از صورت وضعیت قطعی تا تسویه حساب نهایی پیمانکار

در این مطلب می خوانید:

چگونگی تهیه و بررسی صورت وضعیت قطعی 

دوره تضمین

تحویل قطعی

صورت حساب نهایی

تسویه حساب

چگونگی تهیه و بررسی صورت وضعیت قطعی

پیمانکار موظف است حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ تأیید صورت وضعیت موقت، صورت وضعیت قطعی را تنظیم و به همراه کلیه مستندات، ریزمتره نهایی، کروکیها، نقشه های ازبیلت، دستورکارها و صورتمجالس تأیید شده، صورتمجلس اجزاء مدفون، صورتجلسه رفع نقص و استعلامها، به مشاور ارسال نماید. مقادیر و احجامی که در صورت وضعیت قطعی منظور و تأیید نهایی می شود، ملاک تـسویه حساب نهایی پیمانکار قرار می گیرد.

مشاور پس از برگزاری جلسات دفاع با کارشناسان رسیدگی پیمانکار، صورت وضعیت قطعی را ظرف مدت سه ماه از تاریخ ورود به سیستم مشاور، رسیدگی کرده و برای تصویب و ابلاغ نهایی به کارفرما ارسال می نماید.

کارفرما صورت وضعیت دریافت شده را ظرف مدت دو ماه از تاریخ وصول با برگزاری جلسات دفاع با کارشناسان فنی مشاور پروژه، رسیدگی می کند و نظر نهایی خـود را ضمن ارسال یک نسخه از آن به پیمانکار و مشاور ابلاغ می کند.

تبصره1) در صورتی که پیمانکار، ظرف مهلت تعیین شده، برای تهیه صورت وضعیت قطعی اقدام نکند، با تأیید کارفرمـا، مهندس مشاور به هزینه پیمانکار، اقدام به تهیه آن و پس از امضای پیمانکار برای تصویب به کارفرما ارسـال می کند. 

تبصره2) اگر پیمانکار نسبت به رسیدگی کارفرما معترض باشد، می تواند اعتراض خود را حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از رسیدگی کارفرما، با ارائه مستندات و مدارک کافی به اطلاع کارفرما برساند. کارفرما نیز حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ وصول اعتراض پیمانکار، به موارد، رسیدگی و قبول یا رد آنرا به مشاور و پیمانکار ابلاغ می کند. در صورتی که پیمانکار ظرف مدت تعیین شده به صورت وضعیت اعتراض نکند، صورت وضعیت قطعی از طـرف پیمانکار قبول شده تلقی می شود.

تبصره 3) پیمانکـار مـی توانـد بـرای تعیـین تکلیـف آن قـسمت از اعتـراض خـود کـه مـورد قبـول کارفرمـا واقـع نمی شود، طبق ماده 53 شرایط عمومی پیمان (حل اختلاف) اقدام نماید.

دوره تضمین

پس از تشکیل هیأت تحویل موقت چنانچه عیب و نقصی در پروژه مشاهده شود که ناشی از قصور و کوتاهی پیمانکار نباشد، پیمانکار موظف است کلیه نواقص موجود را طبق نظر کارفرما و یا مشاور و به هزینه کارفرما برطرف نماید و چنانچه رفع و نقصی در کارها مشاهده شود که ناشی از قصور پیمانکار باشد؛ می بایست کلیه نواقص رابه هزینه خود(پیمانکار) رفع کند. دوره تضمین همزمان با تحویل موقت پروژه آغاز می شود. (معمولاً دوره تضمین برای کارهای ساختمانی یک سال و بـرای کارهای راهسازی دو سال می باشد).
هزینه های حفاظت، نگهداری و بهره برداری کارهای تحویل موقت شده در دوره تضمین به عهده کارفرماست.

همزمان با تأیید صورت وضعیت قطعی و متعاقب آن تحویل موقت پروژه، 5 درصد ضمانتنامه حسن انجام کار و در زمان تحویل قطعی نیز 5 درصد مابقی آن، آزاد خواهد شد. چنانچه پیمانکار در زمان تحویل موقت پروژه (فاصله زمانی بین تحویل موقت و قطعی) ضمانتنامه بانکی معتبر و مورد تأیید کارفرما ارائه دهد، می تواند 5 درصد مابقی حسن انجام کار را نیز همزمان با تحویل موقت دریافت نماید.

در مورد معاملاتی که مربوط به امور ساختمانی، باربری یا فروش ماشین آلات است، پیمانکار موظف به ارائه تضمین حسن انجام تعهدات به میزان معمولاً  5 درصد مبلغ اولیه پیمان است. این ضمانتنامه نیز پس از تحویل موقت و صدور گواهی تحویل موقت قابل استرداد و آزادسازی می باشد.

تحویل قطعی

پس از تحویل موقت و برطرف شدن کلیه نواقص و معایب پروژه، پیمانکار درخواست تشکیل هیأت تحویل قطعی را به مشاور می دهد. این زمان همزمان با پایان دوره تضمین تعیین شده در موافقتنامه می باشد. مشاور پس از بررسی و نظارت بر پروژه و تأیید برطرف شدن کلیه نواقص و معایب کار، تأیید درخواست پیمانکار را به کارفرما ارسال می کند. کارفرما پس از بررسی تقاضای پیمانکار و تأیید مشاور، تیم تحویل قطعی و تاریخ تشکیل آنرا معین و به پیمانکار و مشاور ابلاغ می کند. در این تیم حضور نماینده پیمانکار و مشاور الزامی است. 

هیأت تحویل قطعی، پس از بازدید از کارها، هر گاه عیب و نقصی که ناشی از قصور در کار پیمانکار باشد، مشاهده ننماید، موضوع پیمان را تحویل قطعی می گیرد و صـورتمجلس تحویل قطعی را تنظـیم و برای کارفرما ارسال می کند و نسخه ای از آن را تا ابلاغ از سوی کارفرما، به پیمانکار و مشاور مـی دهـد. پس از تأیید صورتجلسه تحویل قطعی، کارفرما تصویب نهایی تحویل قطعی کار را به پیمانکار ومشاور ابلاغ می نماید.

تبصره4) اگر کارفرما با وجود تقاضای پیمانکار، اقدام به اعزام هیأت تحویل قطعی نکند و این تأخیر بیش از دو ماه بـه طـول انجامد و پس از درخواست مجدد پیمانکار و انقضای یک ماه از تاریخ تقاضای مجدد، کارفرما در این زمینه اقـدامی نکند، عملیات موضوع پیمان تحویل قطعی شده تلقی می شود و باید اقدامات پس از تحویـل قطعـی در مـورد آن انجام شود. در این حالت قصوری شامل پیمانکار نمی شود.

صورت حساب نهایی

پس از تصویب صورت وضعیت قطعی و ابلاغ آن به پیمانکار، کارفرما ظرف مدت حداکثر سه ماه نسبت به تهیه صورت حساب نهایی پیمان اقدام می کند.
این صورت حساب شامل کل مبلغ صورت وضعیت قطعی می باشد که با لحاظ شدن کلیه اضافه کاری های خارج از موضوع قرارداد، مصالح و تجهیزات تحویلی به کارفرما، کسورات قانونی و قراردادی به پیمانکار پرداخت می شود.

بنابراین صورتحساب نهایی عبارت است از مبلغ صورت وضعیت قطعی با احتساب کلیه مبالغی که بر اساس اسناد و مدارک منضم به پیمان به رقم نهایی صورت وضعیت قطعی اضافه یا از آن کسر می شود. (مانند وجوه ناشی از تعدیل آحـاد بهـا، بهـای مـصالح پای کار، تجهیـزات و ماشـین آلات تحـویلی کارفرما به پیمانکار، مبلغ جبران خسارت یا جریمه های رسیدگی و قطعی شده، کلیه صورت وضعیت های موقت و غیره)

چنانچه صورت حساب نهایی تهیه شده توسط کارفرما مورد قبول پیمانکار باشد، توسط کارفرما و پیمانکار امضا می شود.

تبصره5) اگر پیمانکار به صورت حساب نهایی تهیه شده توسط کارفرما معترض باشـد و آن را امـضا نکنـد، باید ظرف مدت یک ماه، نظر خود را با مدارک کافی به کارفرما بنویـسد، وگـر نـه صـورت حـساب نهـایی از طـرف پیمانکار پذیرفته شده تلقی می شود.

تبصره 6) در صـورتیکه پیمانکـار نـسبت بـه صورتحساب نهایی تأیید شده توسط کارفرما معترض باشد و اعتراض خـود را در مـدت تعیـین شـده اعـلام کنـد و
اعتراض او مورد پذیرش کارفرما قرار نگیرد، پیمانکار می تواند برای حل مسأله، (طبـق مـاده 53 شـرایط عمـومی) پیمان اقدام نماید.

تسویه حساب

پیمانکار موظف است پس از تأیید صورت وضعیت قطعی نسبت به اخذ مفاصا حساب بیمه سازمان تأمین اجتماعی اقدام نماید و برگه مفاصا حساب دریافت شده از سازمان تأمین اجتماعی را به کارفرما ارائه نماید. آزاد سازی سپرده حسن انجام کار کسر شده از صورت وضعیت های موقت تا قطعی پیمانکار منوط به ارائه مفاصا حساب به کارفرما می باشد. در غیر اینصورت کارفرما از محل حسن انجام کار بدهی بیمه پیمانکار را پرداخت و به حساب پیمانکار منظور خواهد نمود. (در این حالت چنانچه بدهی پیمانکار مازاد بر میزان حسن انجام کار باشد، سقف پرداخت همان وجه حسن انجام کار کسر شده خواهد بود.)

پس از تنظیم صورت حساب نهایی از سوی کارفرما، ممکن است پیمانکار بستانکار یا بدهکار شود.

چنانچه پیمانکار بستانکار باشد:  طلـب او می بایست حـداکثر در مدت یک ماه از تاریخ امضای صورت حساب نهایی یا اعلام کارفرما پرداخت شود و کلیه تضمین های پیمانکار (به غیر از نصف تضمین حسن انجام کار که باید تا تحویل قطعی نزد کارفرما باقی بماند)، دیگر تضمین های پیمانکار، از هر نوع که باشـد،بلافاصله آزاد می شود.
چنانچه پیمانکار بدهکار باشد: مکلف است که در مدت یک ماه از تـاریخ امـضای صورت حساب نهایی یا اعلام کارفرما، طلب کارفرما را بپردازد و اگر از این پرداخت، خودداری کند یـا تأخیر داشته باشد، کارفرما حق دارد، بدون انجام تشریفات قضایی، طلـب خـود را از محـل سـپرده هـا و تـضمین هـای پیمانکار، وصول کند و اگرمبالغ این تضمینها کافی نباشد، با رعایت قوانین جـاری کـشور از دیگـر دارایـی هـای او وصول کند.

برای برآورد هزینه های ساخت و ساز خود می توانید از سامانه «متری چند» استفاده کنید.