نحوه اجرای ستون در ساختمان های بتنی از میلگرد گذاری تا قالب برداری

ستون در ساختمان‌هایی با اسکلت بتنی و فلزی، عضو انتقال‌دهنده بار طبقات بالای خود به فونداسیون یا سقف زیر خود است. ارتفاع سقوط بتن هنگام بتن ریزی ستون از 1.2 متر بیشتر نباشد، زیرا باعث تفکیک دانه بندی بتن می گردد. بهترین مقطع برای ستون دایره می باشد. مقاومت فشاری، خمشی و پیچشی ستون‌ها از طبقات پایین به سمت بالا کمتر می‌شود.

در ساختمان‌های با ساختار بتنی ستون شامل میلگرد و بتن سازه‌ای می‌باشد.

میلگرد گذاری ستون های بتنی

برای اجرای ستون‌های اولین طبقه، قبل از بتن‌ریزی فونداسیون، میلگردهای اصلی ستون‌ها در قالب آرماتورهای ریشه ستون‌ها در فونداسیون نصب شده‌اند و بصورت میلگردهای انتظار اولین ستون‌های ساختمان را شکل می‌دهند.

میلگردهای انتظار با توجه به مندرجات و جزئیات نقشه‌های اجرایی در جای خود نصب شده‌اند و با اجرای خاموت‌ها و سنجاق‌ها روی آن‌ها آماده قالب‌بندی می‌شوند.

فاصله خاموت‌ها از یکدیگر در ابتدا و انتهای ستون در هر طبقه تا یک اندازه مشخص و محاسبه شده کمتر از فاصله خاموت‌ها نسبت به‌هم در ناحیه وسط ستون می‌باشد. این پدیده به منظور گیردار عمل‌کردن محل اتصال ستون به فونداسیون یا تیر بتنی می باشد.

در ساختمان‌های بتنی ستون‌ها را اعضای فشاری و خاموت آن‌ها را تنگ می‌نامند.

حداقل تعداد میلگردهای طولی در قطعات فشاری (ستون‌ها) با مقاطع مربع یا مستطیل چهار عدد، با مقاطع مثلثی سه عدد و با مقاطع دایره شش عدد می‌باشد.

در ستون‌هایی با مقاطع دایره به جای خاموت (تنگ) از میلگرد دورپیچ از نوع ساده استفاده می‌کنند، که قطر آن‌ها نباید از 6 میلی‌متر کمتر باشد.

هنگام اجرای آرماتوربندی ستون‌ها از تمیز بودن سطح میلگردها از هر نوع آلودگی باید اطمینان حاصل گردد.

قطر میلگردهای اصلی و تعداد خاموت‌های بکار رفته در ستون‌ها باید کنترل شود. صفحات اتصال یا همان پلیتهای انتظار در جای خود نصب گردند.

قالب بندی ستون های بتنی

پس از کنترل‌های نهایی آرماتور بافته شده ستون‌ها، مرحله قالب‌بندی ستون‌ها اجرا می‌گردد.

برای قالب‌بندی ستون‌ها از قالب‌های چوبی، فلزی و پلاستیکی استفاده می‌کنند.

ضخامت قالب‌های فلزی 3 تا 4 میلی‌متر و ضخامت قالب‌های چوبی 2 سانتی‌متر می‌باشد.

قالب‌های فلزی با پین به هم متصل شده و برای یک‌پارچه کردن قالب‌های چوبی ستون، با مقطع مربع یا مستطیل از یوغ فلزی یا چوبی استفاده می‌کنند.

تنظیم ارتفاع ستون بتنی

پس از قالب‌بندی، ستون‌ها با استفاده از جکهای تنظیم شاقول می‌شوند.

چنان‌چه ارتفاع ستون از 3 متر بیشتر باشد، در دو مرحله قالب‌بندی و بتن‌ریزی می‌شود.

در ستون‌های بتنی مرتفع با کاربری‌های خاص از قالب‌های بالارونده استفاده می‌شود.

بتن ریزی ستون ها

مرحله بتن‌ریزی ستون‌ها، مهم‌ترین مرحله اجرای ستون‌های بتنی می‌باشد، زیرا ستون‌ها با بتن‌ریزی جهت بارگذاری سقف و ستون طبقات بالا آماده می‌شوند.

روند بتن‌ریزی برای تمامی اعضای ساختمان‌های بتنی باید طوری باشد که بتن در هنگام ریختن و جای گرفتن حالت خمیری خود را حفظ کند و به‌راحتی به فضاهای بین میلگردها راه یابد.

در بتن‌ریزی ستون‌ها تا حد امکان باید ارتفاع سقوط آزاد بتن را کم نمود، زیرا هنگام سقوط بتن دانه‌های آن تفکیک شده و دانه‌بندی بتن مفهوم خود را از دست می‌دهد. ارتفاع مصوب شده در مبحث نهم مقررات ملی، برای جلوگیری از جداشدن اجزاء بتن 1.2 متر می‌باشد.

پس  از بتن ریزی مرحله نخست ستون‌ها، از وسایل مناسب جهت تراکم استفاده می‌شود، به‌گونه‌ای که ارتعاش در حجم بتن ایجاد شده و باعث پر شدن تمام نقاط ستون گردد و تمامی میلگردها توسط بتن احاطه گردند.

در بتن‌ریزی مراحل بعدی قسمتی از ویبراتور باید در لایه زیرین که هنوز حالت خمیری دارد فرو برود.

ویبراتور باید تا حدامکان بصورت قائم وارد بتن گردیده و به آرامی از آن بیرون کشیده شود تا حباب هوا داخل بتن باقی‌ نماند.

در کارهای کوچک و محدود و مخلوط‌های بتن روان می‌توان با کسب اجازه از مهندس ناظر از میله فولادی (تخماق) یا وسایل مشابه برای تراکم بتن استفاده کرد.

میله باید به‌راحتی به انتهای قالب برسد و از بین میلگردها عبور کند.

تراکم بتن می‌باید پیش از گیرش سیمان صورت بپذیرد.

مدفون کردن لوله‌های آب، فاضلاب، بخاری و گاز در بتن ستون‌ها ممنوع است.

قالب برداری ستون های بتنی

قرار دادن لوله‌های پلاستیکی داخل ستون‌ها و دیوارها برای عبور میل‌مهارهای قالب به شرط پر کردن آن‌ها با ملات ماسه‌سیمان پس از قالب برداری مجاز است.

قالب برداری ستون‌های بتنی به دمای محیط بستگی دارد و چنان‌چه در فصول گرم بتن‌ریزی صورت گرفته باشد، روز بعد از بتن‌ریزی قالب‌برداری امکان پذیر است.