عایق کاری استخر: حرارتی و رطوبتی چگونه اجرا می‌شود؟

استخر از جمله مکان‌هایی است که هزینه‌های ساخت و نگهداری از آن بسیار بالا است. به عقیده بسیاری از مهندسان، مهم‌ترین مرحله ساخت استخر به هر منظور یا در هر اندازه‌ای که باشد، عایق‌ کاری آن است. عایق کاری استخر به لحاظ حرفه‌ای علاوه بر جلوگیری از نشت آب، عایق ‌کاری حرارتی را نیز در بر می‌گیرد زیرا که حفظ گردش آب در استخر و گرم نگه‌داشتن آن از چالش‌های مرتبط با استخر است. با انجام یک عایق ‌کاری مناسب و اصولی می‌توان بسیاری از هزینه‌های مربوط به نگهداری از استخر و استفاده از آن را کاهش داد.

انواع مختلف عایق کاری استخر

به طور کلی عایق‌کاری در درجه اول در جهت جلوگیری از نشت آب و در درجه دوم برای حفظ حرارت و گرمای داخل استخر صورت می‌گیرد که به ترتیب عایق‌کاری رطوبتی و عایق‌کاری حرارتی نامیده می‌شوند.

عایق کاری حرارتی استخر

عایق‌کاری نامناسب استخر از یک طرف موجب از دست رفتن گرمای استخر و متعاقباً افزایش هزینه‌های مرتبط با گرم کردن استخر و از طرفی هم به ویژه در مناطق گرم که کاربرد استخر بسیار گسترده است، موجب هدر رفت شدن آب استخر خواهد شد که این مورد هم هزینه‌هایی در بر خواهد داشت.

عایق‌کاری حرارتی شامل عایق‌کاری دیواره‌ها و استفاده از پوشش برای سطح استخر می‌شود. استفاده از پوشش برای سطح استخر در استخرهای روباز کاربرد دارد. این پوشش بسته به شرایط استخر شما و به ویژه شرایط آب و هوایی می‌تواند جنس‌های مختلفی داشته باشد ولی پوشش‌های پلی‌اتیلن برای انواع استخر و شرایط آب و هوایی مختلف بسیار مناسب هستند و علاوه بر عایق حرارتی بالا، اجازه نفوذپذیری اشعه ماوراءبنفش به داخل استخر را نمی‌دهند.

مطلب پیشنهادی: ساخت استخر، مراحل کامل اجرای استخر

عایق‌کاری دیواره‌ها که قسمت مهم عایق‌کاری حرارتی نیز است به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد. یکی از ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین روش‌های موجود استفاده از حباب‌های در دیواره استخر است. این روش عمدتاً در استخر‌های باز به‌منظور محکم‌کاری صورت می‌گیرد.

روش دیگر عایق کاری حرارتی استخر در طی مراحل ساخت است. در این روش ورق‌هایی از جنس فوم پلی استایرن اکسترود شده (XPS) در میان سطح اولیه استخر و بتن قرار می‌گیرند. از ویژگی‌های این ورق‌های پلی استایرن می‌توان به عایق حرارتی بسیار خوب، جذب آب بسیار کم و مقاومت فشاری بالا اشاره کرد. این لایه علاوه بر عایق حرارتی، نقش مهمی را در عایق رطوبتی ایفا می‌کند.

عایق رطوبتی استخر

عایق رطوبتی استخر نسبت به عایق حرارتی از اهمیت بیشتری برخوردار است و جنبه‌های مختلفی از کار را در برمی‌گیرد. شناخت و درک ساختار فیزیکی استخر و متعاقباً انتخاب روش و مواد عایق‌کاری مناسب از اصول مهم ساخت استخر است. عایق رطوبتی را می‌توان در هر مرحله از ساخت استخر به کار است.

مطلب پیشنهادی: نحوه ساخت استخر شیشه ای چگونه است؟ بهترین مجری را از کجا پیدا کنیم؟

عایق‌کاری رطوبتی استخر به خصوص در استخرهای با کاربرد کشاورزی و صنعتی با روش سنتی و با استفاده از قیر گونی و ایزوگام صورت می‌گیرد. در استفاده از قیر گونی برای  سعی می‌شود که از دو یا سه لایه استفاده شود. ایزوگام را نیز بیشتر در محیط‌هایی به کار می‌گیرند که آب جاری شدت کمی داشته باشد. در استخر به دلیل وجود پدیده‌ای به نام فشار هیدرو استاتیکی احتمال کنده شدن و جدا شدن ایزوگام بالا است.

در هر صورت عایق‌کاری رطوبتی استخر به روش اصولی و مهندسی شده از شروع ساخت استخر تا اتمام ساخت آن را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.

لاشه ریزی کف استخر

لاش ریزی کف استخر حتماً باید با در نظر گرفتن اصول هیدرولیکی و ساختاری کف استخر صورت گیر  و از سنگ‌هایی مانند ماسه و گراول استفاده شود که آب را به خود جذب نمی‌کنند.

پر کردن فضای خالی لاشه ریزی

پر کردن فضای خالی ایجاد شده در اثر لاشه ریزی از مراحل مهم عایق‌کاری است. فضای بین مصالح استفاده شده در لاشه ریزی  را با استفاده از مواد پلیمری در ترکیب با ملات سیمان پر می کنند.

استفاده از فوم پلی استایرن اکسترود شده در اجرای عایق کاری استخر

استفاده از این لایه از جنس فوم پلی استایرن اکسترود شده با توجه به ویژگی‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، نقش مؤثری را در عایق رطوبتی ایفا خواهد کرد. این لایه در روی لاشه ریزی و زیر لایه بتنی استخر قرار می‌گیرد.

استفاده از پودر آب‌بند و چسب بتن

از این مواد به طور عمده در ترکیب با بتن آماده شده برای ساخت کف و دیواره‌های استخر استفاده می‌کنند. این مواد به دلیل ترکیب شیمیایی و ساختاری خاص، اولاً چسبندگی بسیار خوبی به بتن می‌دهند و دوما با توجه به حالت ارتجاعی و انعطاف‌پذیری که دارند تا حدی مقاومت بتن در برابر فشار را افزایش می‌دهند از ترک‌خوردگی آن جلوگیری می‌کنند و اگر هم درزه‌ای وجود داشته باشد آن را کاملا پر می‌کنند.

استفاده از مواد پلیمری

این مواد پلیمری که به صورت ملات یا رنگ در دسترس هستند به طور یکنواخت بر روی بتن قرار می‌گیرند. از مهم‌ترین این نوع از عایق‌های رطوبتی می‌توان به عایق رطوبتی پایه پلیمری مانند پلی یورتان و پلی ارتان ها، پایه اپوکسی، پایه اکریلیک و پایه نانو  اشاره کرد.

استفاده از واتر استاپ در اجرای عایق کاری استخر

واتر استاپ یا نوار آب‌بند در سازه‌های بتنی استفاده می‌شود و از نشت مایعات به خصوص آب در درزها و مفصل‌ها جلوگیری می‌کند. واتر استاپ‌ها تنها در صورتی می‌توانند جلوی نفوذ آب و رطوبت را بگیرند که به طور جداگانه برای ترک‌های بتن نصب شوند. واتر استاپ هیدروفیل، بنتونیتی و پی وی سی از مهم‌ترین انواع آن هستند.

واتر استاپ پی وی سی در مفصل‌های بتنی به کار برده می‌شوند به عنوان یک لایه ضد آب از ورود آب به بتن جلوگیری به عمل می‌آورد. واتر استاپ هیدروفیلی نیز برای جلوگیری از نشت آب در انواع درزهای استخر مورد استفاده قرار می‌گیرد. درزهای بنتونیتی که بر پایه سدیم بتونید فعال ساخته شده‌اند از قابلیت ارتجاعی و افزایش حجم بسیار بالایی برخوردار هستند. از نظر محل کاربرد واتر استاپ به سه دسته میانی، کفی و روکار تقسیم می‌شوند.

استفاده از مواد آب‌بندی بندکشی کاشی استخر

برای جلوگیری از نشت آب از طریق درزه‌های میان کاشی‌ها از ماده‌ای به نام پودر بندکشی استفاده می‌کنند. برای استفاده از این عایق باید فضای خالی کافی میان کاشی‌ها وجود داشته باشد.