نورپردازی در بخش‌های مختلف ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی به اجرا در می‌آید که نوع آن بیشتر به نوع نما، سبک نما و نوع مصالح به کار رفته در نما بستگی خواهد داشت. نمای آجری به توجه به محبوبیت روزافزونی که در حال کسب آن است در زمینه نورپردازی از اصول و استانداردهایی خاصی پیروی می‌کند. در این مطلب از کارگشا مروری بر چگونگی و روش‌های نورپردازی در نمای آجری خواهیم انداخت.
انواع روش‌های نورپردازی نمای آجری
نورپردازی در نمای ساختمان آجری را بر اساس مدل و نوع تجهیزات می‌توان در دسته بندی‌های مشخصی گنجاند که در ادامه سعی شده است به هر یک از آنها پرداخته شود.
انواع نورپردازی نمای آجری بر اساس مدل
به طور کلی انواع مدل نورپردازی در نماهای آجری صرف نظر از سبک نما و اینکه همراه با چه مصالحی به کار برده شده است به چند دسته زیر تقسیم می‌شود.
- نورپردازی کامل
- نورپردازی منطقه‌ای
- نورپردازی پس زمینه‌ای
- نورپردازی تجملی
- نورپردازی ثابت
- نورپردازی متغیر
- نورپردازی ترکیبی
نورپردازی کامل نمای آجری
همان‌طور که از اسم این نوع و روش از نورپردازی نمای آجری بر می‌آید، روشن کردن تمامی بخش‌های نما مد نظر قرار می‌گیرد. این نوع از نورپردازی نماهای آجری به دلیل مصرف بالای انرژی و همچنین مزاحمت‌های احتمالی که می‌تواند برای ساکنین خود ساختمان یا ساختمان‌های مجاور به وجود آورد، زیاد در ساختمان‌های مسکونی دیده نمی‌شود بیشتر در ساختمان‌هایی با کاربرد فرهنگی و تفریحی دیده می‌شود.
نورپردازی منطقه‌ای نمای آجری
نورپردازی بخش خاصی از نماهای آجری بسیار در ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی دیده می‌شود. طراح و معمار با بررسی سازه و معماری آن، بخش‌های از نمای ساختمان را انتخاب و نسبت به نورپردازی با تأکید بر آنها اقدام می‌کند. در واقع این نورپردازی را می‌توان تأکیدی نیز نامید. طرح‌های شاخص روی نما، ستون و روزنه‌های روی نما مانند پنجره از جمله این نقاط تأکیدی هستند. در این نو از نورپردازی باید روی یکی از جنبه‌های نما تأکید بیشتری شود تا بتوان تاثیر مناسبی روی ذهن مخاطب گذاشت و به عنوان نمونه نورپردازی منطقه‌ای با تأکید بر ستون‌ها باعث می‌شود که مخاطب ناخودآگاه ذهنیت مثبتی در خصوص استحکام و بزرگی ساختمان داشته باشد.
نورپردازی پس زمینه‌ای نمای آجری
این نوع از نورپردازی بیشتر در خانه‌های کوچک ویلایی به اجرا در می‌آید. شیوه اجرای این نورپردازی به گونه‌ای است که در آن سعی می‌شود با پرداختن به نورپردازی به المان‌هایی غیر از ساختمان، به گونه ساختمان را در پس زمینه محو کرد. بسته به ساختمان و خانه، این المان‌ها می‌توانند مجسمه یا درخت‌ها و یا توجه‌هایی باشند که در اطراف ساختمان اصلی قرار گرفته‌اند.
نورپردازی مجلل نمای آجری
همیشه در خیابان‌های اصلی و شلوغ شهر شاهد جلوه نمایی نماهایی با حداکثر زرق و برق ممکن بوده‌ایم. در مناطق تجاری و مرکز شهر، ساختمان‌ها به دری می‌زنند تا مشتریان بیشتری را به سوی خود جلب می‌کنند و برای این کار از هیچ کاری هراس ندارند. نورپردازی با طرح‌های مجلل که چشم کاربرد را در همان ورود جذب می‌کند نیز می‌تواند برای بسیاری رویکردی بسیار مناسب باشد.
بیشتر بخوانید: مشاوره نورپردازی چیست و طراح نورپردازی کیست + معرفی تیم مجری
نورپردازی ثابت
این سبک نورپردازی بر اساس ثابت بودن طیف‌های نور و شدت آن‌هاست. به عبارتی دیگر نه تغییر طیف نور را داریم و نه خبری از تغییر در شدت نور یا خاموش و روشن شدن و افکت‌های مختلف است. این نوع نورپردازی را می‌توان به دو نوع اصلی تک رنگ و چند رنگ دسته بندی کرد. در نوع نورپردازی ثابت تک رنگ نمای آجری یک رنگ متناسب با کاربری سازه و فضای محیطی آن انتخاب شده و تمام منابع نوری به کار رفته این طیف مورد نظر را به المان‌های هدف نورپردازی می‌تابانند.
در این نوع نورپردازی بنا به ویژگی‌های هندسی و ابعادی طرح معماری، خواص سطح ازجمله جنس و رنگ و …، میزان اهمیت المان‌ها و به‌منظور نشان دادن سایر تفاوت‌های ساختاری می‌توان از رنگ بندی‌های متفاوت در یک نورپردازی استفاده کرد تا ویژگی‌های معماری بیشتر نمود داشته باشند. در ساختمان‌های مسکونی ترکیب دو یا سه رنگ آفتابی مهتابی و پرتقالی بسیار متداول است.
نورپردازی متغیر
در این روش از نورپردازی منابع نور قابلیت تغییر نور را دارند. این تغییر ممکن است بر اساس تغییر رنگ نور باشد یا تنها مربوط به شدت روشنایی باشد. معمولاً مراکز تجاری و تفریحی و گردشگری و اماکن پر رفت و آمد که نیاز به جلب توجه بیشتر ناظران را دارد از نورپردازی‌های متغیر استفاده می‌کنند. در این روش با تغییر طیف و شدت نور می‌توان به نورپردازی دینامیکی رسید که زیبایی خاصی به فضا می‌بخشد.
انواع روش‌های نورپردازی نمای آجری بر اساس نوع تجهیزات
- نورپردازی با وال واشر
- نورپردازی با پروژکتور
- نورپردازی با چراغ خطی
- نورپردازی با جت لایت
در نورپردازی نمای آجری به چه نکاتی باید توجه کرد؟
- اگر لازم باشد که ساختمان را به لحاظ حجمی معرفی کنیم، شدت نور تابیده شده از جهات مختلف باید متفاوت باشد.
- به منظور تقویت فرم بین سطوح متفاوت در یک حجم، باید تفاوت در درخشندگی لحاظ شود.
- به منظور روشن کردن عناصر عمودی مانند ستون‌ها، تجهیزات نورپردازی نمای ساختمان طوری تعبیه شود که در یک سمت ستون سایه‌های کوچکی ایجاد شود.
- در نورپردازی نمای مدرن که بیشتر با ترکیب سنگ و آجر به وجود می‌آید، به دلیل متفاوت بودن خاصیت انعکاس نور در دو جنس متفاوت توصیه می‌شود که از نورپردازی ترکیبی استفاده کرد.
- گام انتخاب تجهیزات نورپردازی در نمای آجری باید مواردی همچون سرویس‌پذیری تجهیزات، ایمنی، حفاظت در برابر تأثیرات محیط، مقاومت در برابر رطوبت و آب ناشی از شستشوی نما، مقاومت در برابر تغییرات دمای هوا و قابلیت چرخش و تنظیم زاویه پس از نصب توجه کرد.
اصول نورپردازی نمای آجری
- روشن کردن قاب پنجره‌های مهم برای تاکید بر آنها
- تاکید بر ریتم‌های افقی و عمودی بنا
- تاکید بر ایده‌های اصلی نما، کنج ساختمان
- تاکید بر ستون و روشن کردن ستون از پایین یا بالا، تاکید بر ریتم ستون ها، روشن نمودن پس زمینه ستون، روشن کردن طرفین ستون
- تاکید بر ورودی عابر پیاده و سواره و طبقه همکف برای خوانش بیشتر و ایجاد امنیت به خصوص در ساختمان‌های مسکونی
- تاکید بر خط بام ساختمان و نشان دادن حجم کلی ساختمان
- ممنوعیت نورپردازی مصالح با قدرت انعکاس زیاد برای جلوگیری از خیرگی به خصوص در معابر پر تردد
- ممنوعیت نصب منبع نوری با شعاع‌های تابش زیاد مانند قرارگیری پروژکتورها در زیر پنجره‌ها برای جلوگیری از آلودگی نوری و آزار ساکنین در ساختمان
- استفاده از منابع نور با شعاع تابش کم و نصب منبع در دیواره‌های پنجره با شعاع تابش کمتر از عمق دیواره
نورپرداز در نمای آجری ساختمان یک طبقه و ویلایی
نورپردازی در ساختامن های یک طبقه و یا ویلاها باید بر اسا اصول خاص خود صورت گیرد. ویلاها ساختمان‌هایی هستند که اغلب دارای ایده و طراحی‌های خاصی می‌باشند. توجه به المان‌ها و ایده اصلی معماری معماری و نورپردازی در جهت مشخص نمودن آنها اهمیت زیادی دارد. از طرفی با توجه به کاربرد فضاهای مختلف، نورپردازی ویلا می‌تواند با ایجاد سناریو صورت گیرد. وجود فضاهای نیمه باز، تراس‌ها و روف گاردن باعث می‌شود تا نورپردازی نمای ویلا مبتنی بر این فضاها و به صورت کاربردی شکل گیرد و در طراحی نورپردازی کل تأثیر چشمگیری داشته باشد.
نورپردازی در نمای آجری ساختمان دو یا چند طبقه
نورپردازی در ساختمان های دو یا چند طبقه در وهله اول باید با توجه به کاربری آن ها صورت گیرد. توجه به همجواری‌ها در طراحی نورپردازی ساختمان‌های تجاری دو طبقه اهمیت ویژه‌ای دارد. برای مثال نورپردازی ساختمان‌های تجاری دو طبقه در یک راستا می‌توانند از یک الگوی مشخص پیروی کنند و در شب منظر شبانه یکپارچه ایجاد کنند. در نورپردازی ساختمان‌های دوطبقه باید خیرگی کنترل و از چشم زدگی جلوگیری شود لذا بهترین منبع نور به صورت نور مخفی است.
از طرفی هم ساختمان های چند طبقه مسکونی با توجه به اینکه فضای زیادی باری نورپردازی در اختیار دارند، باید توجه کرد که در اجرای آن زیاده روی نکرد و اصل اسایش و رفاه ساکنین را فدا نکرد.
بیشتر بخوانید: کاربرد آجر، از طراحی شهری تا طراحی داخلی
نورپردازی در نمای آجری ساختمان مسکونی
در نورپردازی فضای بیرونی ساختمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی، بیشتر تأکید به ورودی‌های سواره و پیاده و دیواره‌های خارجی ساختمان مد نظر است. در برخی موارد برای نمایش حجم کلی ساختمان وجود نورهای گسترده و تأکیدی نیز معرف حجم کلی در شب است. همچنین در ساختمان‌هایی که دارای حیاط و یا روف گاردن است، به نورپردازی مسیرها و فضاهای نشستن تأکید می‌شود. البته در فضاهای داخلی نیز نورپردازی باید در راستای معماری داخلی باشد و نحوه استفاده از هر فضا معماری نور، رنگ نور و میزان شدت نور را تعیین می‌کند.
نورپردازی نمای آجری را به چه کسانی بسپاریم؟
در دنیای دیجیتال امروزی هر کاری را می‌توان به صورت اینترنتی انجام داد یا برای انجام آن از نیروهایی متخصص کمک گرفت. نورپردازی نمای ساختمان‌ها هم از این قاعده مستثنا نیستند. امروزه بسترهایی در اینترنت در اختیار کاربران قرار گرفته‌اند که به آنها امکان می‌دهد به نیروهای متخصص در این زمینه ارتباط برقرار کنند. سامانه جامع و تخصصی ساختمانی کارگشا هم از جمله این بسترها است. سامانه کارگشا به داشتن تخصصی چند ساله در انواع عملیات ساختمانی قادر است در کوتاه‌ترین زمان ممکن و به ساده‌ترین شکل، پیمانکاران و نصاب‌های متخصص و باتجربه را در اختیار شما قرار دهد.
سخن آخر
نورپردازی در هر کجا و به هر صورت ممکنی که باشد باید در اجرای آن به نکات ریز و درشت زیادی توجه کرد که از جمله آنها می‌توان به نوع مصالح اشاره کرد. نماهای آجری با سبک و سیاق خاصی که برای نمای ساختمان به بار می‌آورند، در نورپردازی آنها باید دقت لازم را داشت. روش‌ها و تجهیزات متنوعی برای اجرای نورپردازی در نمای آجری تحت شرایط مختلف وجود دارد که در بالا به آنها اشاره شد.
-
-
-
-
-
-
-
