اجزا و قطعات مدار روشنایی:
- کلید
- پریز
- جعبه تقسیم
- سرپیچ
- دیمر
- چراغ
- تابلو برق
کلید
به طور کلی کار کلید در مدار قطع و وصل جریان است. برای قطع جریان الکتریکی حداقل باید یکی از سیم های حاصل جریان قطع شود.
انواع کلید:
کلید یک پل: برای قطع و وصل یک مسیر جریان است.
کلید دو پل: امکان خاموش و روشن کردن دو دسته لامپ یا دو مسیر را فراهم می کند.
کلید تبدیل یا تعویض: در راهروها و سالن ها استفاده شده و امکان خاموش و روشن کردن و کنترل روشنایی از دو یا چند نقطه را فراهم می کند.
نکات مربوط به نصب کلیدها:
ارتفاع محل نصب کلیدها از کف اتاق 110 تا 125 سانتی متر در نظر گرفته می شود.
شستی: برای قطع و یا وصل مدار هایی که باید به صورت لحظه ای کار کنند از وسیله ای به نام شستی استفاده می شود. از شستی در مدار های خبری مانند زنگ اخبار و در بازکن و یا مدار اتوماتیک راه پله استفاده می شود.
پریز ها
هرگاه بخواهیم از انرژی الکتریکی بدون واسطه استفاده کنیم، نیاز به وسیله ای داریم که بتوانیم ولتاژ مدار را به دستگاه مورد نظر از قبیل سماور، بخاری و … برسانیم. این اتصال توسط پریز انجام می شود.
پریز ها در انواع: 1- پریز تک فاز ساده 2- پریز با اتصال زمین( در مکان هایی که امکان پاشیدن آب روی پریز یا ریزش آب باران وجود دارد.
چند نکته:
- ارتفاع پریز ها از کف اتاق در حدود 35 سانتی متر بوده و نباید کمتر از 30 سانتی متر باشد.
- هر مدار پریز نباید بیش از 12 پریز مربوط به مصارف عمومی را تغذیه کند.
- در یک اتاق یا فضای مشخص، کلیه پریز ها باید فقط از یک مدار معین تغذیه کنند مگر اینکه فاصله مستقیم دو پریز وصل شده به دو مدار مختلف 5 متر یا بیشتر باشد.
- در همه اتاق ها و فضاهای مسکونی (جز آشپزخانه، دستشویی و حمام) پریز ها باید در نقاطی تعبیه شوند که فاصله هیچ یک از نقاط خط پیرامونی کف اتاق، از تصویر پریز ها بر روی خط پیرامون، از 1/5 متر بیشتر نباشد.
- در ارتفاع کمتر از 2/5 متری از کف حمام و 0/6 متری از وان و دوش حمام نباید هیچ گونه کلید یا پریزی نصب شود.
برای مشاهده لیست قیمت کلید و پریز کلیک کنید.
جعبه تقسیم
از جعبه تقسیم برای ارتباط لوله ها به یکدیگر و گرفتن انشعاب از سیم ها استفاده می شود و فاصله جعبه تقسیم از سیم 10 الی 15 سانتی متر است.
دیمر
دیمر وسیله ای است که می توان توسط آن میزان نور لامپ را تغییر داد. دیمر به صورت سری با لامپ قرار می گیرد.
فتوسل
برای آنکه بتوانیم چراغ های معابر را به هنگام تاریک و روشن شدن هوا به طور اتوماتیک روشن و خاموش کنیم از وسیله ای به نام فتوسل استفاده می کنیم.
رله
برای روشن و خاموش کردن لامپ ها به صورت زمان دار یا زمان بندی شده از آن استفاده می کنیم. طرز عمل به این ترتیب است که با فشار دادن به شستی، به جای کلید تبدیل، رله شروع به کار می کند و لامپ های راه پله روشن می شود که پس از زمان تنظیمی، لامپ ها خاموش خواهند شد.
برای مشاهده لیست قیمت لوازم الکتریکی کلیک کنید.
تابلو برق
تابلو برق یک محفظه برای نصب و سیم بندی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی است که کلیدها و قطعات کنترلی و حفاظتی و لوازم نمایشگر (ولتاژ، جریان، فرکانس، توان، کسینوس فی و …) روی آن نصب میشوند. همچنین تابلوهای برق جهت جلوگیری از وارد شدن شوک الکتریکی به کاربرانِ تجهیزات و حفاظت تجهیزات در برابر عوامل محیطی استفاده میشوند.
انواع تابلوهای برق از نظر ولتاژ
تابلوهای برق از نظر ولتاژ به دو دسته LV و MV تقسیم میشوند. تابلوهای LV در سطح زیر ۱۰۰۰ ولت و تابلوهای MV از ۱۰۰۰ تا ۳۶۰۰۰ ولت ساخته میشوند.
انواع تابلوهای برق فشار ضعیف از نظر کاربرد
تابلوهای برق فشار ضعیف از نظر کاربرد را میتوان به دستههای زیر تقسیم کرد:
- تابلوهای فرمان موتوری که جهت کنترل موتورهای سه فاز ساخته میشوند.
- تابلوهای توزیع صنعتی که جهت توزیع جریان در یک واحد صنعتی استفاده میشوند.
- تابلوهای بانک خازنی که جهت اصلاح ضریب توان یک کارگاه ساخته میشوند.
- تابلوهای توزیع مسکونی که برای توزیع جریان در یک واحد مسکونی ساخته میشوند.
- تابلوهای کنترل صنعتی یا تابلوهای PLC که جهت کنترل اتوماتیک فرایندهای صنعتی کاربرد دارند.
- تابلوهای مارشالینگ که ارتباط بین تابلوهای برق و سیستم کنترل مرکزی (DCS) را فراهم میکنند.
تابلوهای برق داخل ساختمان
تابلوهای برق داخل ساختمان را به سه دستهٔ تابلوی تقسیم واحد (جعبه فیوزها)، تابلوی عمومی (مشاعات) و تابلوی اصلی (تابلوی کنتور) تقسیم میکنند.
تابلوی تقسیم واحد: تغذیهٔ مدارهای روشنایی و پریزهای هر واحد مسکونی از این تابلو فراهم میشود. این تابلوها جایگزین جعبههای تقسیم پراکنده در ساختمانها قدیمی شدهاند. در این روش سیمکشی، سامانههای جریانضعیف، تغذیهٔ روشنایی و پریزهای برق کاملاً از هم مجزا هستند و مزیت آن این است که در صورت بروز اتصالی یا خطا در بخشی از ساختمان، تنها همان بخش از مدار خارج میشود. این تابلوها معمولاً در ورودی ساختمان یا آشپزخانه نصب میشوند. علامت اختصاری این تابلو در نقشههای برق ساختمان به صورت روبروست و آن را با نماد DP نمایش میدهند.
تابلوی عمومی: تابلوی عمومی به تابلویی گفته میشود که برق مکانهای عمومی یک ساختمان که همهٔ ساکنان به آن دسترسی دارند (مانند راهپله، پارکینگ، بام و حیاط) را فراهم میکند. این تابلو که باید برای همه در دسترس باشد معمولاً در پیلوت نصب میشود. در نقشهها این تابلو را با GP نمایش میدهند. سیستمهای آنتن مرکزی، آیفون، اعلام حریق، موتورخانه و آسانسور نیز از این تابلو تغذیه میشوند.
تابلوی کنتور: تابلوی اصلی یا تابلوی کنتور تابلویی است که در ورودی ساختمان قرار میگیرد و برق تمامی واحدها و فضاهای مشترک را تأمین میکند. این تابلو را در نقشهها با MDP نمایش میدهند. کابل اصلی معمولاً از سمت پایین وارد کلیدفیوز این تابلو که از نوع قابل قطع زیر بار است میشود.
میتوان تابلو برق ساختمان را به سه قسمت کلی تقسیم کرد.
- قسمت ورودی
- قسمت کنتورها
- قسمت خروجی
برای مشاهده لیست قیمت تابلو برق کلیک کنید.
قابل توجه است که بازار اصلی اقلام لوازم الکتریکی و الکترونیکی واقع در لاله زار تهران است.
منابع:
کتاب مدرسان شریف
ویکی پدیا