پلان تجهیز کارگاه ساختمانی، فضاها و امکانات مورد نیاز

فضاهای اداری و دفاتر در کارگاه های ساختمانی

فضاهای اداری و دفاتر در کارگاه های ساختمانی همان دفتر سرپرست کارگاه، دفتر کنترل پروژه، دفتر تکنسین ها، دفتر مهندس مترور، دفتر ناظر مقیم یا دستگاه نظارت و دفتر امور اداری و مالی می باشد و با توجه به حجم کار، مساحت و تعداد دفاتر نامبرده تغییر می کنند.

گاهی تمام این دفاتر در یک فضای 8 تا 12 مترمربعی خلاصه می شود و هرکدام از دفاتر مذکور به یک میز اداری تبدیل می شوند و در مواقعی جهت اداره شدن کارگاه به تعداد دفاتر بیشتری با مساحت های بزرگتر نیاز است و این موضوع به حجم پروژه در دست احداث بستگی دارد.

• اما در کل، یک کارگاه چه کوچک و چه بزرگ همیشه دارای یک رئیس یا به قولی سرپرست کارگاه خواهد بود.
• در هر کارگاه حداقل یک دفتر بنام دفتر فنی کارگاه و نیز برای نگهبان انبار وسایل و تجهیزات هم یک دفتر وجود خواهد داشت.
• پس حداقل تعداد فضاهای مورد نیاز برای هر کارگاه یک دفتر کارگاه، یک دفتر نگهبانی و یک انبار ضروری و اجتناب ناپذیر است.
• در کارگاه های بزرگ جهت نظارت مقیم  کارگاهی و مدیر پروژه، دفتر مترور و تکنسین های کارگاه، دفاتری در نظر می گیرند.
• دفترهای ذکر شده می توانند کانکس هایی با کاربری دفتری نیز باشند.

امکانات رفاهی بهداشتی کارگاه های ساختمانی

• احداث سرویس یا سرویس های بهداشتی به همراه سیستم دفع فاضلاب و پساب آن در قالب استاندارد برای کارگاه ضروری است.
• سرویس های کارگاهی باید دارای نور کافی و دسترسی مناسب به فضاهای خارج، جهت تهویه باشند و جانمایی آن ها در مکانی مناسب صورت پذیرد.
• در کارگاه های کوچک ساختمانی ایجاد حمام و آشپزخانه ضروری نمی باشد، اما اگر کارگاه ساختمانی بزرگ باشد، جهت رفاه حال کارکنان و عوامل فنی انسانی کارگاه ایجاد حمام های بهداشتی و آشپزخانه برای کارگاه ضروری است.
• فضاهای مذکور باید دارای تأسیسات برقی و مکانیکی باشند و در آنها خدمات استانداردی به عوامل کارگاهی داده شود.
• در کارگاه های بزرگ فضایی نسبتاً بزرگ با کاربری سالن غذاخوری نیز جهت رفاه حال کارکنان ایجاد می شود.

حریم کارگاه های ساختمانی

• ورودی کارگاه از آن جهت که تمام ورود و خروج ها از آنجا امکان می پذیرد دارای اهمیت زیادی می باشد و چنانچه کارگاه مجهز به دوربین مداربسته باشد، حتماً جهت کنترل افراد و ورود و خروج خودروهای حمل بار و مصالح، تحت کنترل باشد.
• در کارگاه های بزرگی که دارای دو یا چند ورودی هستند باید برای هر کدام از ورودی ها تدابیر بالا را اندیشید.
• محوطه کارگاه بدلیل تردد ماشین آلات حمل و تخلیه مصالح، حمل مصالح  به طبقات و تخلیه آهن آلات و دیگر مصالح سنگین در کارگاه، دارای خطراتی می باشد لذا به همین دلایل تعریف حریم کارگاه و ایجاد یک حصار برای آن ضروری می باشد.
•  کارگاه های ساختمانی باید، در خصوص بروز حوادث احتمالی بیمه حوادث شوند. لذا به خاطر جلوگیری از ورود افراد غریبه به داخل کارگاه ایجاد یک حصار و تعریف یک حریم برای کارگاه ضروری می باشد.
• چنانچه برای فرد غریبه ای غیر از عوامل کارگاه حادثه ای اتفاق بیفتد، شرکت های بیمه گذار به راحتی مسئولیت حادثه رخ داده را نمی پذیرند، لذا از نظر قانونی تردد افراد متفرقه در محوطه کارگاه ممنوع می باشد.

تجهیزات موردنیاز کارگاه ساختمانی

از آنجا که بدستور سرپرست کارگاه باید وسایل ایمنی شامل: کفش، کلاه، عینک و کمربند ایمنی همیشه در دسترس عوامل کارگاهی قرار داشته باشند و نیز به استفاده از وسایل مذکور بطور مکرر، بصورت شفاهی و کتبی تأکید شود، لذا استفاده از وسایل ایمنی فردی و غیرضروری در کارگاه اجباری بوده و فرد خاطی در این خصوص باید پس از چندبار اخطار شفاهی و کتبی از کارگاه اخراج شود.

استفاده از ابزاآلات کارگاهی و ماشین آلات ساختمانی جهت اجرا امری اجتناب ناپذیر است.

بر همین اساس ایجاد پارکینگ ماشین آلات راهسازی و ساختمانی برای کارگاه های بزرگ ضروری می باشد.

تجهیز اولیه کارگاه نسبی بوده و تا پایان اجرای پروژه در تجهیزات و فضاهای کارگاهی دخل و تصرف خواهد شد.

لذا هر کارگاه ساختمانی با توجه به حجم کار، موقعیت مکانی و شرایط اقلیمی تجهیز می شود و همچنین شرایط اقتصادی نیز بر تجهیز کارگاه مؤثر است.

به طور مثال در برخی موارد تجهیز کارگاه به یک سیستم تولید مصالح مانند دانه بندی شن و ماسه یا آسفالت و ایستگاه مرکزی تولید بتن علاوه بر صرفه اقتصادی به صرفه جویی زمانی نیز در روند اجرای کار منجر خواهد شد.

لذا باتوجه به اقتصاد کشور، بروز چنین رخدادهایی در اقتصاد به دور از باور نیست.

هزینه های تجهیز کارگاه تا اتمام پروژه ادامه دارد هستند و علاوه بر بیشتر یا کمتر شدن موارد نامبرده در خصوص مجهز نمودن کارگاه، هزینه هایی به نام نگهداری و بهره برداری از تجهیزات کارگاه خواهند شد.

بطور مثال:

در مقطعی از کار، پروژه وارد فاز تهیه تجهیزات تأسیسات برقی و مکانیکی می گردد و بدلیل تردد زیاد افراد کارگاهی به انبار کارگاه، بدلیل ارزش مالی بالای تجهیزات نامبرده بهتر است که یک انباری مجزا برای تجهیزات تأسیسات برقی و مکانیکی ایجاد گردد. حال می تواند فضایی بسته در ساختمان در دست احداث به آن اختصاص دهد و یا در مجاور ساختمان های تجهیز کارگاه اقدام به ساخت انبار مذکور نماید.

از آنجا که باید انبار تجهیزات تأسیسات برقی و مکانیکی همواره از لحاظ امنیتی کنترل گردد، لذا اقدام به ساخت انبار در مجاور ساختمان های تجهیز کارگاه در مکانی که دفتر نگهبان و دفتر سرپرست کارگاه به آن مشرف باشند می گردد.