محوطه سازی باغ و ویلا از جمله مسائلی است که به تازگی در بین افرادی که صاحب باغ و ویلا هستند بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این امر علاوه بر زیبایی به کاربری مفید فضا کمک زیادی میکند. البته لازم به یادآوری است که محوطه سازی باغ به 2 صورت برای باغ شخصی و خانوادگی و برای باغهای عمومی که سفره خانه یا رستوران هستند انجام میشود که هر کدام مشخصات خود را دارند. در این مقاله به بررسی ویژگیهای فنی محوطه سازی باغ پرداخته شده است. در ادامه با ویکی کارگشا همراه باشید.
المانهای محوطه سازی باغ
المانهای محوطه سازی ساختمان را میتوان از اجزا اصلی دکوراسیون فضای باز دانست که برای باغهای شخصی در مقیاس کوچکتر و برای باغهای عمومی در مقیاسهای بزرگتر ساخته میشود. از بین این المانها میتوان به نهر، استخر، آبنما، پیاده رو، فضای سبز، آلاچیق، باربیکیو، پل و … اشاره کرد که در ادامه به آنها پرداخته شده است.
مطلب پیشنهادی: اجرای محوطه سازی ساختمان، نکات مهمی که باید بدانید!
نهر
نهر از جمله المانهای آبی محوطه سازی باغ است که میتواند به صورت جداگانه یا به صورت متصل به آبنما و استخر اجرا شود. اگر باغ در زمینهای کوهستانی باشد و اختلاف ارتفاع خوبی داشته باشد ایده ایجاد نهر در محوطه سازی باغ ایده جالبی خواهد بود و برای باغ رستورانها و سفره خانهها کاربرد زیادی خواهد داشت. اگر از سرچشمه نهر نیز آبنمای صخرهای ایجاد شود، نهر تعبیه شده بسیار طبیعی به نظر خواهد رسید و جذابیت آن را دو چندان خواهد نمود. با ساخت نهر در باغ المانهای آبی دیگری نیز مانند برکه، پل، استخر و … معنا پیدا میکند و در ایجاد المانهای نام برده بدون وجود نهر بی معنی خواهد بود.
استخر
استخر هم از جمله المانهای محوطه سازی باغ است که در بین دیگر اجزا باغ از محبوبیت خاصی برخوردار است و تقریباً در هر باغی میتوان یک استخر با ابعاد متفاوت یافت. اگر محوطه سازی باغ به منظور ایجاد یک فضای عمومی مانند رستوران و باغ است، بهتر است برای پیشگیری از هر گونه حادثه، استخر را کم عمق ساخت و از نورپردازی و تزیینات دیگر استخر را به شکل عامه پسند در آورد. اگر استخر در یک باغ خصوصی احداث میشود نیازی به کم عمق سازی نیست ولی به منظور کاهش هزینههای نگهداری آن بهتر است از نوع سرپوشیده باشد تا نیاز به نظافت و تعویض آب آن به حداقل برسد.
آبنما
از دیگر المانهای آبی محوطه سازی باغ، ساخت آبنما است. آبنما همانطور که گفته شد در سرچشمه نهر و از نوع صخرهای باعث ایجاد یک فضای طبیعی میشود که جذابیت خاصی دارد. البته از دیگر انواع آبنمای سنگی و دیواری نیز میتوان در کنار استخرها استفاده کرد و زیبایی فضا را بیشتر کرد. پیشنهاد میشود که آبنما در کنار دیگر المانهای آبی مانند استخر، برکه و نهر احداث شود تا هم در هزینهها صرفه جویی شود (هزینه نصب و راه اندازی تاسیسات مکانیکی ساختمان به طور مثال دستگاههای تصفیه آب و …) و هم چهره باغ طبیعیتر به نظر بیاید. البته آبنماهای دیواری نیز وجود دارند که به تنهایی زیبای منحصر به فردی دارند و بیشتر برای ورودیهای باغهای بزرگ و باغهای با مساحت کم و شخصی کاربرد دارند.
بیشتر بخوانید: محوطه سازی : تمام اصول، مصالح و روش اجرای آن + معرفی متخصصین ماهر
برکه
برکه از جمله المانهای آبی در محوطه سازی باغ است که به اندازه استخر پرطرفدار نیست زیرا استفاده کاربردی از آن وجود ندارد و تنها نمایی از یک بیشه پر درخت را تداعی میکند. برکه را میتوان با استفاده از سنگهای صخرهای تیز در پایین یک آبنمای صخرهای یا آبشاری احداث کرد یا با استفاده از سنگهای بزرگ رودخانهای گرد شده پهلو گرفته در کنار درختان بنا کرد. هر دو این ایدهها بسته به سبک طراحی باغ دارد. پرورش گلهایی مانند نیلوفر آبی، خزه و … که هماهنگی و همخوانی با برکه دارند نیز در آن چهره متفاوتی برای باغ میسازند.
بیشتر بخوانید: اجرای فضای سبز ، اصول و مراحل + نمونه طراحی فضای سبز
پیاده رو و پل
در کنار المانهای آبی محوطه سازی باغ استفاده از المانهایی مانند ایجاد پیاده رو در جهت دسترسی به المانهای آبی بسیار زیبا و کاربردی خواهد بود. اگر این دو نوع المان در مسیر خود یکدیگر را قطع کنند و تداخل داشته باشند زیبایی و فضاسازی زیباتری خواهند داشت. به طور مثال که دو المان طولی نهر و پیاده رو در مسیر، کنار هم قرار بگیرند و در ادامه یکدیگر را قطع کنند و در روی نهر، پیاده رو تبدیل به پل شود محوطه سازی چهرهای بسیار طبیعی خواهد ساخت.
برای ساخت پیاده روها میتوان از متریال مختلفی مانند سنگهای صیقلی، سنگهای جلا نیافته، چوب و فلز استفاده کرد. نمایی مانند سنگ فرشهای نامتقارن از سنگهای لاشه که در کنارهها به طور نامنظم هستند، پیاده رویی که با سنگهای صیقلی کرمی پوشیده شده است در حالی که در لابهلای سنگهای چمن روییده است و یا مسیر پیاده روی که از سنگهای گرد شده رودخانهای تعبیه شده است از جمله ایدههای ناب ساخت یک پیاده رو جذاب در محوطه سازی باغ هستند.
فضای سبز
عناصر و المانهای آبی در محوطه سازی باغ و طراحی هر فضای بازی در کنار یک فضای سبز متناسب، بی معنی خواهد بود. چمن کاری زمین های مسطح و تپههای طبیعی و مصنوعی موجود در باغ، درختکاری محوطه با درختان مناسب آب و هوای منطقه، گل کاری فضاهای اطراف المانهای سازهای مانند آلاچیق و … از جمله فضاهای سبزی هستند که در محوطه سازی باغ میتوان از آن بهره برد. البته لازم به یادآوری است که طراحی فضای سبز خود یک موضوع کاملاً جداگانه است که از حوصله این مقاله خارج است و نیازمند مبحث دیگری است؛ در این جا تنها به چند فضای سبز اشاره میشود.
فضای سبز کابلی
این نوع فضای سبز معمولاً در روف گاردنها و تراسها اجرا میشود ولی برای طراحی باغ نیز مناسب خواهد بود. از این نوع فضای سبز در کنار دیوارها، برای جدا کردن بخشهای مختلف باغ از یکدیگر، برای دورگیری پرتگاهها و … میتوان از این نوع فضای سبز بهره برد. البته ناگفته نماند ایجاد این نوع فضای سبز نیازمند حضور گیاهان رونده مانند پیچ امین الدوله، رز رونده، اطلسی و … است.
فضای سبز سایه بانی
این نوع فضای سبز نیز در واقع یک فونداسیون ایجاد شده با فلز، چوب و … است که گیاهان روند روی آن رشد کرده و سایبان ایجاد میکنند. از این نوع فضای سبز در پیاده روهای طولانی استفاده میشود تا استراحتگاهی باشد و در ورودیهای اصلی نیز به کار برده میشوند و زیبایی فریبندهای ایجاد میکنند.
فضای سبز پوشاننده
گاهی در باغهای برای پوشاندن فضاهای غیر دکوراتیو اجباری از گیاهان استفاده میشود. از جمله این فضاها میتوان به لولههای تأسیسات برقی و گازی، کنتورها، سیم کشیهای روکار و … اشاره کرد. کاشت گیاهان، بوتههای با رشد سریع و پرپشت میتواند برای مخفی کردن آنها بسیار مؤثر باشد.
آلاچیق
آلاچیق از جمله عناصر سازهای است که در هر باغی به منظور ایجاد یک سرپناه در مواقع برودت هوا و بارندگی استفاده از باغ را بیشتر و بهتر میکند. علاوه بر این، باغ بدون آلاچیق مانند خانه بدون آشپزخانه است. در طراحی و محوطه سازی باغ معمولاً اگر منقل یا باربیکیو احداث شود، معمولاً در کنار آلاچیق احداث میشود تا استفاده از آنها بهینه شود.
سایبان
سایبانها نیز از جمله المانهای سازهای طراحی باغ هستند و معمولاً در ورودی عمارت یا خانهای که در باغ احداث شده است، برپا میشوند. در گذشته سایبانها معمولاً از جنس چوب یا فلز بود ولی امروز با پیشرفت تکنولوژی سایبانهایی از جنس پیویسی ساخته میشوند که مقاومت بالایی در برابر ناملایمات جوی دارند و از نظر زیبایی هم دست کمی از چوب ندارند. امروزه سایبانهای چادری نیز محبوب شدهاند که در هنگام نیاز میتوان سایبان را پهن کرد و در صورت عدم نیاز آن را جمع کرد. از اینگونه سایبانها برای روف گاردنها نیز استفاده میشود کاربرد زیادی دارد.
سخن آخر
محوطه سازی باغ امری بسیار تخصصی و فنی است به ویژه اگر باغ جنبه تجاری داشته باشد و برای مصارفی چون تالار، رستوران، سفره خانه و … احداث شده باشد و باید آن را به دست گروههای متخصص در این زمینه سپرد. سامانه آنلاین کارگشا در زمینه پیوند کارفرما و متخصص بستری حرفهای و آماده خدمت است. اگر به دنبال گروه و شرکتی حرفهای برای بازسازی ساختمان هستید میتوانید با ثبت سفارش در سامانه کارگشا با بهترین ها ارتباط برقرار کنید.