خاکبرداری با بیل مکانیکی چگونه است، چه مراحلی دارد و چقدر زمان می برد؟

برای ساخت یک سازه در هر مقیاس ممکن نیاز به یک سری عملیات‌های ساختمانی خواهد بود. یکی از اولین عملیات‌ها در ساختمان سازی خاک برداری است که بسته به مقیاس و جنس زمین می‌تواند به صورت دستی یا ماشین آلات تخصصی مانند بیل مکانیکی صورت گیرد. خاکبرداری یا گودبرداری با بیل مکانیکی طبق مراحل خاصی صورت می‌گیرد و از اصول و استانداردهایی پیروی می‌کند که در این مطلب از کارگشا قصد داریم به بررسی آن‌ها بپردازیم.

خاکبرداری با بیل مکانیکی

اول از همه بیاید یک تعریف مختصر و مفید از خاکبرداری داشته باشیم. عملیات خاکبرداری صرف نظر از اینکه چگونه و کجا صورت می‌گیرد شامل همه اقداماتی می‌شود که به منظور هموار کردن یعنی از بین بردن پستی و بلندی‌های موجود در زمین مورد نظر صورت می‌گیرند. خاکبرداری حداکثر تا عمق 60 سانتیمتر زمین ادامه می‌یابد و اگر عمق از این مقدار بیشتر شود با عملیات گودبرداری مواجه خواهیم بود. بیل مکانیکی از جمله رایج‌ترین و بهترین ماشین آلات ساختمانی در اجرای عملیات خاکبرداری در هر مقیاس و زمینی است. در ادامه به بررسی مراحل و چگونگی اجرای عملیات گودبرداری با بیل مکانیکی پرداخته‌ایم.

چرا باید از بیل مکانیکی استفاده کنیم؟

استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات علاوه بر بودجه به هدف‌ها و نیازهای پروژه بستگی خواهد داشت. در همین جهت می‌توانید با بررسی‌های قبلی این کار را انجام دهید تا اطمینان حاصل کنید که می‌توانید از ابزار مناسب استفاده کنید. انواع مختلف تجهیزات مانند لودر، بولدوزر، بیل مکانیکی و سایر ماشین‌آلات وجود دارد که می‌تواند در فرایند خاکبرداری و گودبرداری مورد استفاده قرار گیرد. شاید در نگاه اول استفاده از بیل مکانیکی هزینه زیادی در پی داشته باشد اما در واقع این گونه نخواهد بود.

بیشتر بخوانید: عملیات خاکی، ماشین آلات خاکبرداری و گودبرداری و پی کنی

بیل‌های مکانیکی انواع مختلفی دارند و استفاده از هر یک از آن‌ها طبق شرایط خاصی صورت خواهد گرفت. صرف نظر از این که از چه بیل مکانیکی استفاده می‌کنیم، این ماشین آلات تخصصی ساختمانی قادر هستند که عملیات‌هایی مانند خاکبرداری را به بهترین شکل در کمترین زمان ممکن اجرا کنند. از طرفی هم نیاز به نیروی انسانی را به حداقل می‌رسانند و خود این موضوع می‌توانند از خطرات و آسیب‌های احتمالی نیروی انسانی بکاهد. به طور کلی افزایش سرعت اجرای عملیات خاکبرداری مهم‌ترین مزیت و دلیل استفاده از بیل مکانیکی در خاکبرداری خواهد بود.

از چه بیل مکانیکی باید در خاکبرداری استفاده کرد؟

همان‌طور که در بالا نیز گودبرداری با بیل مکانیکی عنوان شد، بیل‌های مکانیکی انواع مختلفی دارند که استفاده از هر یک از آن‌ها باید با بررسی شرایطی پروژه باشد. در هر صورت مواردی که در زیر به آن‌ها اشاره شده است، بیشترین تاثیر را بر انتخاب نوع بیل مکانیکی می‌گذارند.

مقیاس پروژه

بیل‌های مکانیکی بسته به نوع از ظرفیت‌های مختلفی برخوردار هستند. بیل‌های مکانیکی کوچک و بزرگ هر یک توان عملیاتی خاص خود را دارند. متعاقباً هر چقدر که پروژه بزرگ‌تر باشد باید به سمت استفاده از بیل‌های مکانیکی بزرگ‌تر رفت. البته در انتخاب اندازه بیل مکانیکی باید به جنس و شیب زمین هم دقت کرد.

جنس زمین

جنس زمین دیگر فاکتوری است که انتخاب نوع بیل مکانیکی مورد استفاده در عملیات خاکبرداری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زمین‌ها بسته به جنس خود می‌توانند نرم یا سفت‌ باشند. بیل مکانیکی چرخ لاستیکی و بیل مکانیکی زنجیری تو نوع اصلی بر اساس چرخ هستند. استفاده از بیل مکانیکی زنجیری بیشتر در مناطق دارای خاک‌های نرم و سست دیده می‌شود ولی خب از آن‌ها می‌توان در خاک‌های سفت و سخت هم استفاده کرد. از سوی مقابل استفاده از بیل‌های مکانیکی چرخ لاستیکی در زمین‌های نرم و سست شاید مشکلاتی در پی داشته باشید.

شیب زمین

بر اساس شیب زمین از انواع خاص بیل مکانیکی استفاده می‌کنند. بسیاری از انواع بیل‌های مکانیکی دارای بازوهایی هستند که به گودبرداری با بیل مکانیکی توانایی کار در زمین‌های با شیب زیاد را می‌دهد. صرف نظر از این موضوع، بعضی از انواع بیل‌های مکانیکی از جمله بیل مکانیکی چرخ زنجیری قادر به فعالیت روی شیب‌های تا 40 درجه هستند.

بیشتر بخوانید: معرفی کامل بیل های مکانیکی از قبیل: دسته بندی، انواع، شرکت های تولید کننده و ….

خاکبرداری با بیل مکانیکی چگونه و چه مراحلی دارد؟

وقتی که با بررسی شرایط موجود نسبت به استفاده از بیل مکانیکی تصمیم گیری می‌شود، خاکبرداری طبق مراحل خاصی پیش خواهد رفت که در ادامه به آن‌ها پرداخته شده است.

• مرحله اول از فرایند خاکبرداری با بیل مکانیکی بررسی شرایط پروژه و امکان‌پذیر بودن استفاده از ماشین آلات بزرگی مانند بیل مکانیکی است. اینکه در برخی از پروژه‌ها ساختمانی به دلایلی مختلفی نمی‌توان از بیل مکانیکی استفاده کرد بر کسی پوشیده نیست.
• در مرحله بعدی نوبت به انتخاب کردن نوع بیل مکانیکی است. مهندسان بعد از بررسی‌های زمین و شرایط خاک بر پروژه نوع خاصی از بیل مکانیکی را در پروژه به کار می‌گیرند.
• بعد از انتخاب نوع بیل مکانیکی باید به سراغ فراهم کردن شرایط لازم برای حضور بیل مکانیکی در پروژه رفت. این فرایند می‌تواند شامل پاک‌سازی زمین از درختان و یا گیاهان مانع برای فرایند خاکبرداری باشد. از طرفی هم لازم است که سطح زمین برای ساختن و انتقال مواد و خاک‌های غیر لازم به خارج از پروژه آماده باشد.
• در مرحله آخر هم با برقراری شرایط و آمادگی مورد نظر، بیل مکانیکی طبق رویکردهای از پیش مشخص شده شروع به کار می‌کند.

خاکبرداری با بیل مکانیکی چقدر زمان می‌برد؟

زمان اجرای عملیات گودبرداری با بیل مکانیکی در یک پروژه به فاکتورهای مختلفی از جمله اندازه و حجم پروژه، نوع ماشین آلات، جنس و شیب زمین بستگی دارد. در هر صورت در اولین مرحله به منظور برآورد مدت زمان عملیات خاکبرداری باید با استفاده از نقشه‌های اجرایی میزان کل حجم کار و همچنین نوع و تعداد ماشین آلات مورد نیاز مشخص شود. در انتخاب نوع و تعداد بیل مکانیکی مورد نظر باید بودجه و منابع در اختیار پروژه را نیز مد نظر قرار داد.

به طور میانگین هر گودبرداری با بیل مکانیکی به طور میانگین قادر است در هر ساعت نزدیک به 20 متر مکعب خاک جا به جا کند. از طرفی هم راندمان و کارایی بیل‌های مکانیکی به دلایلی مانند استراحت و تعمیرات هیچ‌وقت 100 درصد نخواهد بود و به طور معمول چیزی در حدود 80 تا 85 درصد است. به در نظر گرفتن شیفت کاری 8 ساعته در طول روز، میزان حجم خاکبرداری شده در هر روز می‌توان بر اساس فرمول زیر محاسبه کرد.

بر اساس معادله بالا مشخص می‌شود که هر بیل مکانیکی در هر روز کاری قادر به خاکبرداری 128 متر مکعب است. سپس در مرحله بعد با توجه به حجم کل پروژه و تعداد بیل مکانیکی اقدام به برآورد تعداد روزها یا مدت زمان عملیات خاکبرداری می‌کنند.

خاکبردار با بیل مکانیکی را از کجا پیدا کنیم؟

با توجه به هزینه‌ای که صرف خاکبرداری با ماشین آلات ساختمانی همچون بیل مکانیکی می‌شود باید در انتخاب پیمانکار و خاکبردار دقت لازم را داشت. بسترهای آنلاینی مانند کارگشا این امکان را به کاربر می‌دهند که صرفاً با چند کلیک ساده و در کمترین زمان ممکن به فهرستی از بهترین و باتجربه‌ترین پیمانکاران خاکبرداری با بیل مکانیکی دسترسی داشته باشند.

سخن آخر

خاکبرداری با بیل مکانیکی از اولین عملیات‌های اجرایی در پروژه‌های ساختمانی است که طبق مراحل خاصی صورت می‌گیرد. بسته به حجم پروژه، جنس و شیب زمین اقدام به انتخاب نوع و تعداد بیل مکانیکی می‌کنند و سپس بر اساس داده‌های موجود مدت زمان لازم برای اجرای عملیات خاکبرداری را مشخص می‌کنند. خاکبرداری با بیل مکانیکی طبق مراحل مشخصی صورت می‌گیرد.