کتاب «ساختوساز با ضایعات»، همانطور که از نام آن میتوان حدس زد، در مورد مسائل نوینی در ساختوساز بحث میکند که مفروضات آن بسیار خوشایند و فریبنده است. هرساله انسانها 1.3 میلیارد تن مواد زائد جامد تولید میکنند. نویسنده این کتاب معتقد است که ما میتوانیم و باید مصالح شکلگرفته از مواد زائد را که ارزانقیمت، مقاوم و دوستدار محیطزیست میباشند، بهسرعت مورد بهره بری قرار دهیم.
مؤلفان این کتاب، Dirk E. Hebel, Marta H. Wisniewska و Felix Heise به دنیای معماری، ساختوساز و گاربولوژی (مطالعه یک جامعه یا فرهنگ با ضایعات آنها) نگاهی عمیق دارند تا مصالح جدید و هیجان برانگیزی را کشف کنند که از چیزهایی که شما بهطورمعمول در محل دفن زباله پیدا میکنید، ساخته میشوند.
این اکتشاف میتواند بسیار مفید باشد، همانطور که پیشبینیشده است، ضایعات تولیدی شهری تا 2025 دو برابر خواهد شد. همانطور که Mitchell Joachim یکی از نویسندگان این کتاب میگوید: شهرهای آینده هیچ تمایزی بین تولیدات و ضایعات قرار نخواهد داد.
پس در ادامه مصالحی که در این کتاب موردبحث قرارگرفتهاند، از آجرهای شکلگرفته از خون حیوانات گرفته تا پشتبامهای پوشکی معرفی میشوند
چوب روزنامهای:
طراحی این محصول از کشور نروژ آغازشده است، جایی که سالانه بیش از 1 میلیون تن کاغذ و مقوا بازیافت میشود. این نوع چوب با استفاده از پیچیدن و رول کردن کاغذ و چسباندن آن با چسب غیر حلال تولید میشود و چیزی به وجود آورده میشود که بیشباهت به کنده درخت نیست. سپس آن کنده را به قطعاتی قابلاستفاده در صنعت ساختوساز تبدیل میکنند. این نوع چوب قابلیت این را دارد که به نحوی تهیه شود که ضد آب بوده و در برابر شعله آتش مقاوم است و برای ساخت هر چیزی که بهطورمعمول برای آن از چوب بهره گرفته میشده است قابل کاربرد است.
سقفهای پوشکی:
خبر خوب: میتوان از تمام پوشکها و محصولات بهداشتی که ما دور میریزیم چیزهای مفیدی به وجود آورد، حتی اگر آن محصولات واقعاً ناخوشایند باشند. دستگاههای بازیافت مخصوصی موجود است که پلیمر را از ضایعات ارگانیک جدا میکنند و این پلیمرها بعداً میتوانند برای تولید مصالح ساختمانی بر پایه فیبر، مانند تایل موجود در تصویر، مورداستفاده قرار گیرند.
بلوکهای بازیافتی:
این آجرهای رنگی از کیسههای پلاستیکی قدیمی که بههیچوجه به طریق دیگری قابل بازیافت نیستند، به وجود میآیند. کیسههای بازیافت شده یا بستهبندی پلاستیکی در یک قالب حرارتی و تحتفشار قرار میگیرند تا زمانی که به یک بلوک را شکل دهند. این محصولات بهقدری سبک هستند که نمیتوانند بهعنوان دیوار باربر مورداستفاده واقع شوند ولی میتوانند بهعنوان دیوار جداکننده فضاهای درونی یا بیرونی بهکاربرده شوند.
آجرهای خونی:
ایده آجرهای خونی بر این فرض استوار است که خون حیوان بهعنوان یک پسماند محسوب میشود. در این راستا، ما متوجه هستیم که اینیک ایده بالقوه توهینآمیز است؛ اما درحالیکه گوشتخواران هنوز در حال از بین رفتن هستند، خون این حیوانات، بهویژه در جوامع بدون سیستم تولید صنعتی هدر میرود. به نظر میرسد، خون یکی از قویترین چسبهای زیستی است که وجود دارد، زیرا حاوی مقادیر بالای پروتئین است.
دانشجوی معماری بریتانیا، Jack Munro، پیشنهاد استفاده از خون منجمد شده و خشکشده را ارائه کرد که مانند پودر در دسترس است و با شن مخلوط میشود تا یک چسب را به وجود بیاورد. این چسب سپس میتواند بهعنوان یک آجر قالبگیری شود. این امر میتواند بهخصوص در جوامع دورافتاده، جایی که خون حاصل از کشتار حیوانات فراوان است، اما مصالح ساختمانی قوی و مستحکم در آن بهندرت یافت میشود، به کار گرفته شود.
آجر بطری:
این ایده قدری متفاوت است، ازآنجاکه این ایده مربوط است به تولید یک کالای مصرفی بهخصوص به صورتی که بتواند بهعنوان یک مصالح ساختمانی مورداستفاده قرار گیرد. در حال حاضر بسیاری از شرکتها بطریهایی تولید میکنند که به شکل مکعبی یا دیگر اشکال هندسی منظم هستند، بهطوریکه درون یکدیگر قفل شوند که هم حملونقل آنها را آسان میکند هم بهعنوان یک مصالح ساختمانی قابل کاربرد میشوند.
اما انجام این پروژه به جهت ساخت مصالح ساختمانی درواقع در سال 1960 توسط یک شرکت تولید نوشیدنی شروع شد. Alfred Henry Heineken مالک این شرکت، از جزیره کارائیب دیدن کرد و از دو عامل بسیار متأسف شد. نخست نبود سرپناه برای اهالی این منطقه و دیگر رها شدن تعداد بیشماری بطریهای نوشیدنی در سراسر جزیره؛ بنابراین، این شرکت یک سیاست جدید را در ساخت بطریهای نوشیدنی خود در پیش گرفت و آنها را بهصورت مکعبی تولید کرد (در تصویر نشان دادهشده است). بطریها بهگونهای طراحیشده است که گردن هر بطری درون بخش انتهایی بطری دیگر قفل میشود که درنهایت یک خط پیوسته را شکل میدهد.
عایق کنندههای آلودگی موجود در هوا:
یکی از بزرگترین مخزنهای زباله هوا است که برای ریهها بسیار مضر است و شانس بقای انسان بر روی یک سیاره که بهسرعت در حال گرم شدن است را بهشدت کاهش میدهد. "Dustyrelief"، یک سیستم ایجادشده توسط شرکت طراحی «قلمروهای جدید» در شهر بانکوک است و این سیستم شامل قرار دادن یک شبکه فلزی الکتریکی بر روی یک ساختمان است که ذرات بزرگ آلودگی موجود در هوا را جذب میکند و درون یکدیگر فرومیبرد. درنهایت نوعی خزه نقرهای روی سطح ساختمان ایجاد میشود. شاید سیمای این خزه زیاد خاص و جذاب نباشد اما خیلی بهتر است از اینکه چیزی شبیه به این درون ریههای شما شکل بگیرد.
دیوارهای قارچی:
دراینباره، طراحان یکراهی را برای عملآوری مصالح عایق دیوار و بستهبندیشده با استفاده از میسلیوم کشف کردهاند. منظور از میسلیوم باکتری موجود در عضوهای پوسیدهشده مانند تنه درخت و محصولات جانبی کشاورزی است. اگر در قالب قرار داده شوند این مواد ارگانیک در عرض چند روزبه شکل دلخواه رشد کرده و سپس میتوانند با استفاده از حرارت رشد آنها را متوقف کرد ازآنجاکه مصالح عایقهای سنتی و بستهبندیشده به لحاظ زیستی غیرقابل تجزیه هستند و آزبست سمی است، این محصول بهصورت ویژهای مفید است.
پلاسفالت:
این محصول از ذرات پلاستیک تولیدشده از زبالههای پلاستیکی دستهبندی نشده تشکیلشده است که جایگزین شن و ماسهای است که بهطور سنتی در تولید آسفالت استفاده میشده است. در آزمایشها واضح است که راههای ساختهشده از پلاسفالت آسیبپذیری کمتری در مقایسه با آسفالت سنتی دارند، چراکه امولسیون آسفالت با پلاستیک در مقایسه با ماسه و شن بهتر عمل میکند.
پنل چوبپنبهای:
این تایل های کف و یا دیوار با ترکیب چوبپنبه دانهدانه بازیافت شده با کلاهکهای چوبپنبهای به وجود میآیند، همانطور که در تصویر دیده میشود. ازآنجاکه در کشورهای دنیا، سالانه 31.7 میلیارد تن بطری با درپوش چوبپنبهای استفاده میشود، اینیک ایده زیبا و کاربردی است.