در یک سایت ساختوساز یا انجام یک فعالیت محوطه سازی، حمل مواد و مصالح ساختمانی اغلب یک ضرورت انکارناپذیر است. برای انجام این مهم به یک وسیله از بین ماشین آلات ساختمانی جهت اطمینان از عملکرد صحیح، کارآمدی و حفظ ایمنی نیاز است. از این رو، «دامپر» که برای انواع مختلفی از کاربردها در حوزه عمرانی مورد استفاده قرار میگیرد، میتواند انتخابی در خور توجه باشد. ظرفیت بارگیری بالا، کاربری مناسب و قدرت مانور فوقالعاده، این وسیله را به عنوان بخش لاینفک بسیاری از کارگاههای ساختمانی و عمرانی تبدیل کرده است؛ با ویکی ساختمون همراه باشید.
دامپر چیست؟
عملکرد اساسی یک دامپر بسیار سر راست است. این وسیله چهار چرخ دارد و به گونهای طراحی شده است که بتواند بار را بر روی جام خود قرار داده و به محل مورد نظر حمل کند. عملکرد کلی یک دامپر در سادهترین شکل خود، چیزی شبیه به کارِ فرغون است، اما نه به صورت دستی، بلکه به شکل ماشینی!.
دامپرها معمولاً دارای موتورهای چند سیلندر از نوع دیزلی هستند و برخی از آنها دارای ویژگیهای اضافی مانند توربوشارژ، فرمان هدیرولیکی و استارت الکتریکی هستند. اکثر دامپرها از فرمان چهار چرخ و محوری استفاده میکنند تا درجه بالایی از مانور را فراهم کنند. به منظور کمک به حداکثر عملکرد در هنگام جابجایی بارها، بسیاری از مدلهای دامپر مجهز به جامهای هستند که امکان حرکت ۱۸۰ درجه را فراهم میآورند.
اجزای تشکیل دهنده دامپر
دامپرها را میتوان به دو بخش جلویی و پشتی تقسیم کرد.
اجزای تشکیل دهنده قسمت جلویی دامپرها
- شاستی
- لاستیکها
- جکهای هیدرولیکی
- جام
- اجزای دیگر تشکیل دهنده دامپر
قسمتهای پشتی این وسیله
- موتور
- شاستی
- لاستیکها
- کابین و سایر ملحقات آن
به دلیل آنکه راننده باید به اطراف اشراف داشته باشد، دامپر به صورت سرباز طراحی میشود و در صورت پوشیده بودن، جداره کابین از جنس شیشه ساخته میشود.
انواع دامپرها
به طور کلی، دامپرها از دو نظر با یک دیگر تفاوت دارند که شامل موارد زیر هستند:
- نحوه تخلیه بار توسط جام
- اختلاف در ظرفیت حمل بار
دامپرها همچنین به سه شیوه مختلف بار را خالی میکنند که عبارتند از:
- در نوع ساده دامپر، جام دستگاه قدرت مانور بالایی ندارد، از این رو بار توسط جکهای هیدرولیکی عمل میکنند و بار را تخلیه میکنند.
- در نوع دیگر دامپر که پیشرفتهتر است، دارای جامی با قابلیت گردش در جهتهای مختلف میباشد. اگر تخلیه از روبرو میسر نباشد، میتوان از این نوع استفاده کرد.
- در نوع سوم، جام دامپر میتواند در جهت عمودی (بالا و پایین) حرکت کند. این ویژگی قابلیت امکان تخلیه بار تا ارتفاع سه متر را نیز در اختیار افراد قرار میدهد.
دامپر چه کاربردی دارد؟
کاربردهای اصلی این وسیله عمرانی شامل موارد زیر است:
سایتهای ساختمانی
از طریق کمک به آماده سازی سایت با حملونقل مواد و مصالح، دامپرها نقش اساسی در طیف گستردهای از پروژههای ساختمانی را ایفا میکنند. یکی از مسئولیتهای کلیدی آنها، حمل مواد ساختمانی سست مانند خاکهای ناشی از فرآیند خاکبرداری، شن و ماسه است. توانایی یک دامپر در حمل بتن نیز میتواند این وسیله را برای عملیات بتن ریزی در هر قسمت از سازه، کاربردی نشان دهد. حتی ظرفیت بارگیری دامپرها باعث میشود این وسیله در بسیاری از کارهای تخریب نیز مفید باشد.
کارهای زیرساختی
کار جادهای یا راهسازی اغلب به کمک دامپرها به سهولت و سرعت انجام میپذیرد. این وسیله همه کاره میتواند طیف گستردهای از مواد مورد نیاز را در فعالیتهای زیرساختی از جمله حمل سنگ، شن و حتی بتن حمل کند. توانایی آنها برای کار کردن در داخل و خارج از جاده و در شرایط نامطلوب آب و هوایی باعث میشود تا دامپرها براساس شرایط موجود بسیاری از پروژههای جادهای و زیرساختی، ماشینی انعطاف پذیر و به اصطلاح «کار راه بیانداز» باشد.
محوطه سازی و نگهداری از زمین
یک پروژه محوطه سازی ممکن است به حمل بارهای زیادی از خاک احتیاج داشته باشد. غالباً در زمان تخریب یا خاکبرداری، نخاله های ناشی از گیاهان، سنگ ریزه و خاکهای نباتی، میتوانند توسط دامپر به بیرون از محل منتقل شوند. در حالی که سایر مواد مانند سنگ فرش یا مصالح مورد نیاز برای ساخت محوطه نیز توسط این وسیله به محل حمل میشوند. بنابراین، یک دامپر توانایی انجام هر دو عملکرد را به راحتی دارد.
علاوه بر این، بسیاری از پروژههای محوطه سازی، لازم است که کار از طریق فضاهای تنگ انجام شود و کمترین مزاحمت را برای زمین ایجاد کند. یک دامپر سبک در اکثر مواقع میتواند در فضاهای تنگ، مانور حرکتی بالایی را در اختیار افراد قرار دهد.
پس از اتمام، یک فضای محوطه سازی نیاز به نگهداری مداوم دارد و دامپرها میتوانند به این عملکردها نیز کمک کنند. در حقیقت، میتوان از دامپرها برای انجام کارهای مربوط به نگهداری زمین برای زمینهای گلف، پارکها، قبرستان ها و سایر فضاهای سبز نیز استفاده کرد.
اینها تنها برخی از کاربردهای بالقوه برای دامپر هستند، اما میتوان از این وسیله برای فعالیتهای کشاورزی و استفاده به عنوان برف روب نیز استفاده کرد.
مزایا و معایب دامپر
فواید این نوع ماشین آلات ساختمانی به شرح زیر است:
ظرفیت بار: ظرفیت بارگیری یک دامپر متوسط هنوز هم قابل توجه است. اکثر مدلها قادر به حمل ۹ تن مواد و مصالح هستند.
مانور: طراحی جمع و جور دامپر، مانور این وسیله را به طرز چشمگیری افزایش میدهند. به طوری که اجازه میدهد تا در مکانهای مختلف حرکت کرده و بتواند عملکرد خود را به حداکثر برساند. بسیاری از مدلهای دامپر، چرخش ۱۸۰ درجه یا ۳۶۰ درجه را نیز امکانپذیر میکنند.
مطلب پیشنهادی: بولدوزر چیست
سهولت استفاده در مکانهای کوچک: از آنجا که دامپرها امکان رانندگی آسان و ایمن را در هر دو بخش جلو و عقب به راننده ارائه می دهند، این وسیله نقلیه برای کار در فضاهای محدود از جمله تونلها و کوچههای باریک فوق العاده مناسب است. در صورت مجهز بودن دامپر به جست و خیز چرخشی ، امکان پذیر بودن دامپرها در سایت های باریک افزایش می یابد ، که این امکان را می دهد که بار چرخانده و نوک آن به پهلو تبدیل شود.
عملکرد خوب در زمینهای سست: برای جابجایی بارهای روی سطح گل آلود، نرم و برفی، اغلب به کشش اضافی نیاز است. لاستیکهای دامپرها طوری ساخته میشود که بتوانند به راحتی بارهای سنگین را بر روی زمینهای ناهموار یا شیبهای تند حرکت دهند.
جوانب منفی دامپر شامل دو مورد زیر هستند:
- امکان واژگونی ماشین در زمان حمل بار بسیار امکان دارد.
- برای حمل بار در فواصل دور مناسب نیستند.
کلام آخر
دامپرها ماشین آلاتی هستند که برای انتقال حجم زیادی از مواد مانند خاک، شن، ماسه و زبالههای ناشی از تخریب در پروژههای عمرانی استفاده میشوند. از تخلیه سریع بار و ظرفیت مناسب برای حمل انواع مصالح گرفته تا مانور بالا، میتوان ضرورت وجود این دستگاه را از ویژگیهای عملکردی مفیدش مشاهده کرد. به هر روی، اگر به دنبال این هستید که پروژه ساختوساز خود را در نهایت کیفیت و سرعت انجام دهید، مهم است که بر روی استفاده از دامپر سرمایهگذاری کنید.