آجر را به عنوان یکی از مصالح ساختمانی قدیمی و جز پر مصرفترین و پرکاربردترین مصالح در صنعت ساختمان میتوان نام برد که آجر بهمنی یکی از انواع آن است. در این مقاله از کارگشا به بررسی ویژگیها، کاربردها، مزایا، معایب و صد البته قیمت آجر بهمنی میپردازیم.
انواع آجر از نظر کیفیت
از نظر کیفیت آجرها را میتوان به چند دسته تقسیم کرد.
آجر توکار
مهمترین مصرف این نوع آجر برای مصارف معمولی است. این آجرها بسیار با کیفیت هستند و برای مصارف داخلی استفاده میشوند.
آجر معمولی
کیفیت این نوع آجرها معمولی است. بنابراین آجرهای با کیفیت معمولی دوام کمتری نسبت به آجرهای با کیفیت بالا و ویژه دارند. بهخاطر همین از این آجرها بیشتر در نماهای خارجی ساختمانها استفاده میکنند. یعنی در نماهای خارجی ساختمان این نوع آجرها دوام دارند.
آجر ویژه
این آجرها دارای کیفیت ویژه هستند. از آن جایی که این آجرها در شرایط سخت و ویژه به کار میبرند. شرایط سختی مانند مناطقی که پر آب یا یخ زدهاند. این مناطق شامل فرش پیاده روها، دیوارهای حائل، کانالهای فاضلاب، و از این قبیل مناطق است.
میدانیم که درجه حرارت برای پخت آجرها بسته به نوع خاک رس، عناصر معدنی موجود در آن است. میتوان گفت درجه مناسب حرارت برای آجرها بین ۹۰۰ تا ۱۲۰۰ است.
بیشتر بخوانید: آجر چیست، به چند نوع تقسیم شده و اصطلاحات آن چیست؟
انواع آجر بر اساس شکل
در اینجا مجدد و به طور خلاصه به بازگوی انواع آجرها از لحاظ شکل میپردازیم.
آجرهای توپر
در آجرهای توپر حجم سوراخهای بکار رفته در آن ۲۵ درصد است. در این نوع آجرها سوراخها به طور کامل یا تقریبی از میان آجر میگذرد.
آجرهای سوراخ دار
حجم سوراخها در آجرهای سوراخ دار از ۲۵ درصد تجاوز نمیکند. آجرهای سوراخ دار را معمولاً با روش دکسترودر یعنی برون رونده تولید میکنند.
آجرهای توخالی
حجم سوراخهایی که از آجرهای توخالی گذشتهاند، ۲۵ درصد است و در ابعاد و سایز این سوراخها محدودیت وجود ندارد. در تولید آجرهای توخالی مانند آجرهای سوراخ دار معمولاً از روش دکسترودر استفاده میکنند.
بیشتر بخوانید: آجرها به چند دسته تقسیم می شوند؟
آجرهای متخلخل
در این آجرها حجم منافذ و سوراخها بیش از ۲۰ درصد نیست. باید در نظر گرفت که این آجرهای متخلخل را با روشهایی مثل روشهای پرسی تولید میکنند. نکته مورد توجه این است که آجرهای متخلخل معمولاً با روشهای پرسی تولید میشوند.
بیشتر بخوانید: آجر میسلیوم (Mycelium) چیست و چه کاربردهایی دارد؟
آجر بهمنی چیست؟
آجر بهمنی (throwing bricks) از خاک رس و با رنگهای قرمز و زرد تهیه میگردد. آجر بهمنی نوعی آجر ماشینی صاف، سوراخدار و سرخ است. آجرهای بهمنی را معمولاً در رنگهای گلبهی، قرمز و زرد تولید میکنند که رنگ زرد بیشترین کاربرد را دارد. آجر بهمنی از خاک رس تهیه میشود. این آجرها در دو نوع مختلف از سه و چهار طرف نما تولید میشوند. ضخامت آجر بهمنی 3 تا 5 سانتیمتر است.
این آجر به دلیل تولید آن در شهرهای مختلف دارای نامهای گوناگون است. برای مثال، آجر لفتون در روستای لفتون اصفهان و یا آجر بهمنی در شهرستانی به همین نام در اصفهان تولید میشود.
مشخصات آجر بهمنی
- دارای سطوح صاف، سوراخدار و کاملاً مستطیلی است.
- در عین زیبایی و مناسب بودن برای نمای بیرونی ساختمان، آجر لفتون دارای مقاومت فشاری بالایی است.
- در جاهایی که به مقاومت فشاری بالا و جذب آب کم نیاز است، آجرهای لفتون راهحل مناسبی را ارائه میدهند.
- معمولاً دارای ۱۰ یا ۸ سوراخ برای نفوذ ملات و ایجاد یکپارچگی بیشتر در ساختار (برای مثال، دیوارچینی) است.
- سطح مقطع مجموع سوراخها نباید از ۲۵ درصد از سطح بزرگتر آجر بیشتر باشد. همچنین فاصله سوراخها از یکدیگر در هر بعد آجر نباید کمتر از ۳۰ درصد طول همان بعد باشد.
- جنس آجر بهمنی تُرد و شکننده است، به همین دلیل قابل تیشهداری (تیشه زدن برای تبدیل آجر به قطعات کوچکتر) نیستند.
- این آجر اغلب در دو نوع، آجر توکار (طاق زنی و یا پشت کار) و آجرنما ساخته میشود.
- وجود سوراخها برای ایجاد خلأ، عایقبندی و کمتر کردن وزن آجر به کار میرود.
- عموماً به صورت فلهای، بستهبندی و یا پالتشده به بازار عرضه میشود،
مزایای آجر بهمنی
آجر بهمنی با تکیه بر ویژگیها و فرایند ساختی که دارد، یک سری مزایا را به نمایش میگذارد که در زیر به مهمترین آنها اشاره شده است.
- آجرها از جمله آجر بهمنی نقش مهمی در افزایش جرم حرارتی ساختمانها دارند و همین موضوع توانایی عایق حرارتی ساختمانها را بهبود میبخشد.
- از نظر زیباشناختی هم به دلیل ظاهر و رنگ زیبا عمدتاً به صورت جزئی به عنوان نما به کار برده میشود.
- آجر بهمنی از جمله مصالح بسیار مقاوم در برابر آتش سوزی است.
- آجر بهمنی استحکام و مقاومت فشاری بالایی دارد.
- وجود سوراخ از یک سو به کاهش وزن دیوار و از سویی دیگر به یکپارچهای دیوار به علت عبور ملات کمک میکند.
- به راحتی برای در پروژه و هر مکانی قابل دسترس است.
- در برابر مواد شیمیایی مقاومت بالایی دارد.
- تحمل بار زیادی دارد.
بیشتر بخوانید: آجر فشاری چیست؟
معایب آجر بهمنی
- در برابر رطوبت و آب آسیبپذیر است.
- در برابر آب و رطوبت عایق نیست.
- وزن زیادی به ساختمان تحمیل میکند.
- سرعت اجرای آن در مقایسه با مصالحی همچون بلوکهای سیمانی و سفالی کمتر است.
قیمت آجر بهمنی
آجر بهمنی انواع مختلف از نظر شکل و کیفیت دارد و متعاقبا قیمت های متفاوتی نیز خواهد داشت. برای اطلاع از قیمت هیا انواع مختلف آجر بهمنی و سایر مصابح به بخش قیمت آجرهای بهمنی مراجعه کنید.
سخن آخر
آجر بهمنی سابقه دور و درازی در صنعت ساختمانسازی ایران دارد. امروزه هم بسیار بهویژه در دیوارچینی استفاده میشود. در این مقاله به ویژگیها، مزایا و معایب این نوع از آجرها پرداختیم.