امروزه هوشمندسازی ساختمان به یکی از بخش های اساسی مهندسی ساختمان تبدیل شده است. در بسیاری از کشورهای جهان، دوره های ویژه برای متخصصین این حوزه برگزار می گردد و حتی در بسیاری از دانشگاه های معتبر بین المللی هوشمندسازی ساختمان تبدیل به یک رشته دانشگاهی مستقل گردیده است. لیکن این حوزه هنوز در کشور ایران هویت مستقل خود را در نظام آموزشی کشور پیدا نکرده است. مقاله حاضر به بررسی 6 ویژگی اساسی موردنیاز برای تبدیل شدن به یک متخصص هوشمندسازی ساختمان پرداخته است.
هوشمندسازی ساختمان یک مقوله چندوجهی از تخصص های مختلف در ساختمان را شامل می گردد که برای شخصی که آینده خود را در این حوزه دنبال می کند، لازم است که در هریک از این موارد تسلط کافی داشته باشد. در ادامه به 6 ویژگی اساسی یک نفر متخصص هوشمندسازی ساختمان اشاره گردیده است.
متخصص هوشمند سازی و تسلط بر مباحث مهندسی برق در ساختمان
شاید اصلی ترین تخصص موردنیاز برای یک نفر متخصص هوشمندسازی ساختمان تسلط کافی بر مباحث مهندسی برق در ساختمان می باشد. بسیار مهم است که شخص آشنایی کافی با روشهای سیم کشی در ساختمان، سیستم های مختلف روشنایی، استانداردها، تابلوهای برق و کنترل و … را داشته باشد و توانایی تحلیل سیستم و روش های سنتی و قابلیت تبدیل آنها به سیستم هوشمند را به درستی درک و تحلیل نماید. تا زمانیکه متخصص این حوزه تسلط کافی بر سیستم های سنتی نداشته باشد، امکان طراحی یک سیستم هوشمند را نخواهد داشت.
متخصص هوشمند سازی با آشنایی کامل با مهندسی کنترل
می دانیم که اساس و پایه سیستم های هوشمند در ساختمان، استفاده از دستگاه‌های کنترل کننده می باشند. روشهای مختلف کنترل اعم از دیجیتال، تدریجی و … در این حوزه مورداستفاده قرار می گیرد. برای متخصص هوشمندسازی ساختمان، بسیار ضروری است که با مفاهیم اساسی مهندسی کنترل آشنایی کامل داشته باشد. مباحث کنترل خطی و اتوماتیک از پایه های اساسی هوشمندسازی ساختمان می باشند به عنوان مثال یک متخصص هوشمندسازی ساختمان بدون تسلط بر مباحث کنترل PID نمی تواند سناریوهای کنترلی موثری را برای تحهیزات مکانیکی و الکتریکی ساختمان تعریف و پیاده سازی نماید.
متخصص هوشمند سازی با آشنایی بر تاسیسات مکانیکی
به غیر از مقوله برق ساختمان، آشنایی با تاسیسات مکانیکی در ساختمان نیز از نیازهای اساسی یک نفر متخصص هوشمندسازی ساختمان می باشد. این شخص باید آشنایی کامل با سیستم های سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع در ساختمان را داشته باشد که بتواند به درستی برای این تجهیزات بستر هوشمند را فراهم نماید. آشنایی با انواع سیستم های توزیع هوا مانند هواسازها، فن کویل ها، کولرهای گازی و …، تسلط بر تجهیزات مورداستفاده در موتورخانه و سیستم های توزیع آب سرد و گرم در ساختمان از لازمه های اصلی این بخش می باشد. طبیعتاً امکان طراحی سیستم هوشمند برای کنترل تجهیزات مکانیکی ساختمان بدون تسلط بر این مباحث، برای متخصص هوشمندسازی ساختمان، امری غیرممکن خواهد بود.
متخصص هوشمند سازی با تسلط بر مهندسی کامپیوتر
کلیه سناریوهای عملکردی در حوزه هوشمندسازی ساختمان از طریق برنامه نویسی سیستم کنترل مهیا خواهد گردید. بنابر این جهت انجام این مهم لازم است که متخصص این حوزه تسلط کافی بر مباحثی از مهندسی کامپیوتر با هر دو رویکرد نرم افزار و سخت افزار را داشته باشد. در بسیاری موارد، پیاده سازی سناریوهای عملکردی سیستم هوشمند نیازمند برنامه نویسی با زبان های مختلف برنامه نویسی مانند C و یا Fortran و … می باشد. لذا می بایست این مقوله به صورت ویژه توسط مهندس هوشمندسازی ساختمان مورد توجه قرار گیرد.
متخصص هوشمند سازی، دارای اطلاعات کامل مهندسی شبکه
پایه اساسی پیاده سازی سیستم هوشمند ساختمان بر مباحث شبکه استوار است. اینکه کلیه مصرف کننده ها، سنسورها، محرک ها و تجهیزات کنترلی در ساختمان در یک شبکه متناسب با یکدیگر در ارتباط باشند از وظایف اصلی سیستم هوشمند می باشد. به غیر از این مورد، ارتباط شبکه سیستم هوشمند با شخص و یا افراد مصرف کننده از آن نیز، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. لذا، تبدیل شدن به یک متخصص هوشمندسازی ساختمان از مسیر تسلط بر مباحث شبکه IT می گذرد. مهندس فعال در این حوزه باید تسلط کافی بر شبکه های اینترنت، اینترانت و پروتکل های استاندارد این حوزه مانند KNX, Modbus, BACNet و … داشته باشد.
متخصص هوشمند سازی با درکی از معماری ساختمان
شاید بسیار عجیب به نظر برسد که هوشمندسازی ساختمان چه ارتباطی با مهندسی معماری دارد. اما درک معماری ساختمان برای یک مهندس هوشمندساز بسیار مهم است. مهندس فعال در این حوزه باید توانایی تحلیل معماری درنظر گرفته شده برای ساختمان را داشته باشد که بتواند سیستم هوشمند خود را متناسب با معماری صورت گرفته توسط مهندس معمار پروژه طراحی نماید. همچنین در بخش مهندسی معماری، مقوله طراحی داخلی ساختمان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با این تفسیر که طراح سیستم هوشمندسازی ساختمان می بایست در طراحی سیستم خود، طراحی و دکوراسیون داخلی ساختمان را مدنظر داشته باشد. نمی تواند از کلیدها و سنسورهای با طراحی صنعتی در یک ساختمانی که از یک طراحی داخلی کلاسیک برخوردار است استفاده نمود و یا اینکه شایسته نیست که از تجهیزات هوشمند با ظاهری متفاوت از ساختمانی که از یک طراحی داخلی مبتنی بر رنگ بندی و بافت ویژه برخوردار است، استفاده نمود.
کلام آخر
امروزه در بسیاری از دانشگاه ها و مراکز علمی بین المللی به این نتیجه مهم رسیده اند که پیشرفت آتی علم و صنعت در گرو پیشرفت رشته هایی است که ماهیتی بین رشته ای دارند. هوشمندسازی ساختمان یکی از این حوزه ها به شمار می آید که پیشرفت در آن و رسیدن به نتایج موثر برای مشتریان و کارفرمایان، نیازمند تربیت متخصصین ویژه این حوزه است. تبدیل شدن به یک متخصص هوشمندسازی ساختمان در گرو کسب تجربه و مهارت در موارد شش گانه فوق می باشد.
-
-
-
-
-
-
-
