از کارخانه‌ها گرفته تا استادیوم‌ها، از ساختمان‌های متعارف گرفته تا استخرها، ساندویچ پانل (Sandwich Panels) راه‌حلی با دوام و اقتصادی برای بسیاری از پروژه‌های عمرانی است. ساندویچ پانل به عنوان محصولی پیشتاز شناخته می‌شود که به طور ویروسی در حال گسترش یافتن در حوزه‌های دیگر مانند ساختمان‌های نظامی و کشاورزی است. اما چرا ساندویچ پانل تا این اندازه محبوب است؟ برای پاسخ با ویکی ساختمون همراه باشید.
تاریخچه ساندویچ پانل
سیستم‌های روکش کامپوزیت برای مدت زمان قابل توجهی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، به ویژه برای ساخت وسایل نقلیه مانند قطار و هواپیما! اما توسعه ساندویچ پانل‌های پیشرفته برای صنعت ساختمان برای اولین بار در دهه 1930 وارد بازار شدند ولی پس از جنگ جهانی دوم به محبوبیت فزاینده‌ای دست یافتند.
ساندویچ پانل‌های مدرن می‌توانند به صورت مسطح، خم، منحنی و به یکدیگر پیوسته و در طیف وسیعی از خصوصیات تقریباً نامحدود به یکدیگر نصب شوند. بسته به نیازهای عملکردی در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها، پوشش‌ها، ضخامت‌ها، جزئیات لبه‌ها و پروفیل‌ها در دسترس هستند. ساندویچ پانل‌ها به طور کلی خارج از کارگاه ساختمانی ساخته می‌شوند و به ویژه در مواردی که به روکش با عملکرد بالا نیاز است، دارای مقاومت ساختاری مناسب بوده و سطح بالایی از شرایط عایق بودن و کم وزن بودن را ارائه می‌دهند.
نمونه قرارداد: قرارداد مقاطعه کاری اجرای ساندویچ پنل
ساندویچ پانل چیست؟
ساندویچ پنل محصولی است که برای روکش دیوارها و سقف ساختمان‌ها استفاده می‌شود. این اصطلاح شامل ترکیبی از مواد کامپوزیت، متفاوت و ساده است که با هدف استفاده از مزایای ساختاری، با یکدیگر ترکیب شده و در کنار هم ثابت می‌شوند. هر صفحه از ساندویچ پنل شامل هسته‌ای از عایق حرارتی است که از دو طرف به ورق‌های فلزی متصل شده است. نیروهای سازه توسط چهارچوب فولادی یا دیگر قاب حامل که ساندویچ پانل‌ها به آن متصل شده‌اند، حمل می‌شوند.
انواع ساندویچ پانل به طور کلی توسط مواد عایق حرارتی استفاده شده به عنوان هسته دسته‌بندی می‌شوند. ساندویچ پنل با هسته‌های EPS (پلی استایرن منبسط شده)، پشم معدنی و پلی اورتان (PIR یا پلی ایزوسیانورات) به راحتی در دسترس هستند. عملکرد این مواد عمدتاً در شرایط مختلف مانند عایق حرارتی، عایق صدا، واکنش به آتش و وزن متفاوت هستند.
ورق داخلی و خارجی ساندویچ پانل با توجه به شرایط محیطی ساختمان تعیین می‌شوند. ورق خارجی باید در برابر تغییرات دما ناشی از آلودگی جوی، باد، خورشید و تماس با اشعه ماورا بنفش و همچنین اثرات شیمیایی و فیزیکی انتخاب شود. از طرف دیگر، ورق داخلی به لطف هسته عایق ساندویچ پنل، تحت تاثیر شرایط جوی و اشعه UV قرار نمی‌گیرد. با این حال، ورق‌های داخلی ممکن است با اثرات شیمیایی و فیزیکی متفاوتی مواجه شوند.
مواد مورد استفاده در ساندویچ پانل
صفحات بیرونی و داخلی ساندویچ پانل‌ها معمولاً از فلزات ساخته می‌شوند که عبارتند از:
- ورق فولاد گالوانیزه گرم
- آلومینیوم
- فلز روی
سایر مواد قابل استفاده عبارتند از:
- بتن پیش ساخته که گاهی اوقات با روکش‌های دیگر مانند آجر جایگزین می‌شود.
- پلی پروپیلن تقویت شده با الیاف شیشه
- پلی وینیل کلراید (PVC)
- تخته اکسید منیزیم (MgO)
- تخته چندلا
- تخته‌های رشته‌ای جهت دار شده (OSB)
- پلاستیک تقویت شده با شیشه (GRP)
سیستم‌های روکش به طور معمول شامل یک هسته سفت و سخت پلی اورتان هستند. اما به غیر از پلی اورتان، سایر مواد به شرح زیر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- پلی استایرن منبسط شده (EPS)
- پلی استایرن اکسترود شده (XPS)
- پشم معدنی
- فوم فنولیک اصلاح شده (MPHEN)
- پلی ایزوسیانورات (PIR)
- الیاف فلز، کاغذ، آرامید و فیبر کربن
- مواد لانه زنبوری مانند پلی پروپیلن
کاربردهای ساندویچ پانل
ساندویچ پانل‌ها به عنوان روکش خارجی برای ساختمان‌های یک طبقه و چند طبقه مسکونی، تجاری و اداری مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاربرد اصلی آن برای ایجاد مقاومت در برابر آب و هوا و مقاومت در برابر بارندگی، باد، بارهای وارده، وزن خود و موارد دیگر مورد نیاز است. با این حال، آن‌ها همچنین برای ایجاد مناطق عایق بندی شده، پانل‌های سقفی، پارتیشن و دیوارهای محفظه ضد آتش استفاده می‌شوند.
انواع ساختمانی که معمولاً دارای ساندویچ پانل هستند عبارتند از:
- ساختمان‌های صنعتی و کارخانه‌های فرآوری
- ساختمان‌های موقت
- ساختمان‌های ذخیره‌سازی
- اتاق‌های تمیز (Cleanroom)
- ساختمان‌های کشاورزی
- مراکز خرید
- سازه‌های ورزشی
- ساختمان‌های نظامی
مزایای ساندویچ پانل
فواید استفاده از ساندویچ پنل به شرح زیر هستند:
نصب سریع و آسان
حمل ساندویچ پانل در سطوح گسترده بسیار آسان است. با استفاده از فرصت‌های پیشرفته حمل‌ونقل و تجهیزات بالابر مکانیکی، زمان حمل به طور چشمگیری کوتاه می‌شود. بنابراین؛ ساندویچ پنل این امکان را فراهم می‌کند که در وقت صرفه‌جویی شود تا پروژه مذکور در یک بازه زمانی کوتاه تحویل داده می‌شود. اما نصب ساندویچ پنل نیاز به متخصص دارد، از این رو ممکن است هزینه‌بردار باشد.
عایق حرارتی کامل
عایق حرارتی به معنای کاهش انرژی مصرف شده در زمستان برای گرم شدن و در تابستان برای خنک سازی است. عایق حرارتی با ساندویچ پانل از بروز مشکلاتی مانند کپک و رطوبت ناشی از حرارت و چگالش جلوگیری می‌کند و ساختمان شما را مقاوم و با دوام می‌سازد. ضخامت مواد عایق در ساندویچ پانل با توجه به ظرفیت تحمل بار، شرایط منطقه (مرطوب یا خشک)، هدف استفاده از ساختمان و مقدار عایق حرارتی متفاوت است.
اقتصاد و سرمایه‌گذاری
در بسیاری از انواع ساختمان‌ها، با انتخاب ساندویچ پنل مناسب می‌توان هم در ساختمان و هم در زمان نصب صرفه‌جویی کرد. به لطف ویژگی نصب آسان می‌توان کارهای ساختمانی را بدون ایجاد وقفه در کارهای روزمره ساختمانی انجام داد. سبک بودن ساندویچ پانل‌ها به مدیران پروژه امکان می‌دهند تا هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهند. به طور خلاصه، ساندویچ پنل هم راه‌حلی سریع و زیبایی‌شناختی است و هم برای دوام و کاربرد طولانی‌مدت مقرون به صرفه است.
زیبایی ظاهری ساختمان
می‌توان با ساندویچ پانل، نمای ساختمان را زنده کرده و ظاهر زیبایی برای آن ایجاد کرد. این نوع ماده کامپوزیت در رنگ‌های مختلف ساخته می‌شوند و می‌توانند به صورت افقی، عمودی یا زاویه‌ای قرار گیرند. ساندویچ پنل به دلیل ویژگی‌های متفاوتی که دارد در بخش‌های داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مقاومت در برابر آتش
ساندویچ پانل سرعت گسترش آتش در داخل ساختمان و اطراف آن را کاهش داده و از ایمنی جانی و مالی ساختمان پشتیبانی می‌کند. در هنگام انتخاب ساندویچ پنل برای عایق‌بندی در برابر حرارت و آتش، باید فاکتورهایی مانند مقاومت، مدت زمان و همچنین اندازه و ارتفاع ساختمان را در نظر بگیرید.
عایق رطوبتی بالا
ساندویچ پانل‌ها با ساختاری ضد آب، عایق رطوبتی مناسبی را در برابر شرایط طبیعی مانند برف و باران تضمین کرده و از رطوبت و کپک زدن جلوگیری می‌کنند. از آنجا که مانع از خوردگی در سازه‌های باربر می‌شوند، محیط سالم و راحتی را در ساختمان فراهم می‌کنند. به طور کلی، ساختمان در بلند مدت مستحکم‌تر و با دوام‌تر می‌شود.
دفع سَر و صدا
عایق صدا برای به حداقل رساندن تأثیرات مضر آن بر روی انسان ضروری است. ساندویچ پانل‌های صوتی مورد استفاده در سقف و دیوارها با هسته عایق پشم معدنی و سطح ورق فلز سوراخ‌دار، با ایجاد فضاهای سالم، راحت و عاری از سَر و صدا باعث افزایش بهره‌وری می‌شوند و از حوادث ناخوشایند در محل کار جلوگیری می‌کنند.
نحوه نصب ساندویچ پانل بر روی دیوار و سقف
نصب ساندویچ پانل‌ها بسیار راحت است. نصب 600 مترمربع ساندویچ پنل برای یک سقف متعارف تقریباً 8 ساعت زمان می‌برد. به هر روی، مراحل نصب ساندویچ پنل دیواری و سقفی به شرح زیر هستند:
- مصالح ساختمانی به سایت تحویل داده می‌شوند. تحویل شامل ساندویچ پنل، اجزای زیر قاب و لوازم جانبی (از جمله فلاشینگ، بست، واشر، مهر و موم و غیره) است.
- مصالح توسط حامل با تجهیزات حمل و نقل، داخل ساخت تخلیه می‌شوند.
- زیر فریم‌ها مونتاژ شده و به تیرها، ستون‌ها نصب می‌شوند.
- فیلم محافظ از ساندویچ پانل‌ها برداشته می‌شود.
- ساندویچ پانل‌ها با استفاده از اتصال دهنده‌های مناسب به اعضای سازه فریم بست می‌شوند.
- اتصالات بین ساندویچ پانل‌ها مهر و موم شده و فلاشینگ نصب می‌شود.
کلام آخر
ساندویچ پانل رویکردی نسبتاً جدید است که مزایای بسیاری را برای پروژه‌های عمرانی فراهم می‌کند. اما در کنار جوانب مثبت، معایب ساندویچ پانل می‌تواند ضریب انتقال حرارت بالاتر (به خصوص اگر از پشم معدنی ساخته شده باشد) است. استفاده از ساندویچ پنل با پشم شیشه و پانل فلزی نیاز به تخصص بالا دارد و مونتاژ تخصصی منجر به افزایش هزینه در زمان اجرا می‌شود.
