قبل از آنکه تفاوت سندبلاست با شات بلاست را توضیح دهیم، باید بگوییم: «ساب پاشی، فرآیندِ عملیاتی سطحی با استفاده از ساینده‌ها با سرعت بالا است که برای تمیز کردن، تقویت (لایه برداری) یا آماده کردن سطح فلزی برای رنگ‌کاری استفاده می‌شود.» در دستگاه‌های دارای پنوماتیک، فشار باد کمپرسورِ شتاب گرفته توسط نازل‌ها یا اسلحه‌های موجود بر روی سطوح فلزی پاشیده می‌شود. ساب پاشی می‌تواند به دو روش سندبلاست و شات بلاست انجام شود، ولی تفاوت اساسی آنها چیست؟ با ویکی ساختمون همراه باشید.
سندبلاست چیست؟
صرف نظر از شتاب دهنده ساینده، اصطلاح سندبلاست (شن زنی یا شن پاشی) به فرآیند پرتاب شن و ماسه از طریق فشار هوا اشاره دارد. این روش برای تمیز کردن و آماده سازی سطح، هوای فشرده شده را به عنوان منبع انرژی می‌گیرد و جریان پر فشار ساینده را به سمت سطح مورد نظر هدایت می‌کند. این سطح می‌تواند قطعات خودرو باشد که از گرد و غبار، گریس و روغن تمیز می‌شوند و یا این یک زنجیره زنگ زده است که در یک کارخانه کشتی سازی مورد بازسازی قرار می‌گیرد.
سندبلاست روشی اثبات شده است که بیش از صد سال است که مورد استفاده قرار گرفته است. تجهیزات شن پاشی از ماسه‌های ساینده که از جنس سیلیس و اکسید فلزات در اندازه‌های مختلف هستند با کنترل دقیق جریان شتاب دهنده تکامل یافته استفاده می‌کند. همچنین به دلیل ایجاد غبار حاصله از ماسه و شن، از موارد جایگزین دیگر استفاده می‌شود.
با وجود تغییر در تجهیزات و متریال، سند بلاست هنوز هم رایج‌ترین روش ساب پاشی است. این روش به خصوص برای مواد نرم و حساس که برای اتمام نهایی آماده می‌شوند، مناسب است. سندبلاست همچنین سیستمی اقتصادی‌تر برای خرید با کارکرد آسان‌تر است و کیفیت عالی را به مصرف کننده ارائه می‌دهد.
فواید سند بلاست
- روش مرسوم و بدون دردسر مواد شیمیایی
- استفاده مؤثر برای از بین بردن زنگ زدگی
- امکان رسیدن به مناطق دورتر
معایب سند بلاست
- می‌تواند منجر به ساییدگی و پارگی روی مواد شود.
- برخی از مواد قابل ماسه زنی نیستند.
- استنشاق ذرات شن و ماسه می‌تواند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند.
شات بلاست چیست؟
اصطلاح شات بلاست (ساچمه زنی) به فرآیند شتاب دهنده با مواد ساینده بابه صورت گریز مکانیکی می‌گویند. شات بلاست سیستم شتاب دهندگی متفاوتی نسبت به سندبلاست دارد. این روش ساینده، ساچمه‌های فولادی کروی شکل یا شکسته (شات) با استفاده از فشار هوا به سطح مورد نظر پرتاب می‌شوند.
شات بلاسیت، روشی تهاجمی‌تر از سندبلاست است. این روش عادی برای تهیه وسایل بزرگ‌تر و امکاناتی است که می‌توانند برای تمیز کردن و ارائه بهترین سطح ممکن برای لیست فعالیت‌های پیشنهادی ارائه شود. این روش در صنایع هوافضا، خودروسازی و حوزه عمرانی به ویژه در «سازه‌های فولادی» کاربرد گسترده‌ای دارد.
فواید شات بلاست
- یک شکل اقتصادی از مواد ساینده
- افزایش طول عمر و دوام قطعات
- بهبود سختی
- تقویت سطوح
- ایجاد سطوح صاف
- هنگامی که مواد در معرض فشار قرار دارند، از ایجاد ترک جلوگیری کنید.
معایب شات بلاست
- قطعه‌های باریک و کوچک مستعد تغییر شکل هستند.
تفاوت سندبلاست با شات بلاست
از نظر عملکردی، تفاوت چندانی بین این دو روش وجود ندارد، هر دو دارای تجهیزات یکسانی هستند. اما تفاوت واقعی این است که در سندبلاست از شن و ماسه سیلیسی به عنوان شتاب گیرنده استفاده می‌شود، در حالی که در شات بلاست از شاتهای فلزی استفاده می‌شود که اغلب از متریال فولاد، مس تا آلومینیوم می‌باشند.
سندبلاست به طور معمول یک فرآیند ساینده نرم‌تر و کمتر تهاجمی است. با این وجود، این امر به میزان فشار هوای فشرده شده که استفاده می کنید و مواد ساینده که انتخاب می‌کنید نیز بستگی دارد. با فشار هوای کم و مواد نرم مانند شیشه، می توانید سطوح بسیار حساس را با کمی خطر آسیب تصادفی درمان کنید.
سندبلاست راه‌حلی ایده‌آل برای تمیز کردن قطعات الکترونیکی ظریف یا کانکتورهایی است که دچار فرسایش شده‌اند می‌باشد. شما گزینه‌های شتاب گیرنده زیادی مانند اکسید آلومینیوم دارید که از طریق آلودگی سطح برطرف می‌شود و سطح زیرین را تمیز می‌کند، اما کاملاً دست نخورده نیز می‌باشد. برای سایندگی بیشتر با سندبلاست، می‌توانید بدون نگرانی از انجام بیش از حد آن از کاربید سیلیکون بهره ببرید.
وقتی به نفوذ ساینده عمیق روی مواد متراکم احتیاج دارید، شات بلاست را انتخاب کنید. در جاهایی مانند دنده‌ها و شفت‌ها که ممکن است سندبلاست بسیار ملایم و وقت‌گیر باشد، شات بلاست به سرعت سطوح ضخیم و سنگینی مانند بدنه‌های فلزی را آماده فعالیت‌های بعدی همانند رنگ‌آمیزی می‌کند.
تفاوت سندبلاست با شات بلاست از نظر سلامتی، ماسه زنی تمایل به ایجاد مقادیر زیادی گرد و غبار دارد. به همین دلیل، افرادی که در معرض سندبلاست قرار می گیرند احتمال مبتلا شدن به بیماری ناتوان‌کننده ریه به نام «سیلیکوز» را دارند. به همین دلیل استفاده از آن به عنوان ساب پاشی در سوئد، انگلستان، آلمان و بلژیک ممنوع می‌باشد.
اهمیت سندبلاست و شات بلاست در صنایع
صاف کردن یک سطح زبر چه برای حذف رنگ کاری باشد و چه تمیز کردن، اغلب می‌تواند دشوار باشد. انجام این کار به شیوه صحیح می‌تواند به استفاده از تکنیک‌های مختلف ساب پاشی نیاز داشته باشد. دو روش اساسی در که در بالا توضیح داده شد، یعنی سند بلاست و شات بلاست، در عین حال شباهت‌های زیادی دارند، دارای تفاوت‌های جزئی نیز هستند. به هر حال، لازم است با بررسی نیازهای خود و سپس تحقیق در مورد هر یک از این روش‌ها، شیوه مناسب را انتخاب کنید.
