در خصوص مسئله بتن ریزی در هوای گرم، می بایست خاطر نشان کرد، بتن از طریق هیدراتاسیون شروع به سخت شدن می‌کند. هنگامی که دمای بتن از 27 سانتیگراد گرم‌تر می‌شود، روند هیدراتاسیون سریع شده و بتن به سرعت گرما تولید می‌کند. زمانی که هوا خیلی گرم است، آب بتن به سرعت تبخیر می‌شود؛ این امر به دلیل کمبود آب موجود در بتن به هیدراتاسیون ناقص می‌انجامد که می‌تواند باعث کاهش مقاومت نهایی بتن شود. نگرانی اصلی کار در هوای گرم فقط دمای هوا نیست، بلکه دمای بتن است.
شرایط آب و هوایی گرما یا گرمای شدید و تغییرات در رطوبت هوا می‌تواند کیفیت بتن را به میزان قابل توجهی تغییر دهد. بتن ریزی در هوای گرم باید با در نظر گرفتن موارد احتیاطی لازم انجام گیرد تا تمام تأثیرات منفی دمای بالای محیط به صورت اصولی کاهش داده شود، با ویکی ساختمون همراه باشید.
دمای هوای گرم در بتن ریزی چیست؟
در حالی که معمولاً در اوایل تابستان شرایط آب و هوایی گرم دیده می‌شود، این مورد می‌تواند منجر به مشکلاتی در بتن ریزی شود. این مشکلات ترکیبی از موارد زیر است:
- دمای بالای محیط
- دمای بالای بتن
- رطوبت نسبی کم
- سرعت باد
- تابش خورشید
بگذارید ببینیم دمای گرم برای بتن چیست و چرا تا این اندازه مهم است. موسسه بتن آمریکا (ACI) از شرایط آب و هوای گرم، همانطور که در ACI-305R-10 بیان کرده است، به شرایط محل کار اشاره دارد که سرعت کاهش رطوبت یا میزان هیدراتاسیون سیمان در بتن تازه را بیان می‌دارد. بتن ریزی در هوای گرم به موارد زیر اطلاق می‌شود:
- دمای محیط 27 درجه سانتیگراد (80 درجه فارنهایت) یا بالاتر باشد.
- نرخ تبخیر از 1 کیلوگرم در مترمربع در ساعت فراتر رود.
عمل‌آوری به معنای محافظت از بتن، در برابر تبخیر و تغییرات شدید دمایی است که می‌تواند تأثیر منفی بر هیدراتاسیون سیمان بگذارد. برای به دست آوردن مقاومت و دوام بالقوه بتن باید:
- آب کافی برای هیدراتاسیون سیمان تأمین شود.
- در نظر گرفتن دمایی که منجر به حفظ تداوم و سرعت این واکنش شیمیایی می‌شود.
تأثیرات هوای گرم در زمان بتن ریزی
بتن ریزی در مرحله اجرای فونداسیون ساختمان انجام می گیرد، در پروژه هایی که این مرحله در فصل تابستان انجام می شود، دمای گرم هوا چگونه در بتن اثر می‌گذارد؟ می‌دانیم که آب ماده اصلی بتن است، پس افزایش دمای هوا میزان تبخیر آب را افزایش می‌دهد. بنابراین شرایط هوایی گرم باعث افزایش تقاضای آب در تولید بتن می‌شود. سایر چالش‌های بتن ریزی هوای گرم را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- کاهش پایداری بتن
- کاهش مقاومت در برابر هوازدگی بتن
- ترک خوردن به دلیل جمع‌شدگی پلاستیک
- افزایش سختی هنگام اتمام بتن
- کاهش مقاومت فشاری بتن (اگر بتن حدود 18 درجه گرم‌تر از حد نرمال باشد، مقاومت فشاری نهایی حدود 10٪ پایین‌تر خواهد بود.)
- کاهش مقاومت و دوام
- افزایش خطر ترک خوردگی
مشکلات بتن ریزی در شرایط هوای گرم
موفقیت بسیاری از عملیات بتن ریزی در هوای گرم اغلب بستگی به مراحل انجام شده برای کند کردن واکنش های هیدراتاسیون سیمان و به حداقل رساندن میزان تبخیر رطوبت از مخلوط بتن تازه دارد. مشکلات احتمالی شامل موارد زیر است:
- افزایش تقاضای آب
- افزایش نرخ افت اسلامپ (روانی بتن)
- افزایش نرخ سفت شدن بتن
- افزایش تمایل به ترک‌خوردگی ناشی از جمع‌شدگی پلاستیک
- افزایش مشکل در کنترل محتوای هوای ورودی
- کاهش مقاومت فشاری 28 روزه و بعد از آن
- افزایش تمایل به ترک‌خوردگی حرارتی
- تنوع در ظاهر بتن
- افزایش نفوذپذیری
الزامات بتن ریزی در هوای گرم
از آنجا که بتن ریزی در مرحله ساخت سازه ساختمان نیز صورت می گیرد و در فصل گرم نیز امکان اجرا وجود دارد، برای بتن ریزی در شرایط آب و هوایی گرم باید برخی روش‌های خاص را ترتیب دهید، اطمینان حاصل کنید که هیچ چیز در محل کار مانع انجام به موقع بتن ریزی نخواهد شد. اگر دمای بتن در زمان بتن ریزی بیش از 27 درجه سانتیگراد باشد، باید برنامه‌ای جامع تهیه شود تا اثرات درجه حرارت بالا کاهش یاید. برای این منظور می‌توانید الزامات زیر را رعایت کنید:
- از نیروی انسانی کافی برای مدیریت در فرآیند بتن ریزی و اتمام کار استفاده کنید.
- در صورت امکان از بتن ریزی در ظهر یا در اوج ساعات گرم روز خودداری کنید. (شب بهترین زمان بتن ریزی است.)
- برای کاهش شرایط سخت می‌توانید از آفتابگیر یا بادگیر استفاده کنید.
- از یخ به عنوان بخشی از مخلوط آب بتن برای خنک کردن بتن استفاده کنید.
- پس از اضافه کردن آب به مخلوط، زمان مخلوط کردن را کاهش دهید.
- حتی الامکان از سیمان کم حرارت با گرمازایی کم استفاده کنید.
- ضروری است دمای هیدراتاسیون از 60 درجه سانتیگراد تجاوز نکند. آیین‌نامه «آبا» دمای مجاز بتن ریزی را حداکثر 75 درجه سانتیگراد ذکر کرده است.
- کلیه تجهیزات (همانند دامپر) برای ساخت بتن باید تا آخرین لحظه قبل از استفاده در محیطی خنک قرار گیرند.
- سنگندانه‌ها که اغلب 60 تا 80 درصد مخلوط بتنی را تشکیل می‌دهند باید قبل از استفاده کاملاً در محیطی خنک قرار گرفته و یا آب سرد آب‌پاشی شوند.
- بعد از بتن ریزی از آب سرد برای خنک کردن و آب‌رسانی به اجزای بتنی استفاده کنید.
- بهتر است دورتادور ستون و سقف بتنی را با گونی بپوشانید و سپس شروع به آب پاشی کنید. گونی باعث جذب آب و خنک ماندن سطح بتن می‌شود.
- با آب‌پاشی سرد بر روی قالب و میلگردها می‌توان گرمازایی بتن را کاهش داد.
- بسته به عمق بتن، 5 تا 15 ثانیه برای ویبره کردن بتن تازه کافی است.
- روش صحیح عمل‌آوری را اجرا کنید تا بتن به طور یکنواخت تنظیم شود.
- استفاده از متریال و مخلوط کردن نسبت‌هایی که سابقه خوبی در شرایط هوای گرم دارند.
- بهتر است زمان تولید، حمل و ریختن بتن در هر یک از اجزای سازه به سرعت انجام دهید.
- برای به حداقل رساندن زمان، باید ارتباط خوبی بین محل کار و کارخانه برقرار شود و ارسال میکسر و زمان بتن ریزی به خوبی هماهنگ شود.
- برای حداکثر 30 روز بعد از بتن ریزی، سطح بتن را همیشه خنک نگه دارید.
کلام آخر
هوای گرم در کلیه مراحل تولید بتن و بتن ریزی، بر افزایش سرعت هیدراتاسیون و حرکت رطوبت از داخل و سطح بتن تأثیر قابل توجهی دارد. این مورد بر روی استحکام و دوام طولانی مدت بتن تأثیر می‌گذارد. با این حال، هر زمان که شرایط گرم و یا خشک در هنگام بتن ریزی وجود داشته باشد، مهم است که در صورت امکان کار را در خنک‌ترین قسمت روز انجام دهید و برای سرد نگه داشتن بتن برنامه هایی کاربردی ترتیب دهید. از جمله این موارد می‌تواند شامل استفاده از سایه برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید و یا پاشیدن مداوم آب سرد بر روی اجزای بتنی باشد.
-
-
-
-
-
-
-
