اگر از دسته کسانی هستید که قصد ساختن یک ساختمان با هر کاربری ممکن را دارید مطمئناً تاکنون در مورد پیمانکار ساختمانی به فکر فرو رفته‌اید. اما سوالی که پیش میاد این هست که پیمانکار ساختمان کیست؟! بسیاری فکر می‌کنند که با این اصطلاح آشنایی لازم را دارند اما مسئولیت‌ها و وظایفی که پیمانکار ساختمانی نسبت به اجرای آن به نحو احسن، تعهد می‌دهد موضوعی نیست که هر کسی از آن اطلاع لازم را داشته باشد. از طرفی هم پیمانکاران ساختمانی یکی از مهم‌ترین تأثیرات را در ساخت‌وساز پروژه عمرانی می‌گذارند. بر همین اساس و با توجه به اهمیت موضوع در این مطلب از ویکی ساختمون قصد داریم که به پرسش پیمانکار ساختمانی کیست پاسخ دهیم.
پیمانکار ساختمانی چه کار می‌کند؟
برای پاسخ به پرسش پیمانکار ساختمان کیست باید اول بدانیم که این افراد چه کارهایی را بر عهده دارند. شاید بهتر باشد که پرسش بالا را این‌گونه مطرح کنیم، پیمانکار ساختمانی کیست. پیمانکار ساختمانی اشخاص یا در بیشتر مواقع شرکت‌هایی هستند که بر اساس نظر صاحب پروژه و توافق با او عملیات‌های ساخت‌وساز را بر عهده می‌گیرند. عملیات‌هایی که در یک پروژه ساختمانی بر عهده پیمانکار گذاشته می‌شود به قرارداد بسته شده میان او و صاحب کار بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: قرارداد پیمانکاری چیست؟ + تعهدات و شرایط و انواع قراردادها
به طوری که ممکن است کل یک پروژه عمرانی مانند ساخت یک ساختمان مسکونی سه طبقه به پیمانکارها واگذار شود و یا ممکن است که بخشی از عملیات ساخت‌وساز مانند اجرای نمای خارجی ساختمان به او محول شود. بر همین اساس پیمانکار ساختمانی مسئولیت‌های متفاوتی نیز خواهد داشت که در ادامه بحث بیشتر به آن اشاره خواهیم کرد.
چگونه باید با پیمانکار ساختمانی کار کنیم؟
نحوه کار با پیمانکارهای ساختمانی در هر مقیاسی که باید به صورت بسیار شسته و رفته بر اساس منعقد کردن قراردادهایی میان کارفرما و پیمانکار ساختمانی صورت می‌گیرد. مفاد و مواردی که در این قرارداد ذکر خواهد شد تعیین کننده نحوه همکاری میان دو طرف کارفرما و پیمانکارها خواهد بود. به عنوان نمونه در این قرارداد در مورد نحوه خرید مصالح و پرداخت هزینه‌ها از سوی کارفرما بحث خواهد شد. نحوه کار با پیمانکار ساختمانی به صورت درصدی، امانی، دستمزدی و مقطوع خواهد بود.
انواع پیمانکارهای ساختمانی
ساخت‌وساز یک ساختمان حال چه مسکونی باشد چه تجاری و چه کوچک باشد و چه بزرگ شامل عملیات‌های مختلفی از تخریب گرفته تا عایق کاری می‌شود. اجرای هر یک از این عملیات‌های ساختمانی به نیروی‌های متخصصی نیاز دارد که در قالب پیمانکار ساختمانی در دسترس کارفرما هستند. در زیر به انواع پیمانکاران ساختمانی اشاره شده است.
- پیمانکار تخریب ساختمان
- پیمانکار خاکبرداری ساختمان
- پیمانکار بتن ریزی
- پیمانکار آرماتوربندی
- پیمانکار اسکلت فلزی
- پیمانکار حفر چاه
- پیمانکار دیوارکشی
- پیمانکار سفت کاری
- پیمانکار داربست
- پیمانکار نازک کاری
- پیمانکار آسانسور
- پیمانکار لوله کشی
- پیمانکار کاشی کاری
- پیمانکار عایق کاری
- پیمانکار برق کشی
- پیمانکار سقف کاذب
- پیمانکار نقاشی
پیمانکار ساختمانی چه وظایفی بر عهده دارد؟
همان‌طور که در بالا گفتیم وظایف و مسئولیت‌های یک پیمانکارهای ساختمانی به فاکتورهای مشخصی از جمله نوع عملیات و پروژه بستگی دارد. در هر حال در این پروژه ساختمانی مهم‌ترین مسئولیت‌های پیمانکار ساختمانی را می‌توان در چند مورد زیر خلاصه کرد.
- پیمانکار ساختمانی موظف است با توجه به نقشه‌ها و مشخصات فنی و عملیاتی، هزینه‌های عملیاتی پروژه را برآورد اولیه نماید و پس از تائید صاحب کار شروع به عملیات کند.
- پیمانکار ساختمانی امین صاحب کار بوده و متعهد است در تمامی مراحل اجرای ساختمان رعایت ضوابط و صلاح صاحب کار را بنماید.
- مسئولیت تمامی عملیات اجرای ساختمان، تعیین پیمانکاران برای هر یک از قسمت‌های ساختمان و عقد قرارداد با آن‌ها به عهده پیمانکار ساختمانی است.
- تهیه و خرید کلیه مصالح و خرید یا اجاره لوازم، ابزار و ماشین‌آلات مورد نیاز به هزینه صاحب کار
- اقدام برای اخذ انشعاب آب و برق و گاز و غیره به نمایندگی و به هزینه صاحب کار
- نظارت کامل و دقیق و ایجاد هماهنگی‌های لازم در اجرای به موقع و صحیح ساختمان
- تهیه صورت هزینه‌های انجام شده با تائید مهندس ناظر حداکثر هر چند روز یک‌بار و ارائه آن به صاحب کار
- صورت هزینه‌های انجام شده تنظیمی باید حسب مورد دارای سر فصل مجزای مصالح و دستمزد و سایر هزینه‌ها باشد و صورت پرداخت دستمزد کارگران روزمزد و پیمانکاران جزﺀ نیز باید به طور مجزا و به تفکیک تهیه شود.
- پیمانکارهای ساختمانی موظف است یک نسخه از قراردادهای منعقد شده با پیمانکاران و پیمانکاران جزﺀ را به صاحب کار تحویل دهد.
- تمامی پرداخت‌ها به پیمانکاران و پیمانکاران جزﺀ باید با توجه به درصدهای پیشرفت کار صورت گیرد.
- پیمانکار ساختمانی از زمان تحویل کارگاه تا تاریخ تحویل موقت ساختمان به صاحب کار، مسئولیت نگهداری و حراست از ساختمان و اجناس خریداری شده موجود در محل ساختمان را به هزینه صاحب کار به عهده دارد.
- پیمانکارهای ساختمانی متعهد است بیمه ماهانه و بیمه حوادث کارگران و تمامی عوارض و حقوق دولتی منطقه را طبق مقررات مربوط و پس از تائید صاحب کار پرداخت و پس از خاتمه کار مستندات حساب بیمه و سایر پرداختی‌ها را به صاحب کار تحویل دهد.
- پیمانکارهای ساختمانی تحت هیچ شرایطی حق واگذاری موضوع این قرارداد را به شخص دیگر ندارد.
پیمانکار ساختمانی دست دوم کیست؟
پیمانکار ساختمانی دست دوم که جزء نیز خوانده می‌شود در واقع شخص حقیقی یا حقوقی است که تجربه و تخصص لازم در کارهای عملیاتی را دارد و بر اساس نظر کارفرما به عنوان مجری بخشی از عملیات‌های پروژه عمرانی بر اساس قرارداد انتخاب می‌شود.
بیشتر بخوانید: کارفرما کیست؟ تعهدات، اختیارات و وظایف او را بشناسید!
پیمانکارهای دست دوم بیشتر مواقع توسط پیمانکار اصلی ساختمان به کار گرفته می‌شود؛ اما واقعاً چرا؟ در پاسخ این پرسش باید به این نکته توجه داشت که پروژه‌های ساختمانی از عملیات‌های تخصصی بسیار زیادی تشکیل شده‌اند که هر یک از آن به دانش فنی و تجربه زیادی نیاز دارند تا به این طریق بتوان پروژه را در بهترین کیفیت و موعد مقرر به کارفرما تحویل داد.
با این وجود پیمانکار اصلی ساختمانی هر چند هم که بزرگ باشد گاهی لازم می‌بیند که قسمتی از پروژه ساختمانی مانند اجرای داربست یا اجرای ایزوگام یا هر عملیات دیگری را به یک پیمانکار دیگر بسپارد. در واقع پیمانکارهای دست دوم از سوی پیمانکار اصلی ساختمان تعیین می‌شود. در این خصوص گاهی در قرارداد میان پیمانکار اصلی و کارفرما در خصوص به کارگیری پیمانکارهای دست دوم و شرایط آن نیز توافقاتی صورت می‌گیرد.
از طرفی هم اگر میان پیمانکار اصلی ساختمان و پیمانکارهای دست دوم در خصوص اجرای عملیات‌ها یا مباحث مربوط به پرداخت هزینه‌های مقرر شده در قرارداد بین این دو اختلافی شکل گیرد، کارفرما می‌تواند تحت شرایط خاصی مداخلات لازم را صورت دهد. پیمانکار ساختمانی دست دوم یا جزء می‌تواند شخص حقیقی و حقوقی باشد. علاوه بر این، قرارداد میان پیمانکار اصلی ساختمان با پیمانکاران جز حتماً نباید کتبی و مستند باشد و می‌تواند شفاهی نیز باشد؛ بنابراین پرداخت هزینه‌ها نیز در یک چهارچوب خاص نخواهد بود و می‌تواند گاهی به صورت پرداخت وجه نقد، کارت به کارت، چک و سایر روش‌های پرداختی باشد.
سخن آخر
در این مطلب در تلاش بودیم تا به پرسش پیمانکار ساختمانی کیست پاسخ دهیم. پیمانکار ساختمانی از مهم‌ترین نیروهایی است که در پروژه‌های عمرانی زیادی به ایفای نقش می‌پردازند. پیمانکاران ساختمانی می‌توانند اشخاصی حقیقی یا حقوقی باشند که یا کل پروژه ساخت و یا بخشی از آن را بر عهده می‌گیرند و بر اساس نوع آن مسئولیت‌ها و وظایف متنوعی را متعهد می‌شوند. پیمانکار اصلی بر اساس توافق با کارفرما می‌تواند بخشی از عملیات‌های اجرایی را به دیگر پیمانکاران واگذار کند.
