متأسفانه حدود 40 سال است که در زمینه دکوراسیون داخلی ایرانی فعالیتی صورت نگرفته است، طراحان به دلایل مختلف از این حوزه دوری میکردند. تمام سبکها مربوط به دوران قاجار و پهلوی باز میگردد و با روی کار آمدن سبکهای مدرن و مینیمالیستی هیچ سبک ایرانی ارائه نشده است و تقریباً هیچ شرکت، طراح یا گروه خاصی اقدام به ارائه مد در این زمینه نکرده است. در این مقاله از کارگشا با ما همراه باشید تا درباره دکوراسیون داخلی منزل ایرانی بیشتر بدانیم.
دکوراسیون داخلی ایرانی یا دکوراسیون داخلی امروزی
همانطور که گفته شد دکوراسیون داخلی ایرانی چند دهه است که مورد بیمهری قرار گرفته است و در حال حاضر با ورود به هر خانهای تلفیق نه چندان زیبایی از دکوراسیون کلاسیک اروپایی و اکسسوریهای ایرانی را مشاهده میکنیم. جای خالی یک طراح و ایده پرداز در زمینه دکوراسیون داخلی ایرانی بسیار مشهود است. در ادامه به گوشهای از دکوراسیون داخلی ایرانی پرداخته شده است.
تقارن
تقارن یک اصل مهم در طبیعت است و ازآنجاییکه سبک دکوراسیون داخلی ایرانی از طبیعت بسیار الهام گرفته است تقارن را میتوان در آن و در فرش بافی، معماری، اکسسوری، خاتم کاری، میناکاری، کاشی کاری و سایر هنرهای اصیل ایرانی یافت.
گذاشتن یک کاناپه در وسط سالن پذیرایی، چیدن مبلهای تکنفره در اطراف آن، استفاده از اکسسوریهایی نظیر تابلوها در دو طرف سالن، استفاده از میزهای جلومبلی به صورت متقارن، استفاده از والن در پردهها به صورت متقارن، قرار دادن تلویزیون در مرکز اتاق نشیمن، استفاده از میزهای غذاخوری مستطیل به جای گرد، مربع، بیضی و … همگی از نمودهای وجود تقارن در دکوراسیون داخلی ایرانی است.
اعداد
در دکوراسیون داخلی مدرن امروزی اعداد فرد به ویژه عدد 3 بسیار مورد استفاده قرار میگیرد ولی در دکوراسیون داخلی ایرانی معمولاً از اعداد 2، 4 و بهطورکلی اعداد زوج بیشتر استفاده میشود. البته عدد یک نیز در بسیاری از جنبهها دیده میشود.
استفاده از اعداد زوج به ویژه دو به دلیل گرایش دکوراسیون داخلی ایرانی به طبیعت است. همانطور که میدانیم همه چیز از گیاهان، جانوران، انسانها و … زوج آفریده شدهاند؛ بنابراین عجیب نیست که از این ترکیب در دکوراسیون داخلی ایرانی هم استفاده شود.
طاقچههای زوج دوتایی، دو مبل میزبان، دو آباژور، دو تابلو، دو چراغ، درهای دو لنگه، پنجرههای دو لنگه، دو پشتی، دو طاقه فرش همگی از نمودهای اعداد زوج در خانههای ایرانی است که میتوان از آن در طراحی دکوراسیون داخلی خانه ایرانی امروزی نیز بهره برد.
فرش
فرش عضوی جدا نشدنی از دکوراسیون داخلی ایرانی است. در گذشته تمامی فضاهای داخلی با فرش پوشانده میشد ولی امروزه فرش نقش لوکستری بازی میکند و در بخشهایی از فضاها پهن میشود و حتی به دلیل قیمت بالای آن کاربری تابلو و اکسسوری را پیدا کرده است.
فرشهای ایرانی اصیل تجربهای از رنگهای شاد و براق زرد، نارنجی، قرمز، سرخابی در کنار رنگهای طوسی، سرمهای، کرم و آبی است. ترکیب قرمز و سورمهای در فرشهای ایرانی یکی از پرطرفدارترین ترکیبها است. استفاده از تقارن در طراحی فرش و جفت کردن هر طرح ریشه در گرایش آن به طبیعت و آوردن طبیعت بکر به خانه و فضاهای بسته است.
تابلو، آینه و اکسسوری
یکی از نمادهای هر خانه ایرانی آینه است که نشانه پاکی و بیریایی است. تعداد زیاد آینه در دکوراسیون داخلی ایرانی و حتی استفاده از آن به عنوان دیوار پوش نشان از پاکی و قداست روح ساکنان آن دارد. خوشبختانه این نماد در خانههای ایرانی دوباره رو رشد است ولی سبک آن کمی به سوی کلاسیک اروپایی گرایش پیدا کرده است.
تابلو در دکوراسیون داخلی ایرانی جایگاه ویژهای دارد و معمولاً تابلوها اثرهای هنری استادان زبر دست خطاط، نقاش، خاتم کار، مینا کار، قلم زن و … است. استفاده از تابلوها و دیوارکوبهای اصیل ایرانی یکی از زیباییهای دکوراسیون داخلی ایرانی است.
مبلمان
مبل و نشیمنگاه در ایران قدمت دیرینهای دارد ولی متأسفانه سبک مشخصی برای آن وجود ندارد. بهطورکلی در ذهن عمومی مبلمان چهارگوش و بدون انحنا دارای هویت ایرانی است که با نقشهای برجسته از سربازان هخامنشی یا طرحهای گره چینی اجین شده است. ولی مبلمان ایرانی میتواند گامی فراتر از این گذاشته و از نقوش اصیل ایده بگیرد که در بین تعداد کمی از هنرمندان فعال در دکوراسیون داخلی دیده میشود.
استفاده از طرحهای انتزاعی برگرفته از حروف و نوشتههای قدیمی، استفاده از طرحهای کاشی کاری و آجرکاری، استفاده از طرحهای بافته شده در فرشهای قدیمی، استفاده از سبک زندگی مردمان قدیمی ایران میتواند ایدههای خوبی برای طراحی و تولید مبلمان با سبک دکوراسیون داخلی ایرانی باشد.
متأسفانه در حال حاضر با ورود به هر خانهای، مبلمان با سبک کلاسیک اروپایی در سالن پذیرایی تنها پرکننده فضا است و هیچ هویتی ندارد و در کنار فرش ایرانی هم هیچ هماهنگی در آن دیده نمیشود.
رنگ
رنگ در دکوراسیون داخلی ایرانی به فراموشی سپرده شده است. استفاده بیش از حد از رنگهای خنثی مانند بژ، کرمی، گردویی و به تازگی طوسی روح و فرهنگ را با خود شسته است.
استفاده از رنگهای جذاب سبز، زرد، نارنجی، سورمهای، قرمز و سفید در فضاهای داخلی خانههای ایرانی به ندرت دیده میشود و رنگهایی مانند طلایی، بژ، کرمی همه جا را پر کرده است و باعث شده همه خانهها به هم شبیه باشند.
آشپزخانه
یکی از بیهویتترین بخشهای خانههای ایرانی آشپزخانه است. این فضا نه به صورت کامل بلکه به صورت ناقص از دکوراسیون داخلی مدرن گرفته شده است و با دکوراسیون کلاسیک تلفیق شده است. ناهماهنگی این فضای تقریباً جدید با سبک زندگی ایرانی و دکوراسیون داخلی آن بسیار واضح است که معماران و طراحان دکوراسیون داخلی باید برای بهبود آن برنامه ریزی کنند.
وجود ماشین لباسشویی در آشپزخانه و عدم تعبیه فضایی تحت عنوان رختشورخانه در آپارتمانها و خانهها، اضافه شدن بخشی مانند آبچکان بالای ظرفشویی، عدم وجود مکانی برای نگهداری از مواد غذایی فاسد نشدنی، نصب سیستمهای گرمایشی در آشپزخانه، عدم طراحی میز کار در آشپزخانههای پر رفت آمد ایرانی از جمله نواقص آن است که خوشبختانه تا حدودی به آنها پرداخته شده است.
طراحی آشپزخانه بسیار به سبک زندگی و آشپزی باز میگردد. ازآنجاییکه بیشتر غذاهای ایرانی آرام پز (slow cooker) هستند باید آشپزخانه برای پخت چنین غذاهایی طراحی شود. فضا باید به گونهای باشد که بوی غذا را به راحتی به بیرون هدایت کند و یک بخش با دمای کمتر برای نگهداری مواد غذایی و میز کار دارای پورت برق نیز برای وسایل کمک آشپزی برقی در نظر گرفته شود.
اتاقها
اتاقها شاید بخشهایی از خانه باشند که درباره سبک دکوراسیون داخلی آنها سختگیری نشود و در این مدت مهجور مانده باشند. استفاده از تخت خواب، میز آرایش، میز تحریر، تلویزیون، کمد لباس در این فضاها در همه خانهها مشترک است و به سبک خانههای اروپایی طراحی میشود.
استفاده از هنرهای دستی ایرانی مانند سوزن دوزی، آینه دوزی، نمد مالی، گلدوزی و … برای بخشهایی مانند روتختی و لوازم خواب، استفاده بیشتر از رنگهایی مانند لاکی، سورمهای، زرد، نارنجی، قرمز و … در طراحی این فضا، استفاده از اکسسوریهایی مانند کوسنهایی با روکش گلیم، نشیمنگاهی نمدی، تابلوهای خطاطی، پردههای دوخته شده با پارچههایی با طرحهای سنتی مانند بتهجقه، گل مرغ و … میتواند این فضاها را بیشتر به سمت سبک ایرانی ببرد.
سرویس بهداشتی و حمام
بعد از آشپزخانه این سرویسهای بهداشتی و حمام هستند که به صورت ناقص از فرهنگ غربی وارد ایران و سبک زندگی ایرانیان شده است. وجود سرویس بهداشتی در فضاهایی مانند سالن پذیرایی و نشیمن صحنه زشتی به وجود میآورد و ممکن است باعث معذب شدن مهمان و اهالی خانه نیز شود.
عدم جاسازی مناسب سرویسهای بهداشتی، عدم تعبیه حمام برای مهمان، عدم تعبیه فضای خشک در حمام، عدم تهویه مناسب، حذف پنجره در این فضاها و تقسیم بندی نامناسب فضای حمام از جمله مشکلات حمام و سرویسهای بهداشتی خانههای ایرانی است. در ادامه چند تصویر از دکوراسیون داخلی ایرانی ارائه شده است.
سخن آخر
اگر به دنبال یافتن گروههای متخصص در زمینه طراحی دکوراسیون داخلی هستید به کارگشا مراجعه کنید. شرکت کارگشا همواره با معرفی بهترین افراد، گروهها و شرکتهای فعال در زمینه خدمات ساختمانی در پی جلب رضایت مخاطبان و مشتریان خود است.