با شروع فصل سرما در بسیاری از مناطق کشور نسبت به راه‌اندازی بخاری‌های نفتی و گازی اقدام می‌کنند. نصب صحیح بخاری به ویژه دودکش بخاری از اهمیت بالایی برخوردار است و هر گونه کوتاهی و بی توجهی در نصب آن آسیب‌های جدی به خانواده‌ها وارد خواهد کرد. به طوری که هر ساله شاهد تعداد زیادی از این حوادث ناگوار هستیم. غافل از اینکه با چند نکته و روش می‌توان از نصب صحیح دودکش و لوله بخاری اطمینان حاصل کرد. در این مطلب و با آموزش نحوه نصب صحیح دودکش بخاری با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید بخاری گازی ؛ معرفی کامل، بهترین برندها و قیمت
انواع لوله بخاری
نکاتی که باید در نصب لوله‌های بخاری رعایت کرد تا حد زیادی به نوع لوله بخاری بستگی دارد. به طور کلی دو نوع لوله بخاری در بازار ایران بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لوله بخاری ساده
لوله بخاری‌های ساده نیازی به معرفی ندارند و همه با آن‌ها آشنایی دارند و ساختار ساده‌‌ای دارند و تقریباً در سه اندازه بزرگ و متوسط و کوچک در بازار موجود هستند. لوله بخاری ساده با قطر بزرگ عمدتاً برای بخاری‌های نفتی کاربرد دارند. لوله بخاری با قطر متوسط و کوچک نیز در بخاری‌های گازی به کار برده می‌شوند.
لوله بخاری آلومینیومی یا فنری
این نوع از لوله‌های بخاری که خرطومی نیز خوانده می‌شوند ساختاری کمی پیچیده‌تر دارند. طول این لوله بخاری‌ها با کشیدن افزایش می‌یابد. خم کردن این لوله‌های بخاری بدون استفاده از زانویی صورت می‌گیرد. این لوله‌ها به دلیل ساختاری که دارند به راحتی خم می‌شوند.
اگر چه لوله بخاری‌های ساده در نصب و راه‌اندازی به عنوان زانویی نیاز پیدا خواهند کرد و نصب سخت‌تری در مقایسه با لوله‌های خرطومی یا فنری دارند اما از طرفی هم اتصالات برقرار شده در آن با بخاری و دودکش و همچنین میان قطعات و لوله بخاری به مراتب بهتر و مطمئن‌تر از اتصالات لوله بخاری است. سازمان استاندارد و آتش‌نشانی هم به شهروندان توصیه کرده‌‌‌اند که در نحوه نصب صحیح دودکش و لوله بخاری به هیچ وجه در فضای خانه‌ها از لوله بخاری فنری یا آلومینیمی استفاده نکنند.
علت سردی لوله بخاری یا برگشت هوا از دودکش
دلیل اصلی سردی لوله بخاری و برگشت هوا از دودکش نصب و طراحی غیراصولی و غیراستاندارد دودکش است. به طوری که دودکش قادر به تهویه فراورده‌های سوختن در فضای داخلی نیست. این مورد در لوله بخاری‌ها و دودکش‌هایی که از پنجره و دیوار‌ها بیرون زده‌‌‌اند بسیار شایع است.
با برقراری تهویه نامناسب، در اثر سوختن در بخاری اکسیژن موجود در محیط مصرف می‌شود و از آنجایی که لوله بخاری قادر به تهویه و اکسیژن‌رسانی نیست پس مقدار اکسیژن موجود در فضای داخلی کاهش می‌یابد و یک فشار منفی شکل می‌گیرد. در این صورت جریان هوا از دودکش به لوله بخاری است و متعاقباً لوله بخاری کاملاً سرد خواهد بود.
در نحوه نصب صحیح دودکش و لوله بخاری توجه داشته باشید که ساده‌ترین راهکار برای غلبه بر این مشکل باز گذاشتن مقداری از پنجره است تا مقدار اکسیژن موجود در فضای داخلی افزایش یابد. در صورتی که مشکل با این راه‌حل هم برطرف نشد توصیه می‌شود که حتماً با کارشناسان تماس بگیرید.
احتمال دیگری که در خصوص سرد شدن لوله‌های بخاری وجود دارد در واقع سرد بودن بیش از اندازه هوا است. این سرما از طریق لوله بخاری فلزی غیراستاندارد منتقل می‌شود و باعث سنگینی فرآورده‌های سوختن می‌شود و خارج شدن آن‌ها به کندی صورت خواهد گرفت.
در نحوه نصب صحیح دودکش و لوله بخاری برای برطرف کردن این مشکل راهکار اصولی نصب استاندارد دودکش و لوله بخاری، استفاده از کلاهک اچ (H) شکل در پشت‌بام روی دودکش و همچنین رعایت فاصله دودکش از دیوار جانبی و ارتفاع دودکش حداقل ۶۰ سانتیمتر بالاتر از سطح پشت‌بام باشد.
چرا در زمستان باید دریچه‌های کولر را پوشاند؟
در نصب صحیح لوله و دودکش بخاری باید توجه داشت که دریچه‌های کولر به دلیل قطر و اندازه بزرگ‌تری که از لوله و دودکش بخاری دارند می‌توانند نقش بهتری در خارج کردن هوای اتاق به بیرون داشته باشند. در این صورت با باز بودن دریچه کولر، هوا از طریق دریچه خارج و یک جریان معکوس از دودکش به فضای داخل برقرار خواهد شد؛ بنابراین در فصل زمستان دریچه‌های کولر حتماً باید بسته باشند.
استاندارد‌های نصب صحیح دودکش بخاری
- حداکثر طول لوله رابط دودکش باید ۴۵ سانتیمتر برای هر ۲/۵ سانتیمتر قطر لوله رابط دودکش باشد. در صورتی که طول لوله رابط از ۴۵ سانتیمتر برای هر ۲/۵ سانتیمتر قطر لوله رابط بیشتر باید از طریق افزایش ارتفاع کل دودکش یا قطر لوله رابط ظرفیت مورد نظر را تأمین کرد.
- در جدول زیر ضخامت ورق لوله رابط دودکش فلزی از ورق فولادی گالوانیزه را مشاهده می‌کنید.
| قطر داخلی | ضخامت ورق گالوانیزه |
| با قطر داخلی ۱۰ سانتیمتر | ۰/۶ میلی‌متر |
| از قطر داخلی ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر | ۰/۷ میلی‌متر |
| از قطر داخلی ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر | ۰/۹ میلی‌متر |
| و قطر بزرگ‌تر از ۳۰ سانتیمتر | ۱/۵ میلی‌متر |
- در نصب صحیح دودکش بخاری دقت داشته باشید که استفاده از حلبی یا ورق سیاه برای ساخت کلاهک و لوله رابط دودکش ممنوع است. حداقل ضخامت ورق گالوانیزه برای ساخت لوله رابط دودکش ۰/۶ میلی‌متر است.
- حداقل فاصله کلاهک دودکش با کولر آبی و دریچه‌های تأمین هوای ساختمان باید ۳ متر باشد. در غیر این صورت، دودکش باید تا یک متر بالاتر از روی کولر امتداد یابد.
- در صورت استفاده از بخاری دیواری، دهانه دودکش حداقل باید در ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتر از کف محل نصب تعبیه شده باشد.
- کلیه محل‌های اتصال دودکش باید کاملاً دودبند باشد.
- استفاده از قطعات لوله سیمانی پیش‌ساخته سر صاف برای دودکش ممنوع است و باید از نوع نر و ماده (فنجانی) استفاده شود. در غیر این صورت در محل اتصال قطعات دودکش به هم باید از کمربند استفاده شود به نحوی که فاصله بین دودکش و کمربند کاملاً دودبند شود.
- قطعات دودکش باید به‌صورت کاملاً هم محور روی هم قرار گیرند و به‌طور مستقیم تا پشت‌بام، بدون آنکه به فضای بیرون ارتباط داشته باشد ادامه یابد. محل‌های اتصال باید کاملاً دودبند باشد.
- حداقل ارتفاع ورودی دودکش بخاری به دیوار (دهانه دودکش) از کف‌ها ۹۰ و برای بخاری دیواری این ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتر تعیین شده است. برای ارتفاع‌های بیشتر از ۱۳۰ سانتیمتر، لوله رابط دودکش باید یکپارچه بوده و با بست‌های مناسب به دیوار محکم شود به طوری که لوله رابط بدون اتصال به وسیله گازسوز ایستایی کافی داشته باشد.
- در نصب صحیح دودکش بخاری دقت داشته باشید که دهانه دودکش‌ها باید کاملاً باز و تمیز باشد و به گونه‌ای اجرا شود که بعد از نصب دستگاه گازسوز با محفظه احتراق باز، دودکش آن به سمت دهانه خروجی دود شیب منفی نداشته باشد.
- مجرای عبور همه دودکش‌ها اعم از فلزی یا مصالح ساختمانی باید با یک لایه عایق حرارتی در طول مسیر پوشانده شده و عایق با توری سیمی یا مصالح مناسب دیگر در جای خود محکم شود.
سخن آخر
اهمیت نصب صحیح دودکش و لوله بخاری همه را ملزم می‌کند که الزامات لازم را در این زمینه رعایت کنند. با رعایت نکات و استاندارد‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد می‌توان میزان خطرات و حوادث مربوط به بخاری را به میزان قابل توجهی کاهش داد. در رعایت نکات بالا کوشا باشید.
-
-
-
-
-
-
-
