در ساختمان سازی اجرای هر یک از مقاطع کاری نیاز به نیروی انسانی متخصص دارد.
هر مقطع کاری جهت اجرا، مستلزم استفاده ماشین آلات و ابزارآلات خاص خود است. اما بسیاری از ابزارآلات، ماشین آلات و وسایل کارگاه ساختمانی برای بیشتر مقاطع کاری بصورت مشترک بکار میروند.
تجهیزکارگاه در پروژههای عمرانی به معنی محیا نمودن شرایط لازم جهت اجرای عملیات ساختمانی از ابتدا تا اتمام کار میباشد.
پروژههای عمرانی با توجه به حجم کار، شرایط اقلیمی، موقعیت جغرافیایی و کاربری آنها، تجهیز می شوند.
تجهیز کارگاه برای ساخت یک سیلوی غله بیست هزارتنی با تجهیزکارگاه ساخت یک مجتمع دویست واحدی متفاوت است.
در پروژههای عمرانی دولتی، کارفرما جهت تجهیز و برچیدن کارگاه مطابق مندرجات قرارداد فیمابین رقم ریالی مشخصی را برای مجری حقوقی یا حقیقی تعیین میکند.
اما در بخش خصوصی سرمایهگذاران طرح، بنا به حجم کار اقدام به تجهیزکارگاه مینمایند و یا تجهیز کارگاه را به دوش مجری میگذارند.
در یک نگرش سطحی به امر ساختوساز از دید عموم، عملیات ساختمانی با میخکوبی و پیاده کردن نقشه شروع و بارنگ آمیزی و بستن درپوش کلید پریزها به اتمام میرسد.
اما از دید دست اندرکاران ساخت و ساز و مهندسان اجرایی عمران، نقطه آغازین عملیات ساختمانی و عمرانی، تجهیزکارگاه است و خط پایان آن برچیدن کارگاه خواهد بود.
اولین مرحله تجهیز کارگاه جانمایی کردن عناصر تشکیلدهنده بر روی سایت پلان (پلان موقعیت پروژه) است.
در این مرحله با توجه به موقعیت مکانی، همجواریها، اعمال کاربری ساختمانهای مجاور و کاربری فضای مدنظر (فضاهای تعریف شده برای کارگاه) بر روی سایت پلان، نقاط و فضاهای تعریفشده، تجهیزکارگاه جانمایی میشود.
سپس با توجه به جانمایی نهایی، نقشههای اجرایی، در نظر گرفتن نقطه نظرات مالی و استفاده از مصالح مناسب ساخت فضاهای مذکور، دفاتر، انبارها و فضاهای رفاهی و خدماتی تجهیزکارگاه ساخته میشوند.
ساختمانهای تجهیزکارگاه ازنظر استقامت، مقاومت و امنیت باید بر اساس استانداردهای قابلقبول ساخته شوند. زیرا از ابتدا تا اتمام پروژههای ساختمانی محل زندگی و کار نیروی انسانی مرتبط با ساخت پروژه در داخل کارگاه خواهند بود.
فضاهای ایجادشده تجهیزکارگاه در قالب دفاتر اداری، کارگاههای مسقف ساخت، انبارها، سرویسهای بهداشتی، حمامها و آشپزخانه کارگاهی، سالن غذاخوری، پارکینگ مسقف به اهالی کارگاه ساختمانی خدمات میدهند.
لذا باید در برابر باد، نزولات جوی، حرارت و برودت محیط داخل و خارج، مسائل امنیتی، برخورد عوامل بیرونی و دفع آبهای سطحی با یک استاندارد قابلقبول ساخته شوند.
زیرساختهای اصلی تجهیزکارگاه در پروژههای عمرانی:
- تأمین آب شرب
- تأمین آب غیرشرب
- تأمین برق کارگاه
تأمین زیرساختها باید قبل از اجرای ساختمانهای موقت (تجهیزکارگاه) صورت بپذیرد.
اما میتوان جهت صرفهجویی در وقت، موازی با تأمین زیرساختها، ساختمانهای موقت را نیز ساخت.
تأمین آب شرب بهداشتی برای مصرف کارگاه، مهمترین اقدام در تجهیز کارگاه است.
چنانچه پروژه در مناطق شهری باشد، دسترسی به آب شرب بهداشتی آسان خواهد بود، اما اگر پروژه ساختمانی در نقطهای دور از امکانات شهری باشد، با نصب یک مخزن بهداشتی آب در مکانی مناسب، آب شرب بهداشتی مناسب مصرف کارگاه تهیه و در آن ریخته شده و بدین ترتیب آب بهداشتی کارگاه تأمین میشود.