روش‌های مختلفی برای پرداختن به سقف ساختمان‌ها وجود دارد که اجرای سقف دامپا نیز یکی از آن‌ها است. سقف دامپا از مشخصات و ساختار منحصر به فردی برخوردار است و به همین دلیل تحت شرایط خاص مزیت‌های بالقوه‌ای دارد. سقف دامپا که نوعی سقف کاذب محسوب می‌شود، از اجزای مختلف تشکیل شده است و روش اجرای آن نیز از اصول خاصی پیروی می‌کند. در این مطلب از ویکی ساختمون قصد داریم که بیشتر به این نوع از سقف، مزایا و معایب، انواع و روش اجرای آن بپردازیم.
سقف دامپا چیست؟
این نوع سقف به طور کلی از دو بخش اصلی یعنی چهارچوب یا همان دامپا و سازه سقف که ورق دامپا نام دارد، تشکیل شده است. دامپا در واقع ابزاری است که اجرای انواع سقف را در ویلاها، پمپ بنزین‌ها و سرویس‌های بهداشتی آسان می‌سازد. این چارچوب که سقف کاذب روی آن سوار می‌شود به طور کل زیر کار پنهان می‌شود. از طرفی امکان دسترسی به تأسیسات برقی و مکانیکی که زیر سقف قرار گرفته‌اند وجود خواهد داشت. ناگفته نماند که دامپا در اجرای سقف‌های شیروانی هم کاربرد گستردهای دارند.
بیشتر بخوانید: انواع سقف کاذب
در سقف دامپا از چه مصالحی استفاده می‌کنند؟
همان‌طور که در بالا نیز عنوان شد، سقف کاذب دامپا از دو بخش اصلی تشکیل شده است. در اجرای بخش سقف، از ورق‌هایی در اندازه و رنگ‌های مختلفی می‌توان استفاده کرد. به طوری ورقهای گالوانیزه ساده، ورق گالوانیزه رنگی، ورق آلومینیوم و ورقهای روغنی از اصلی‌ترین انواع مصالح به کار رفته در اجرای سقف دامپا هستند که هر یک از آن‌ها تحت شرایط خاصی به کار برده می‌شوند.
ورق دامپا به دو روش صنعتی و سنتی تولید می‌شود. در روش سنتی، این فرآیند با استفاده از دستگاه‌های پرس انجام می‌شود که طرح‌های مختلفی هم می‌توان با این دستگاه روی ورق پیاده سازی کرد که این روش با محدودیت طول همراه شده و سرعت تولید را نیز پایین می‌آورد. از طرفی هم در روش صنعتی ورقهای این سازه با بکار گیری از ورقهای رنگی با نقش و طرح مختلف به شکل رول فرم طولی ساخته می‌شود که در این روش ورق‌ها با سرعت بیشتری تولید می‌شود و پرتی ورق صفر می‌شود.
مطلب پیشنهادی: تجهیز کارگاه
انواع سقف دامپا
به طور کلی دامپا را بر اساس ساختاری که دارند به دو نوع سقف دامپای ساده و سقف دامپای سوراخ دار تقسیم کرده‌اند. در روش اجرای سقف کاذب دامپای ساده در اندازه‌های 10 سانتیمتر و 20 سانتیمتر به طول بیشینه 6 متر ساخته و به کار برده می‌شود. سقف کاذب دامپای سوراخ‌دار 10 و 20 سانتیمتر از ورقه پانچ شده آلومینیومی با سوراخ‌های 1 میلیمتر و 2 میلیمتر ساخته شده است. این سوراخ‌ها از پشت توسط کاغذ سیاه پوشیده می‌شود که زیبایی بیشتر و آکوستیک بودن این سقف را در پی دارد.
نوع سقف دامپای سوراخ‌دار به طور کلی در دو مدل سوراخ ریز و سوراخ درشت در دسترس کاربران قرار می‌گیرد. این نوع سقف با عرض‌های مختلف تولید می‌گردد که به دامپاهای ۱۰، ۱۵ و ۲۰ معروف است. وزن سقف اجرایی حدود 2/3 کیلوگرم در هر مترمربع و از طرفی هم بیشترین طول تولیدی ۶ متر است.
بیشتر بخوانید: سیستم سقف سرد چیست
مزیت‌های سقف دامپا
انواع سقف دامپا با هر روش اجرایی و با بهره گیری از ویژگی‌های ساختاری منحصر به فردی که دارند، در هنگام کاربرد در فرآیند ساخت سقف، می‌توانند مزیت‌های عمده‌ای داشته باشند که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره شده است:
- تنوع بالا و در دسترس بودن در طرح و رنگ‌های مختلف
- داشتن وزن بسیار پایین
- کیفیت خارق‌العاده و طول عمر مفید بالا که یکی از عمده‌ترین دلایل این موضوع استفاده از ورقهای گالوانیزه است.
- رنگ‌آمیزی این سیستم‌های سقفی به صورت پودری الکترواستاتیک صورت می‌گیرد و همین موضوع رنگ با کیفیت را برای آن‌ها به ارمغان می‌آورد.
- ضد آتش و حرارت بالا از دیگر مزایای بالقوه این نوع از سقف هستند.
- فرآیند اجرا و نصب سقف دامپا نیز به ساده‌ترین و سریع‌ترین شکل ممکن صورت می‌گیرد.
- نیاز به نظافت و نگهداری کمی دارد و در صورت نیاز نیز شستشوی آن به آسانی قابل انجام است.
- مقاومت آن‌ها در برابر آب و رطوبت بالا است.
- به دلیل سبک وزن بودن مقاومت خوبی در برابر زلزله دارند.
- به حداقل مصالح و نیروی کار نیاز دارد.
- سقف دامپا امکان دسترسی سریع و ساده به تأسیسات مکانیکی و الکتریکی را فراهم می‌سازد.
- کیفیت و عمر مفید بسیار بالایی دارد.
- دور ریز مصالح مختلف بسیار کم است.
- قابلیت استفاده در فضای آزاد
- حمل و نقل این پوشش‌های ورقهای بسیار راحت و آسان است.
- این ابزارهای پوششی دارای انعطاف‌پذیری بالایی می‌باشند و در نتیجه به زیبایی معماری سازه کمک خواهند کرد.
- بار مرده ساختمان را کاهش می‌دهند و در نتیجه باعث کاهش هزینه طراحی سازه خواهند شد.
معایب سقف دامپا
سقف دامپا علی‌رغم تمامی مزایا و نقاط قوت ارزشمندی که دارد، یک سری معایب و نقطه ضعف نیز دارد. به طور کلی جنبه‌های زیباشناختی ضعیف آن نسبت به سایر انواع سقف از مهم‌ترین معایب این نوع از سقف محسوب می‌شود. به طوری این سقف را نمی‌توان در هر مکانی به کار برد و اجرای آن در کاربری مسکونی بسیار به ندرت دیده می‌شود.
روش اجرای سقف دامپا
در اولین مرحله از روش اجرای سقف دامپا پس از مشخص کردن خط تراز سقف همانند سقف‌های کاذب شبکه‌ای، ابتدا نبشی لبه دیوار به کمک پیچ و پرچ یا رول پلاک نصب می‌شود. با این تفاوت که در نصب سقف کاذب دامپا به جای نبشی گالوانیزه به طور استاندارد از پروفیل پوشاننده لبه (ناودانی لبه) که جنس آن آلومینیوم (یا استیل) رنگی است استفاده می‌شود. این پروفیل به شکلی ساخته شده که لبه پانل‌های دامپا به راحتی در داخل آن قفل شوند.
جهت ایجاد و اتصال سازه نگهدارنده از تسمه آویز و یو (U) پانل استفاده می‌شود. یو (U) پانل به جهت طراحی خاص دارای لبه‌های متعدد و منظمی جهت قفل شدن لبه پانل‌های سقف کاذب دامپا است. بر اساس وزن تقریبی سازه و همچنین طول پانل‌ها و با توجه به میزان روشنایی‌ها و تجهیزات مورد نظر جهت نصب بر روی سقف دامپا فاصله بین یو (U) پانل‌ها و تعداد آویزها مشخص خواهند شد. ناگفته نماند که تعداد آویزها و یو پانل‌ها تاثیر مستقیمی بر کیفیت و استحکام سقف دامپا خواهند داشت.
کاربرد سقف دامپا در کجاها است؟
سقف کاذب دامپا را در فضاهایی با کاربری‌های مختلف می‌توان به کار برد. از مهم‌ترین این مکان‌ها می‌توان به چند مورد زیر اشاره کرد:
سقف دامپا در مکان‌هایی عمومی که شامل مدارس، دانشگاه‌ها، سالن‌های ورزشی، استخر و غیره است کاربردهای گستردهای دارد. از آن‌جایی که در این مکان‌ها رطوبت، بازتاب نور، کاهش صدا و مقاومت از اهمیت بالایی برخوردار است، متعاقباً بهترین سقف برای این محل‌ها از نظر مهندسی و تکنولوژی سقف‌های فلزی است.
سقف دامپا در صنعت ساختمان سازی و بخش‌های مختلف آن از جمله دفاتر، بانک‌ها، هتل‌ها، ساختمان‌های عمومی، فروشگاه‌ها، سالن‌های مواد غذایی و بهداشتی و سالن‌های ریسندگی به کار برده می‌شود.
سقف دامپا در مکان‌های بهداشتی شامل بیمارستان‌ها و سرویس بهداشتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مکان‌ها که فضا تأثیر زیادی روی سلامتی افراد می‌گذارد سقف‌های کاذب فلزی از آلومینیوم یا ورق آهن ساخته می‌شوند و در آخر هم سطح آن‌ها را با رنگ پودری الکترواستاتیک می‌پوشاند. سقف‌های فلزی قابل شستشو است که نه تنها برای شستشو خشک و تر مناسب است بلکه از خطر میکروارگانیسم نیز جلوگیری می‌کند و همچنین کاهش صدا برای این مکان‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که با استفاده از درصد سوراخ بندی و لایه بندی پشت سقف می‌توان برای هر نوع فرکانس کاهش صدا داشته باشیم.
سخن آخر
انواع مختلفی از سقف وجود دارد که هر یک از آن‌ها از مزایا و معایب خاص خود برخوردار هستند. سقف دامپا نیز نمونه‌ای از این سقف‌ها است که در بسیاری از ساختمان‌های با کاربری‌های مختلف کاربرد وسیعی پیدا کرده‌اند. روش اجرای سریع، وزن پایین، تنوع بالا و مقاومت بالا از مهم‌ترین دلایلی هستند که افراد نسبت به استفاده از آن‌ها ترغیب می‌شوند.
