اجرای وال پست در ساختمان بتنی ؛ چرا بعد زلزله 96 کرمانشاه اجباری شد؟

وال پست روشی برای مستحکم کردن دیوارهای غیر سازه‌‌ای است که به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. در مقاله حاضر به موضوعاتی از قبیل ضوابط اجرای وال پست، مراحل اجرا و نکات اجرایی آن و اشتباهات رایج در ساخت وال پست پرداخته شده است. در ادامه با ویکی ساختمون همراه باشید.

مراحل اجرای وال پست کدام است؟

وال پست‌هایی که در سازه‌ ساختمان اسکلت بتنی اجرا می‌شوند و از مرحله قالب گذاری در بتن ریزی آغاز می‌شود. در مرحله قالب گذاری برای بتن ریزی، صفحه‌های فلزی به منظور اتصال نبشی ها باید جاسازی شوند.

البته گاهی مرحله جاسازی صفحه در قالب‌ها انجام نمی‌شود و پس از بتن ریزی ستون‌ها و تیغه‌ها، صفحه‌ها با استفاده از انکر بولت یا رول بولت به ستون و تیغه‌های بتنی متصل می‌شوند.

پس از صفحه گذاری به فاصله 1 تا 1/5 متر از هم، با استفاده از نبشی یا پروفیل قوطی اقدام به نبشی کشی و سپس وال پست گذاری می‌شود.

وال پست‌ها باید طوری تعبیه شوند که دیوارچینی دقیقا در بین دو وال پست قرار گیرد و در صورتی که در دیوار، پنجره تعبیه شده باشد، در چهار چوب پنجره باید وال پست گذاری انجام شود.

دیوارچینی در قسمت بالا و نزدیک به تیغه باید با استفاده از آجرچینی با وزن بالا و ملات مرغوب و کافی انجام شود زیرا متحمل وزن است.

اجرای وال پست یا مهاربند در سازه‌های اسکلتی به دو صورت افقی و عمودی یا به صورت بادبند اجرا می‌شود. البته اجرای بادبند محبوبیت بیشتری دارد.

مطلب پیشنهادی: تخریب ساختمان با لودر

ضوابط اجرای وال پست چیست؟

با در نظر داشتن اینکه می‌دانیم وال پست چیست و در مورد اجرای آن نیز اطلاعاتی داریم، بهتر است درباره ضوابط اجرایی آن نیز اطلاعاتی به دست آوریم. در بند 7-5-3 در آئین نامه 2800 ویرایش چهارم، ضوابط اجرای دیوارهای غیر سازه‌ای آمده است که با توجه به این بند آئین نامه و در صورتی که دست کم یکی از شرایط زیر موجود باشد، به اجرای وال پست عمودی نیاز است.

اگر طول دیوار از 6 متر بیشتر باشد، اجرای پست وال اجباری است البته در بعضی از دستورالعمل‌ها این اندازه 5 متر عنوان شده است.

اگر طول دیوار تا 40 برابر از ضخامت دیوار بیشتر باشد، اجرای پست وال ضروری است.

در مورد اجرای وال پست افقی نیز گفته شده است، که اگر دیوار بیشتر از 3.5 متر ارتفاع داشته باشد، این نوع وال پست قابلیت اجرا دارد. در برخی از دستور العمل‌ها نیز محدودیت 30 برابر ضخامت دیوار را در نظر گرفته شده است.

نکات اجرای وال پست

اجرای وال پست در مرحله سفت کاری ساختمان انجام می شود. لبه قائم نبشی‌ها یا قوطی‌ها نباید آزاد باشد. این لبه‌ها باید به یک تیغه دیگر یا یک دیوار عمود بر آن، یا یکی از اجزای سازه یا ستونکی که به همین منظور از فولاد، بتن آرمه یا چوب تعبیه می‌شود، اتصال داشته باشد. ستونک می‌تواند از یک ناودانی حداقل نمره 6 یا معادل آن از فولاد ،بتن آرمه یا چوب تشکیل شده باشد. اگر طول تیغه پشت بند کمتر از 1.5 متر باشد، از لبه آن می‌تواند آزاد باشد.

چنانچه پروفیل وال پست ارائه شده از طرف دستگاه مشاور دوبل نبشی باشد، بهتر است که در هنگام ساخت وال پست، دهانه آن ۱سانتیمتر بیشتر از ضخامت دیوار مربوطه در نظر گرفته شود، تا تیغه کاملا داخل آن قرار گیرد. همچنین در وال پست عمودی، باید در فواصل 1 متر به 1 متر با استفاده از پروفیل قوطی یا نبشی مقاط افقی را به قوطی یا نبشی‌های وال پست عمودی جوش داد تا گیرش لازم بین تیغه و وال پست عمودی تامین شده و دیوار مورد نظر در هنگام وارد شدن نیروهای جانبی رفتار یکپارچه‌تری از خود نشان دهد.

در جاهایی که وال پست در مجاورت ستون قرار می‌گیرد باید فاصله حدود 4 تا 5 سانتیمتری رعایت شود و بین وال پست و ستون از مصالح نرم مانند پلی استایرن یا پلاستوفوم استفاده کرد تا در صورت وارد شدن بارهای جانبی از جمله زلزله، ستون به دیوار فشار جانبی وارد نکند.

دیوارهای غیر سازه‌ای که در همه ارتفاع طبقه ادامه یافته است، باید به طور کامل در زیر پوشش سقف مهار شود، یعنی رگ آخر تیغه با فشار و ملات کافی در زیر سقف جای گیرد. منظور کردن این نکات موجب می‌شود که تا حد امکان از تغییر شکل دیوارها در اثر زلزله جلوگیری به عمل آید.

اشتباهات اجرای وال پست

• استفاده از میلگرد در اجرای کلاف‌های افقی به جای نبشی.
• عدم اجرای پشت ‌به ‌پشت نبشی‌های افقی و یا قائم که سبب می‌شود دیوار تنها در یک سمت، داخل نبشی‌ها اجرا شود.
• عدم نبشی کشی صحیح که باید به صورت افقی در امتداد تیغه پایینی و بالایی باشد. اگر نبشی کشی عمود بر تیغه باشد و عرض آن را طی کند به صورت صحیح اجرا نشده است.

سخن آخر

وال پست یک مهاربند است که لزوم اجرای آن در ساختمان‌ها پس از زلزله سال 96 کرمانشاه مشاهده شد. همه دیوارها نیاز به اجرای وال پست ندارند ولی با واجد شرایط شدن، اجرای آن طبق ضوابط مقررات ملی ساختمان الزامی است.