انجمن ملی تولید کنندگان برق (NEMA) یک سازمان مرتبط با تولید کنندگان ایالات متحده آمریکا است که فعالانه مشخصات محصول استاندارد شده برای دستگاه های الکتریکی را ارتقاء می دهد. در حالی که NEMA در واقع محصولات را تست و آزمایش نمی کند، معیارهای ساخت و عملکرد را برای محفظه هایی(Enclosures) که برای محیط های خاص طراحی شده اند تعیین می کند.
استانداردهای NEMA هر نوع محفظه(شامل بدنه تابلوهای برق، جعبه های تقسیم و …) را از لحاظ شرایط عمومی وعملیاتی توصیف می کند و به طور خاص اشاره به جزئیات ساخت و ساز این محفظه ها ندارد. به عبارت دیگر، NEMA مشخص می کند که یک محفظه چگونه باید باشد و به نه نحوه ساخت آن اشاره ای نمی کند. این موضوع در مورد استاندارد EN 60.529/IEC 529 نیز صدق می کند.
معیارهای عملکرد NEMA و روش های آزمون توسط آزمایشگاه های (UL) و انجمن استاندارد کانادا (CSA) به عنوان راهنمایی برای بررسی و فهرست نمودن محفظه های برق استفاده می شود. سپس محفظه های آزمایش شده مجاز به نصب برچسب توسط UL یا CSA برای اثبات این موضوع که آزمون های مورد نیاز را گذرانده و مطابق استاندارد UL و CSA قابل اجرا هستند می باشند.
طبقه بندی های NEMA
محفظه های نوع NEMA 1 به طور معمول برای حفاظت تجهیزات کنترلی و ترمینال ها از اشیاء و افراد استفاده می شود. این نوع از محفظه، به دلیل داشتن یک درب قفل دار، نمی تواند سطح آب بندی شده ای رافراهم آورد. محفظه های NEMA 1 در کاربردهایی که حفاظت در برابر گرد و غبار، روغن و آب لازم نیست استفاده می شوند.
محفظه های نوع NEMA 2 برای استفاده در محیط داخلی(Indoor) در درجه اول به منظور فراهم آوردن درجه ای از حفاظت در برابر مقادیر محدود پاشش آب و خاک در نظر گرفته شده است.
محفظه های نوع NEMA 3 برای استفاده در فضای باز(Outdoor) در نظر گرفته شده اند تا درجه ای از حفاظت در برابر گرد و غبار در حرکت به وسیله باد، باران، تگرگ و تشکیل یخ های خارجی را فراهم آورند.
محفظه های نوع NEMA 3R به طور معمول در کاربردهای فضای باز(Outdoor) برای جعبه های تقسیم و سیم کشی استفاده می شود. این نوع محفظه حفاظت از ریزش باران، تگرگ، برف و تشکیل یخ های خارجی را فراهم می آورد. داخل آنها در برابر چکیدن آب محافظت می شود. این نوع محفظه دارای یک سطح آب بندی شده وسیع نیستند. بعضی از مدل ها دارای قفلی برای قفل شدن درب آنها هستند.
محفظه های نوع NEMA 3S برای استفاده در فضای باز(Outdoor) در درجه اول به منظور فراهم آوردن درجه ای از حفاظت در برابر گرد و غبار در حرکت به وسیله باد، تگرگ و فراهم کردن امکان کارکرد مکانیسم های خارجی در هنگام پوشش به وسیله یخ در نظر گرفته شده است.
محفظه های نوع NEMA 4 در بسیاری از کاربردهایی که در آن شستشوی گاه و بی گاه یا جایی که از خنک کننده برای ماشین ابزار برش استفاده می شود مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع محفظه ها، همچنین در کاربردهایی به کار گرفته می شوند که جریان آب تحت فشار مورد استفاده قرار می گیرد. محفظه های نوع NEMA 4 قابل باز شدن هستند و درب برای حداکثر آب بندی قفل می شود.
محفظه های نوع NEMA 4X از فولاد ضد زنگ(Stainless Steel)، آلومینیوم، فایبرگلاس یا پلی کربنات ساخته می شوند. محفظه های نوع NEMA 4X در محیط های خشن که در آنها مواد خورنده و پاک کننده های سوزاننده استفاده می شود کاربرد دارند. کاربردهای این نوع محفظه در صنعت غذا، مانند تاسیسات فرآوری گوشت / مرغ، که در آن فرسایش کامل با مواد ضد عفونی کننده بارها اتفاق می افتد، و تاسیسات پتروشیمی، از جمله سایت های نفتی دریایی می باشد.
محفظه های نوع NEMA 5 برای استفاده در محیط داخلی(Indoor) در نظر گرفته شده اند تا درجه ای از حفاظت در برابر گرد و غبار معلق در هوا، کثیف شدن و چکه کردن مایعات غیر خورنده را فراهم آورند.
محفظه های نوع NEMA 6 برای استفاده در محیط داخلی یا در فضای باز در نظر گرفته شده اند تا درجه ای از حفاظت در مقابل ورود ناچیز آب به هنگام فرو رفتن موقت در عمق محدود فراهم آورند.
محفظه های نوع NEMA 6P برای استفاده در محیط داخلی و یا در فضای باز در نظر گرفته شده اند تا درجه ای از حفاظت در برابر ورود آب در حین غوطه ور شدن طولانی مدت در عمق محدود را فراهم آورند.
محفظه های نوع NEMA 11 برای استفاده در محیط داخلی که عمدتاً به وسیله غوطه ور شدن در روغن، درجه ای از حفاظت از تجهیزات در برابر اثرات خورندگی مایعات و گازها فراهم می آورند در نظر گرفته شده اند.
محفظه های نوع NEMA 12 برای استفاده در محیط داخلی در نظر گرفته شده اند تا درجه ای از حفاظت در برابر قطره ها، کثیفی، و چکیدن مایعات غیر خورنده را فراهم آورند. محفظه های NEMA 12 اغلب برای کاربردهای داخلی سیستم های کنترل خودکار(Automation Control) و راه اندازهای الکترونیکی(Electronic Drives) از جمله بسته بندی، انتقال مواد، کنترل فرآیند غیر خورنده و کاربردهای تولید استفاده می شوند. درب های با نوار آب بندی محتویات محفظه را در برابر آلاینده های هوا و آب و روغن بدون فشار محافظت می نمایند.
محفظه های نوع NEMA 12K با محل های ورود کابل برای استفاده در محیط داخلی در نظر گرفته شده که در درجه اول برای فراهم آوردن درجه ای از حفاظت در برابر گرد و غبار، آلودگی و چک کردن مایعات غیر خورنده به غیر از محل های ورود کابل ساخته شده است.
محفظه های نوع NEMA 13 برای استفاده در محیط داخلی در نظر گرفته شده اند، در درجه اول برای فراهم آوردن درجه ای از حفاظت در برابر گرد و غبار، پاشش آب، روغن و خنک کننده های غیر خورنده.
مقایسه کاربردهای غیر خطرناک(Non-Hazardous) برای مکان های داخلی
فراهم آوردن درجه ای از حفاظت در برابر شرایط محیطی زیر |
نوع محفظه براساس استاندارد NEMA | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
*1 | *2 | 4 | 4X | 5 | 6 | 6P | 11 | 12 | 12K | 13 | |
تماس احتمالی با تجهیزات داخل محفظه | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X |
کثیف شدن | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X |
قرار گرفتن در معرض اشعه های مضر و مایعات | X | X | X | X | X | X | X | X | X | ||
گرد و غبار، سنگریزه، فیبرها و ذرات معلق در هوا | X | X | X | X | X | X | X | X | |||
پاشش و ریزش آب | X | X | X | X | |||||||
نفوذ روغن و مایعات خنک کننده | X | X | X | ||||||||
پاشش و اسپری روغن یا مایعات خنک کننده | X | ||||||||||
مواد خورنده | X | X | X | ||||||||
فرورفتگی موقت و محدود در آب | X | X | |||||||||
فرورفتگی طولانی مدت در آب | X | ||||||||||
* این محفظه ها ممکن است تهویه شوند. به هر حال، نوع 1 ممکن است در مقابل ذرات ریز آلودگی زمانی که تهویه در بالای محفظه وجود دارد محافظت خوبی نداشته باشد. |
کد IP اروپایی
اعضای اتحادیه اروپا از استاندارد EN60.529 /IEC 529 برای طبقه بندی حفاظت محفظه ها(Enclosures) در برابر خطرات مختلف استفاده می کنند. این سیستم توسط بسیاری از کشورهای دیگر خارج از اروپا تصویب شده است. سیستم محافظت از نفوذ (IP) با استفاده از یک کد دو رقمی قابلیت های حفاظت محفظه را توصیف می کند. اولین رقم نشان دهنده سطح حفاظت در مقابل اجسام جامد، از جمله گرد و غبار است. رقم دوم نشان دهنده میزان محافظت محفظه در برابر نفوذ آب است. پیشوند IP پیش از کد دو رقمی نوشته می شود.
جدول مرجع متقاطع زیر یک مقایسه تقریبی بین طبقه بندی NEMA و IEC(کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک) می باشد. این جدول تنها به عنوان مرجع ارائه شده است. برای توصیف کامل الزامات هر طبقه بندی به استانداردهای مناسب رجوع کنید.
جدول مرجع متقاطع طبقه بندی محفظه ها بر اساس NEMA – IEC
نوع دسته بندی NEMA | IP23 | IP30 | IP32 | IP55 | IP64 | IP65 | IP66 | IP67 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | X | |||||||
2 | X | |||||||
3 | X | |||||||
3R | X | |||||||
4 | X | |||||||
4X | X | |||||||
6 | X | |||||||
12 | X | |||||||
13 | X |
منبع: www.automationdirect.com
دپارتمان تأسیسات الکتریکی سامانه جامع صنعت ساختمان – کارگشا
سایر مطالب منتخب تاسیسات الکتریکی را دنبال و ما را با نظرات ارزشمند خویش همراهی نمایید