چگونگی ثبت و ارتقاء رتبه شرکت های طرح و ساخت غیر صنعتی

شرکت های طرح و ساخت

   Engineering procurement and construction به صورت مخفف EPC روشی برای اجرای طرح یا پروژه می‌باشد که بر اساس آن، طراحی (تمام یا بخشی از طراحی پایه و طراحی تفصیلی)، تأمین مصالح و تجهیزات و خدمات فنی مربوط به آنها، ساخت، نصب، راه‌اندازی، آزمایش‌های کارایی و سایر خدمات جانبی مربوط به آنها، به صورت کامل و همزمان توسط یک پیمانکار طرح و ساخت انجام می‌شود. به بیان دیگر پیمانکار طی زمان مشخصی که در قرارداد قید شده است، باید پروژه را تکمیل و به کارفرما تحویل دهد.
پروژه EPC را می‌توان به پروژه مهندسی، تدارکات و ساخت و یا به پروژه مهندسی، تأمین کالا و ساخت و اجرا تعبیر کرد. از طرفی پروژه EPC مسئولیت طراحی و اجرای پروژه را به صورت کامل بر عهده پیمانکار می‌گذارد به شکلی که بعد از تکمیل پروژه، کارفرما فقط با چرخاندن یک کلید می‌تواند بهره ‌برداری از تأسیسات اجراء شده را آغاز نماید. در اینجا کارفرما فقط در مناقصه و نظارت بر کار پیمانکار دخالت خواهند داشت. پروژه هایی از این دست بالاترین حد سپردن مسئولیت طراحی و اجرا به پیمانکار است. مسئولیت هر عیب و نقصی که در محدوده شرایط و ضوابط قرارداد رخ دهد به عهده پیمانکار دارای رتبه بندی طرح و ساخت خواهد بود.
رتبه بندی طرح و ساخت (EPC) به دو دسته تقسیم می‌شود:
1- رتبه بندی طرح و ساخت صنعتی
2- رتبه بندی طرح و ساخت غیر صنعتی

رتبه بندی طرح و ساخت غیرصنعتی

اصطلاحات

روش طرح وساخت: روشی برای اجرای طرح یـا پـروژه کـه طبـق آن، طراحـی ( تمـام یـا بخـشی از طراحی پایه و طراحی تفصیلی)، تأمین مصالح و تجهیزات و خدمات فنی مربوط به آنها، ساختمان، نصب، راه اندازی، آزمایشهای کارایی و سایر خدمات جنبی مربوط به آنها، به صورت توأم توسط یک پیمانکار طرح و ساخت انجام می شود.
سازمان: سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
احراز صلاحیت: تأیید حداقل توانایی پیمانکار طرح و ساخت در امور طراحی و اجرای طرح ها یا پروژه های طرح و ساخت از سوی سازمان، بر اساس ضوابط آیین نامه مربوطه.
گواهینامه صلاحیت پیمانکاری طرح و ساخت: مدرک رسمی نشان دهنـده احرازصـلاحیت کـه ازسـوی سازمان صادر می شود، که در این آیین نامه، به اختصار گواهینامه صلاحیت نامیده می شود.
متقاضی: شخص یا اشخاص حقوقی خواهان دریافت گواهینامه صلاحیت اعم از ایرانی یا  ایرانی-خارجی که طبق مقررات این آیین نامه، اقدام به درخواست گواهینامه صلاحیت می نمایند.
شرکت ایرانی: شرکتی که در ایران ثبت شده و اقامتگاه آن در ایران باشد.
شرکت خارجی: شرکتی که اقامتگاه آن خارج از ایران باشد. این شرکت برای اینکه بتواند به وسیله شـعبه یا نماینده خود به امور پیمانکاری یا مشاوره در ایران مبادرت نماید، باید در کشور اصلی خـود شـرکت قـانونی شناخته شده و شعبه یا نمایندگی آن در اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی، به ثبت رسیده باشد.
موضوع شرکت: فعالیتهایی که در اساسنامه شرکت تعیین شده و انجام خدمات طرح و ساخت، منطبق بـا رشته های درخواستی، در آن منظور و شرکت براساس آن تشکیل شده است.
پیمانکار طرح و ساخت: متقاضی که طبق ضوابط این آیین نامه، گواهینامه صلاحیت دریافت کند .
پایه: عددی است که توان پیمانکار را در هر تخصص تعیین می نماید و بر اساس آن، مبلغ حداکثر بـرآورد کار و شمار کار مجاز پیمانکار مشخص می گردد. پایه یک نشانگر بالاترین توان می باشد.
تعداد کار مجاز: حداکثر شمار کاری که میتوان به صورت همزمان به پیمانکار در یک پایه از هر تخصص ارجاع نمود.
تخصص: نشان دهنده توانمندی متقاضی به لحاظ علمی و طراحی، در یک زمینه کاری است. تخصص های نام برده در این آیین نامه، مشابه تخصص های درج شده در آیین نامه تشخیص صلاحیت مشاوران است.
رشته کاری: رشته های کاری نام برده در این آیین نامه، مشابه رشته هـای کـاری درج شـده در آیـین نامـه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران است.
مشارکت مدنی: مشارکتی که طبق مقررات منعقد شده است.
مشارکت ثبتی: مشارکتی حقوقی بین دو و یا چند شرکت، کـه در اداره کـل ثبـت شـرکتها و مالکیـت صنعتی به ثبت رسیده باشد.

متقاضیان درخواست گواهینامه صلاحیت

بر طبق ماده 4 متقاضیان زیر، می توانند درخواست گواهینامه صلاحیت تقاضا دهند: 
الف ـ شرکتی که از حداقل یک پیمانکار و حداقل یـک مـشاور، کـه بـه ترتیـب دارای گواهینامـه صـلاحیت پیمانکاری و مشاوره طبق آیین نامه طبقـه بنـدی و تـشخیص صـلاحیت پیمانکـاران و آیـین نامـه تـشخیص صلاحیت مشاوران باشند، تشکیل و با یکدیگر مشارکت ثبتی داشته باشند.
ب ـ یک پیمانکار دارای گواهینامه صلاحیت، طبق آیین نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران، بـا ایجاد واحد خدمات مشاوره درون سازمانی و اخذ گواهینامـه صـلاحیت بـرای آن واحـد براسـاس آیـین نامـه تشخیص صلاحیت مشاوران.
پ ـ یک مشاور دارای گواهینامه صلاحیت طبق آیین نامه تشخیص صـلاحیت مـشاوران، بـا ایجـاد واحـد خدمات پیمانکاری درون سازمانی واخذ گواهینامه صلاحیت برای آن واحـد براسـاس آیـین نامـه تـشخیص صلاحیت پیمانکاران.
ت ـ شخص حقوقی که به منظور انجام فعالیت طرح وساخت ایجاد شده وانجام این خدمات در اساسـنامه آن ذکر گردیده است، ولی شرکت فاقد گواهینامه صلاحیت مشاوره یا پیمانکاری می باشد.
ث ـ گروه مشارکت، متشکل از مشارکت مدنی چند شـرکت کـه مجموعـاً دارای تـوان مـشاوره و پیمانکـاری باشند.
تبصره: منظور از آیین نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران، آیین نامه موضوع تصویب نامه شـماره 48013/ت23251هـ مورخ 11/12/1381 هیئت وزیران و منظور از آیین نامـه تـشخیص صـلاحیت مـشاوران، آیین نامه موضوع تصویب نامه شماره 20637/ت28437هــ مـورخ 23/4/1383 هیئـت وزیـران اسـت. شـکل حقوقی شرکتها در این آیین نامه مشابه شکل حقوقی تعریف شده برای آنها در آیین نامه های یاد شده مـی باشـد. در صورتی که هر یک از آیین نامه های یاد شده تجدید نظر شـود، آیـین نامـه هـای تجدیـدنظر شـده جـایگزین می گردند.
پیمانکاران طرح وساخت، طبق جدول 1 در پایه های پنج گانه و در هر یـک از تخصـص های هـر رشته کاری، بر اساس ضوابط این آیین نامه، احراز صلاحیت می شوند. محـدودیتی از نظـر احـراز صـلاحیت در تخصص ها و رشته های کاری وجود ندارد. متقاضیان در صورت تامین شرایط لازم، می توانند در تمامی رشته هـا و تخصص ها، گواهینامه صلاحیت دریافت کنند.(ماده5)

تقسیم بندی تخصص ها و رشته های کاری پیمانکاران طرح و ساخت 

الف ـ رشته ساختمان، شامل تخصص های:

1- ساختمانهای آموزشی، ورزشی، بهداشتی و درمانی
2- ساختمانهای مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی 
3- معماری داخلی
4- نوسازی و احیای بافت های فرسوده شهری
5- مقاوم سازی و پدافند غیرعامل ساختمان های موجود 

ب ـ رشته آب، شامل تخصص های:

1- سدسازی و سازه های آبی
2- شبکه های آبیاری و زهکشی 
3- تاسیسات آب و فاضلاب
4- حفاظت و مهندسی رودخانه
5- تونل و سازه های زیرزمینی
6- مقاوم سازی

پ ـ رشته راه و ترابری، شامل تخصص های:

1- راه سازی
2- پل و تونل سازی
3- حمل و نقل ریلی
4- فرودگاه سازی
5- بندرسازی
6- مقاوم سازی

ت ـ رشته کشاورزی شامل تخصص های:

1- کشاورزی، منابع طبیعی و دامپروری
2- شیلات و آبزیان 
3- فضای سبز
4- آبیاری تحت فشار

ث ـ رشته آثار تاریخی و فرهنگی شامل تخصص های:

1- پژوهشهای فرهنگی و تاریخی
2- مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی
3- معرفی
4- مقاوم سازی

ماده 7- متقاضیان نوع الف ماده 4 بر مبنای جدولهای شماره 1 و 2، گواهینامـه صـلاحیت و پایـه دریافت می کنند. در صورت وجود بیش از دو شرکت در مجموعه، رشته و پایه پیمانکـار طـرح و سـاخت، بـا توجه به رشته و پایه بزرگترین سهامدار پیمانکار و تخصص و پایه بزرگترین سهامدار مشاور تعیین می شود.
تبصره: متقاضیان نوع الف ماده 4، می توانند حداکثر نیمی از افراد لازم را به استثنای سرگروه مربوط به تخصص مشاور، برای خدمات مشاوره و پیمانکاری به طور مشترک معرفی کنند.
ماده 8- متقاضیان نوع ب ماده 4، علاوه بر داشتن حداقل پایه در رشته پیمانکاری مربوط طبق جـدول شماره 2، باید با توجه به تخصص مورد نیاز تعیین شده در جدول شماره 1، امتیازهای لازم در بخش های نیروی انسانی متخصص و تجربه کاری شرکت را طبق آیین نامه تشخیص صلاحیت مشاوران تامین کنند.
 تبصره: این نوع از متقاضیان، می توانند حداکثر نیمی از افراد فنی لازم در بخش مشاوره و طراحی را به استثنای سرگروه مربوط به تخصص مشاوره، از کارشناسان واجد شرایط لازم برای این کار که شاغل در بخش پیمانکاری هستند با توجه به ضوابط مربوط به صورت مشترک معرفی کنند.
ماده 9- متقاضیان نوع پ ماده 4، علاوه بر داشتن حداقل پایه در تخصص مشاوره مربوط طبق جدول شماره 2، باید با توجه به رشته کاری مورد نیاز تعیین شده در جدول شماره1، طبق آیین نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران امتیازهای لازم در بخش های مدیران و کارکنان، کارهای انجام شده، تداوم کاری در امور پیمانکاری و توان مالی را تامین کنند.
تبصره: سابقه نظارتی مشاوران، می تواند با ضریب 33% مجموع مبالغ کارهای اجرایی تحت نظارت آنها در 15 سال گذشته، به عنوان سابقه کاری پیمانکاری منظور شود.
ماده 10- در مورد متقاضـیان نـوع ت مـاده 4، بـر اسـاس آیـین نامـه هـای تـشخیص صـلاحیت و طبقه بندی پیمانکاران، رشته و پایه پیمانکاری، و براساس آیین نامه تشخیص صلاحیت مشاوران، تخـصص و پایه مشاوره تعیین شده و سپس با اسـتفاده از جـدول های شـماره 1 و 2 رشـته، تخـصص و پایـه شـرکت متقاضی تعیین می گردد.
تبصره: متقاضیان نوع ت ماده 4 می توانند حداکثر نیمی از افـراد فنـی لازم را بـرای خـدمات مـشاوره و پیمانکاری به طور مشترک معرفی نمایند.
ماده 11- متقاضیان نوع ث ماده 4، برای طرح ها و پروژه هـای خاصـی کـه بـه تـشخیص سـازمان و دستگاه اجرایی پیمانکار واجد شرایط برای آنها از انواع الف تا ت  موجود نبوده، یـا بـه تعـداد کـافی در دسترس نباشد، به صورت موردی تشخیص صلاحیت می شوند.
ماده 12- تعداد کار مجاز پیمانکاران طرح و ساخت از جدول زیر استخراج می شود. حـداکثر مبلـغ کـار نیـز معادل 1/1 برابر مبلغ درج شده در  آیین نامه طبقه بندی و تـشخیص صـلاحیت پیمانکـاران و اصـلاحات بعدی آن است.

تعداد کار مجاز پیمانکاران طرح و ساخت

تبصره: تعداد کار مجاز تعیین شده دراین جدول، اضافه بر تعداد کار مجازی است کـه هـر یـک از شـرکت ها دارای گواهینامه صلاحیت مشاوره یا پیمانکاری، طبق آیین نامه های مربوط، می توانند داشته باشند.

ماده 13- در صورت وجود سابقه انجام کارهای طرح و ساخت، در پیشینه کاری متقاضی یـا اعـضای گـروه متقاضی، برای محاسبه امتیاز تجربه کاری مربوط به این قبیل کارها، کل مبلغ کار بـه عنـوان کارهـای انجـام شده پیمانکاری و حق الزحمه مشاوره، برمبنای درصدی از مبلغ کار که توسط کمیته فنی یاد شده در ماده 16 تعیین خواهد شد، به عنوان تجربه کاری مشاوره محاسبه و منظور می شود.
ماده 14- سازمان موظف است عملکرد پیمانکاران طرح وساخت را، در چارچوب دستورالعملی که به این منظور تهیه و ابلاغ می کند، مورد ارزشیابی قرار دهـد و از نتـایج آن در تعیـین صـلاحیت پیمانکـاران یاد شـده استفاده نماید. دستگاه های اجرایی باید براساس دستورالعمل یاد شده و با درخواست سـازمان، اطلاعـات مـورد نیاز برای ارزشیابی عملکرد پیمانکاران مذکور را به موقع در اختیار سازمان قرار دهند.
ماده 15- هر شرکت دارای گواهینامه صلاحیت مشاوره یا پیمانکاری، تنها می تواند در یک شرکت یـا گـروه متقاضی و فقط در یکی از انواع نامبرده الف تا ث ماده 4 این آیـین نامـه، حـضور یابـد و تقاضـای گواهینامه صلاحیت کند.
ماده 16- به منظور ایفای وظایف درج شده در ماده 17، کمیته فنی تشکیل می شود. این کمیته متشکل از افراد زیر است: 
الف ـ مدیر کل دفتر امور مشاوران و پیمانکاران سازمان (رئیس کمیته). 
ب ـ یک نفر خبره از تشکیلات مرتبط در وزارتخانه یا سازمان های مستقل مربوط با معرفی وزیـر و یـا ریـیس سازمان.
ج ـ یک نفر خبره از انجمن صنفی مربوط.
تبصره: در مواردی که انجمن صنفی مورد نظر تشکیل نشده است، فرد موضوع بند پ این ماده از حرفـه مربوط، توسط معاون فنی سازمان منصوب می گردد.
ماده 17- وظایف کمیته عبارت است از:
1- بازنگری، اصلاح و تکمیل جداول این آیین نامه 
2- رسیدگی به تخلفات پیمانکاران
3- بررسی و تایید دستورالعمل های اجرایی این آیین نامه
4- تصمیم گیری در مورد کارهایی که خارج از رشته و حداکثر مبلغ کار تعیین شده در این آیین نامه است.
 تبصره: تصمیم های این کمیته با اکثریت آرا که شامل نظر موافق رییس کمیته باشد، قابل اجرا است.
ماده 18- گواهینامه صلاحیت و تعیین پایه، براساس درخواست متقاضی و تسلیم مدارک مورد نیـاز، پـس از بررسی های لازم توسط دفتر امور مشاوران و پیمانکاران صادر می شود.
ماده 19- گواهینامه صلاحیت صادره برای پیمانکاران طرح وساخت کـه متـشکل از دو یـا چنـد شـرکت هستند، متعلق به مجموعه آنها است. دارندگان گواهینامه صلاحیت، موظفند هر نوع تغییر در مشارکت یا سایر موارد را بی درنگ به سازمان اعلام کنند. در صورتی که این تغییرات بیش از سه ماه به طول انجامد، پیمانکـار طرح و ساخت موظف است نسبت به جایگزینی تغییرات اقدام کند و مراتب را برای تائید مجـدد صـلاحیت بـه اطلاع برساند. هرگاه این امر منجر به تغییرات در گواهینامه صلاحیت یا پایه صـادره شـود، ایـن موضـوع بـه پیمانکار یاد شده ابلاغ می گردد. در این شرایط، هرگاه دارنده گواهینامه کـاری در دسـت اجـرا داشـته باشـد، قبول درخواست مجدد پایه یا گواهینامه صلاحیت، منوط به اتمام کارهای در دست اجرا خواهد بود.
ماده 20- در صورتی که متقاضی برای دریافت گواهینامه صلاحیت، اطلاعات و یا مدارک خلاف واقع ارایـه دهد و خلاف واقع بودن آن نیز برحسب درخواست سازمان یـا دسـتگاه اجرایـی مربـوط بـه تأییـد کمیتـه موضوع ماده 16 برسد، گواهینامه صلاحیت دریافتی لغو می شود و قبول تقاضای جدید موکـول بـه موافقـت سازمان و گذشت حداقل شش ماه از لغو گواهینامه صلاحیت خواهد بود.
دوره اعتبار گواهینامه صلاحیت، چهار سال است. پذیرش درخواست ارتقای گواهینامـه صـلاحیت، حداقل یک سال بعد از دریافت گواهینامه صلاحیت قبلی امکان پذیر است.

برای مشاهده جداول مربوط به طرح و ساخت اینجا کلیک کنید.

 

به منظور آشنایی بیشتر با این مبحث و رسیدن به جواب سوالات خود و یا ارائه هر گونه انتقاد و پیشنهاد به بخش مشاوره آنلاین کارگشا مراجعه فرمایید.

منابع:

دپارتمان اطلاعات مشاغل سامانه جامع صنعت ساختمان.

قانون تجارت