شرکت تضامنی چیست و چگونه می توان آن را ثبت کرد؟

در این مطلب می خوانید:

شرکت تضامنی

تأسیس شرکت تضامنی

اداره شرکت تضامنی

قلمرو و محدودیت اختیارات مدیر در شرکت تضامنی

مسئولیت مدنی مدیر شرکت تضامنی

مراحل اصلی تشکیل شرکت تضامنی

مدارک لازم جهت ثبت شرکت تضامنی

شرکت تضامنی

مطابق ماده 116 قانون تجارت، شرکت تضامنی، شرکتی است که تحت اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود. در صورت عدم کفایت و بروز مشکل اگر اموال شرکت برای پرداخت دیون شرکت کافی نباشد هر یک از شرکاء مسئول پرداخت کلیه دیون و تعهدات شرکت می باشند و در صورتی که بین شرکاء قرار دادی غیر از این بسته شود از نظر قانون ارزشی نخواهد داشت.

در صورت وجود بدهی در شرکت، طلب کار می تواند طلب خود را از هر کدام از شرکاء مطالبه نماید و البته مطالبه طلب از یکی از شرکاء مانع پیگیری و درخواست طلب از دیگر شرکاء نمی باشد. البته شریکی که در چنین موقعیتی طلب بستانکاران را پرداخته، می تواند به یکی از شرکاء خود مراجعه و سهم زیان آنها را به تناسب سرمایه ای که در شرکت داشته اند وصول نماید. با توجه به این شرایط این نوع از شرکت از نظر مشتریان دارای اعتبار زیادی می باشد و از سویی در ابتدای تأسیس شرکت، انتخاب شرکاء نیاز به اعتماد و دقت فراوان دارد.

سرمایه اعم از نقدی یا غیر نقدی باید به طور کامل پرداخت شود و در رابطه با تقویم سهم الشرکه غیر نقدی شرکت تضامنی، قانون و مقررات خاصی وجود ندارد زیرا در این نوع شرکت خود شرکاء مسئول کمبود سرمایه هستند و اگر سرمایه غیر نقدی یکی از شرکاء کمتر از میزان واقعی آن اعلام شود در واقع سایرشرکاء به ضرر خود اقدام کرده اند.

شرکت تضامنی وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم الشرکه غیر نقدی تقویم و تسلیم شده باشد(ماده118 ).

از نکات حائز اهمیت دیگر، نام شرکت تضامنی می باشد، که لازم است ماده 117 قانون تجارت " در اسم شرکت تضامنی باید عبارت ( شرکت تضامنی ) و لااقل اسم یک نفر از شرکاء ذکر شود. در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکاء نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل (و شرکا) یا (و برادران) قید شود."

نام شرکت تضامنی به همراه حداقل نام یکی از شرکاء و همچنین نام دیگر شرکاء با عنوانهایی مانند: و شرکاء و یا برادران و…. قید شود مانند نمونه هایی مثل: شرکت تضامنی محمدی و برادران و یا شرکت تضامنی محمدی و شرکاء، البته اشاره به تضامنی بودن جدا از اینکه معرف شخصیت حقوقی شرکت می باشد و آن را از نام شرکائی که نام برده شده متمایز می نماید، به نفع شرکت می باشد و نشان دهنده اعتبار و معرف ضمانت شرکاء است.

در صورتی که شریکی که نام او در نام شرکت درج شده است از شرکت خارج شود و یا فوت نماید اسم او از نام شرکت خارج می شود و نام دیگری جایگزین آن می شود. در رابطه با میزان سرمایه، سود و زیان باید اشاره کرد که منفعت شرکاء به میزان سهم الشرکه آنهاست. در شرکت تضامنی منافع به نسبت سهم الشرکه بین شرکاء تقسیم می شود(ماده119 ). در روابط بین شرکاء مسئولیت هر یک از آنها در تأدیه قروض شرکت به نسبت سرمایه خواهد بود(ماده 124 ).

تأسیس شرکت تضامنی

تأسیس شرکت تضامنی با تنظیم شرکتنامه که به صورت اوراق چاپی در اداره ثبت شرکت ها موجود می باشد صورت می گیرد. در شرکتنامه مذکور باید نام، نوع، موضوع شرکت و مرکز اصلی و نشانی کامل، همچنین اسامی شرکا یا موسسین و شماره شناسنامه و محل اقامت آن ها و غیره قید گردد.
برای تشکیل شرکت تضامنی تمام سرمایه نقدی تأدیه و چنانچه سهم الشرکه غیرنقدی باشد باید تقویم شده و تسلیم گردد.
به هنگام تأسیس شرکت، اساسنامه مربوط به آن نیز که در واقع آیین نامه داخلی شرکت می باشد، توسط موسسین تنظیم می گردد.
مطابق ماده 195 ق.ت، ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی است و تابع مقررات قانون ثبت شرکت ها است.

اداره شرکت تضامنی

شرکت تضامنی توسط حداقل یک مدیر که شرکاء از میان خود انتخاب می نمایند، اداره می شود، مدیر مزبور ممکن است غیر از شرکاء بوده و از خارج انتخاب شود.( ماده 120 ق.ت )

در صورتی که مدیران از بین شرکاء بدون قید در اساسنامه انتخاب شده باشند، با توجه به شرایط اساسنامه یا به اتفاق آراء سایر شرکاء قابل عزل می باشند. مدیر غیر شریک با شرایط پیش بینی شده در اساسنامه و در غیر این صورت با تصمیم اکثریت شرکاء معزول می شود.
در صورتی که عزل مدیری بدون دلیل موجه باشد، مدیر معزول حق مطالبه ضرر و زیان را از شرکت خواهد داشت.
مدیر یا مدیران مندرج در شرکتنامه قابل عزل نمی باشند و حق استعفاء نیز ندارند، مگر با توافق کلیه شرکاء شرکت تضامنی.
در صورتی که مدیر یا مدیران در اساسنامه انتخاب شده باشند، ممکن است طبق اساسنامه نسبت به تغییر مدیر یا مدیران مذکور عمل شود.
اگر مدیر یا مدیران در شرکتنامه یا اساسنامه انتخاب نشده، ولی انتخاب آنان بعداَ صورت گرفته باشد، در این صورت شرکاء می توانند مدیر یا مدیران فوق را معزول نمایند. بدیهی است مدیر یا مدیران حق استعفاء خواهند داشت.

قلمرو و محدودیت اختیارات مدیر در شرکت تضامنی

مدیر شرکت تضامنی برای اینکه بتواند شرکت را در مقابل اشخاص ثالث متعهد سازد، باید به نام شرکت و در حدود اختیارت خود اقدام و اتخاذ تصمیم نماید، در غیر این صورت، شخصاَ مسئول تعهدات مزبور خواهد بود.
در دو مورد به محدودیت اختیارات مدیر یا شریک شرکت تضامنی به طور صریح اشاره شده است:
1- اگر در نتیجه ضرهای وارده، سهم الشرکه شرکاء کم شود تا زمان جبران ضررهای وارده به شرکت، تقسیم سود بین شرکاء ممنوع می باشد.(ماده 132 ق.ت)
2- محدودیت انجام عملیات تجارتی در سایر شرکتهای تضامنی و مسئولیت محدود با موضوع تجارت مشابه ( ماده 134 ق.ت)

مسئولیت مدنی مدیر شرکت

مسئولیت مدنی مدیران در مقابل شرکت از مقررات عقد وکالت پیروی می نماید و مسئولیت مدنی مدیر در مقابل شرکاء تابع اصول کلی حقوق مدنی که در باب تسبیب و قانون مسئولیت مدنی پیش بینی شده است می باشد، بالاخص در مواردی که قلمرو اختیارات مدیران در اساسنامه تعیین شده است.

منافع در شرکت تضامنی به نسبت سهم الشرکه بین شرکاء تقسیم می شود، مگر آنکه شرکتنامه ترتیب دیگری مقرر داشته باشد، لیکن تأدیه هر نوع منفعت به شرکاء تا زمانی که کمبود سهم الشرکه شرکاء به علت زیان های وارده جبران نشده باشد، ممنوع خواهد بود.( مستفاد از مواد 119 و 132 ق.ت)

مراحل اصلی تشکیل شرکت تضامنی

1-    شرکت نامه مطابق قانون تنظیم شده باشد.
2-    تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم الشرکه غیر نقدی تماماً تقویم و تحویل شده باشد.
3-    معمولاً شرکت تضامنی نیازی به اساسنامه ندارد اما در صورت وجود قراری بین شرکاء در صورت نیاز در اساسنامه قید می شود زیرا در اساسنامه شرکت تضامنی امور اساسی درج می شود مواردی مانند:
 
1.    نام شرکت. 
2.    موضوع شرکت.
3.    مدت فعالیت شرکت.
4.    سرمایه نقدی و یا غیر نقدی هریک از شرکاء با درج نام شرکاء. 
5.    شرایط تقسیم سود و زیان.
6.    قوانین مربوط به فوت شرکاء و یا انحلال شرکت به هر دلیل.

مدارک لازم جهت ثبت شرکت تضامنی

دو برگ تقاضانامه.
دو برگ شرکت‌نامه.
دو نسخه اساسنامه.
فتوکپی شناسنامه‌ی شرکا.
مجوز از مراجع ذیصلاح در صورت نیاز .

 

به منظور آشنایی بیشتر با این مبحث و رسیدن به جواب سوالات خود و یا ارائه هر گونه انتقاد و پیشنهاد به بخش مشاوره آنلاین کارگشا مراجعه فرمایید.

منابع:

دپارتمان اطلاعات مشاغل سامانه جامع صنعت ساختمان.

قانون تجارت