حتما برای شما هم اتفاق افتاده است که زمان عبور از کوچهها و خیابانها با منظره ساختمانهای مسکونی با نمای پر زرق و برق مواجه میشوید. متاسفانه مدتی است که اجرای نمای کلاسیک معروف به نمای رومی به وفور در ساخت نمای ساختمانهای جدید اعم از مسکونی، تجاری و … به کار برده میشود. اجرای نمای کلاسیک یا نمای رومی به واسطه ورود فرهنگ رومیان از دیرباز و ادغام آن با سبک معماری ایرانی حین جنگهای صورت گرفته بین دو امپراطوری، در ایران مرسوم شد.
نمای کلاسیک یا رومی که در نمای بیشتر ساختمانهای حال حاضر دیده میشود را میتوان ادامه روند معماری ایرانی در زمان قاجار دانست و در اکثر بناهای به جا مانده از آن دوران مشاهده کرد. وجه مشترک این بناها و نمای کلاسیک فعلی که در بیشتر مناطق اجرا میشود را میتوان ستونهای بزرگ تزیینی، کلاه فرنگی، پنجرههای قدی بلند و پلههای منتهی به ورودی دانست. در این مقاله مروری داریم بر نمای کلاسیک حال حاضر، نحوه اجرا، مصالح به کار برده در آن و معرفی شرکتها و گروههای مجری، در ادامه با کارگشا همراه باشید.
اجرای نمای کلاسیک و جبرهایی که به کاربرد آن تحمیل شد
در مباحث مقررات ملی ساختمان آمده است، در صورت استفاده از سنگهای مرمر، گرانیت و … برای نمای ساختمان، باید به منظور محکم کردن نما به بدنه زیرین ساختمان، از بستهایی مخصوص استفاده شود در این میان سنگ تراورتن و سنگ آهک مستثنی هستند و زیرا تخلخل بالاتری نسبت به مرمر و گرانیت دارند. این قانون را میتوان مبدا برای گرایش پیمانکاران و کارفرمایان به سمت استفاده از تراورتن و سنگ آهک در نمای ساختمان دانست.
از آنجایی که تراورتن و سنگ آهکی از نظر زیبایی شناختی مورد پسند نیستند لذا نیاز به تراش و شکل دهی دارد تا نمای ساخته شده با آنها در نظر عموم، زیبا به چشم آید، در اینجاست که نمای کلاسیک یا نمای رومی وارد عرصه میشود. در نمای رومی این تراشها و فرم دهی به سنگ است که ظاهر آن را زیبا میکند ولی در نمایی که با استفاده از سنگ مرمر یا گرانیت اجرا میشود، این زیبایی خود سنگ است که نما را زیبا و چشم نواز میکند.
از طرفی هم تراورتن و هم سنگ آهک از جمله سنگهایی هستند که در ایران به وفور یافت میشوند و در هر منطقهای از ایران میتوان تراورتن و سنگ آهک را دید و در هر جایی که شرایط استخراج آن فراهم باشد، اقدام به آن میشود. در دسترس بودن شرایط از نظر مصالح ساختمانی هم یکی دیگر از جبرهای نمای کلاسیک یا نمای رومی تحمیل شده به معماری ایرانی است.
از دیگر سو قیمت پایین تراورتن و سنگ آهک نسبت به دیگر سنگهای مناسب برای اجرای نما مانند مرمر و گرانیت و مناسب بودن تراوتن و سنگ آهک برای اجرای نمای رومی به واسطه خوش تراش بودن و درجه سختی کمتر، راه را برای اجرای هرچه بیشتر نمای رومی در سازههای تازه ساخت سطح شهرها باز میکند.
مصالح مورد نیاز برای اجرای نمای کلاسیک کدام است؟
همانطور که در بالاتر نیز به آن اشاره شد، سنگ تراورتن، سنگ آهک و سنگ مرمر از جمله مصالح پرمصرف مورد استفاده در اجرای نمای کلاسیک هستند. لازم به ذکر است که به دلیل دسترسی بیشتر و قیمت پایینتر سنگ آهک و تراورتن، کاربرد این دو سنگ در اجرای نمای کلاسیک از سنگ مرمر بیشتر است.
گاهی دیده شده است که در اجرای نمای رومی از سیمان سفید به جای سنگ در برخی قسمتها مانند ستونها و برخی تراشهای ریز استفاده میشود. ترکیب برخی عناصر دیگر مانند فلز نیز در اجرای نمای رومی در بخش نردهها و گنبد یا کلاه فرنگی در صورت وجود نیز به چشم میخورد.
مزایای نمای رومی چیست؟
همانطور که بالاتر نیز به آن اشاره شد سنگ آهک و تراورتن از جمله سنگهایی هستند که در ساخت نمای کلاسیک بیشترین استفاده را دارند. این سنگها به دلیل تخلخل بالا با مواد و مصالح ساختمانی به خوبی آمیخته میشوند و به مرور زمان سقوط نمیکنند و در هنگام شرایطی چون زلزله نیز خطر ریختگی آنها نسبت به سنگ مرمر یا گرانیت کمتر است. لذا نمای کلاسیک یکی از نماهای ایمن به شمار میرود.
با توجه به قیمت پایین تراورتن و سنگ آهک به دلیل وفور و سختی پایین آن، از این سنگها در ساخت نمای رومی استفاده زیادی میشود. همین امر باعث پایین بودن هزینه اجرای این نما است و از طرفی ظاهر شکیل و زیبایی است که به سازه میدهد. زیبایی این نما نسبت به قیمت آن در درجه بسیار بالاتری است.
نمای رومی یا کلاسیک علاوه بر اجرا به وسیله تراورتن یا سنگ آهک، توانایی اجرا با مصالح ساختمانی جدید را نیز دارد که در مقایسه با سنگ ارزانتر و ایمنتر هستند.
تنوع در طراحی و اجرا یکی از مزایای نمای کلاسیک است. تنوع در این نما به قدری است که شاید به سختی بتوان دو بنای با طراحی همانند را پیدا کرد.
معایب نمای رومی
شاید بزرگترین ایرادی که میتواند از نمای رومی گرفته شود، معماری غربی و وارداتی آن است که با فرهنگ و معماری ایرانی، اقلیم و آب و هوای ایران مغایرت دارد.
پر رزرق و برق بودن و ظاهری تجملی از دیگر معایب این نما است که به نظر میرسد بیشتر به منظور فروش بیشتر توسط کارفرمایان انتخاب میشود.
مصرف بی رویه مصالح ساختمانی با ارزش مانند سنگ نیز از معایب این نوع نما است که با توجه به وفور سنگ آهک و تراورتن در سطح کشور به آن بی توجهی شده است.
اجرای نمای رومی یا کلاسیک
چنانچه قصد اجرای نمای ساختمان را دارید، میتوانید درخواست خود را در سامانه آنلاین خدمات ساختمانی کارگشا درج نمایید. شرکت کارگشا در اسرع وقت به شما متخصصین این حوزه را معرفی میکند.
«ثبت درخواست طراحی و اجرای نما»
سخن آخر
نمای رومی یا نمای کلاسیک اروپایی پیش از این برای تزیین ساختمانهای معروف و مشهور شهر مورد استفاده قرار میگرفت ولی چندی است که با اقبال عموم مواجه شده است که این امر به دلیل ارزان بودن مصالح مورد نیاز و عدم مغایرت آن با مباحث مقررات ملی ساختمان است. در انتها لازم به ذکر است که نمای کلاسیک بیشتر درخور سازههای عمومی و تاریخی مانند سالنهای تئاتر، سینما، شهرداریها، موزهها و … مناسب است.
نویسنده: حمیرا باجلان